در آستانه اجرای تحریم‌ نفتی اتحادیه اروپا علیه ایران،‌ سعید جلیلی، ‌دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی و سرپرست هیاتی که ایران را در مذاکرات اتمی نمایندگی می‌کند، در نامه‌ای به کاترین اشتون،‌ مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و سرپرست گروه ۱ + ۵ در مذاکرات اتمی، نسبت به پیامدهای تحریم‌ نفتی هشدار داده است.

در بخش‌هایی از این نامه که توسط سایت‌های خبری ایران منتشر شده‌اند آمده است که: «جمهوری اسلامی ایران هم‌چون گذشته آمادگی دارد به سهم خود در ابتکارعمل‌هایی که بتواند گفت‌وگوهایی موفق و رو به جلو را رقم بزند کماکان مشارکت نماید».

دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در این نامه همچنین تأکید کرده است که: «استمرار گفت‌وگوهای موفق و رو به جلو صرفاً در شرایطی ممکن است که در چارچوب راهبرد همکاری و در پی ایجاد اعتماد ملت ایران باشد».

او در عین حال هشدار داده است که «مسئولیت هر گونه لطمه به روند سازنده گفت‌وگوها متوجه طرفی است که ابزارهای غیرمشروع را جایگزین منطق در گفت‌وگوها می‌کند».

دو روز پیش از ارسال این نامه، در روز سه‌شنبه (۶ تیر) رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز در جمع خبرنگاران گفت: «این اقدام در روابط ایران با کشورهای اروپایی و همچنین در مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ تاثیر مثبت و سازنده‌ای ندارد».

او ضمن «غیرمنطقی و غیرقانونی» خواندن تحریم‌ها، به کشورهای عضو اوپک که قصد دارند، ‌تولید نفت خود را بالا ببرند و از این طریق کبمود نفت در بازارهای جهانی را جبران کنند نیز هشدار داد. او گفت: «اینکه کشوری با اقدامات غلط تحریم همراهی کند، ندیده گرفته نمی‌شود و تصویر این کشورها نزد مردم ما تصویر مثبتی نخواهد بود. آنها باید بدانند که دامی که کشورهای غربی برای آنها پهن کرده‌ا‌ند دامی است که روزی دامن آنها را نیز خواهد گرفت».

در روز ۶ تیر نیز علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه‌ی ایران با تأکید بر لزوم "گفت‌وگو و همکاری"، اظهار داشت: «منافع هر دو طرف با همکاری و گفت‌وگوهای سازنده تامین خواهد شد، اتحادیه اروپا در راه اشتباهی گام گذاشته است.»

صالحی ابراز امیدواری کرد که قبرس که از اول ژوئیه ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را برعهده می‌‌گیرد، بتواند به حل این بحران کمک کند. او تصریح کرد:«امیدواریم قبرس با میانجی‌گری موانع موجود در راه همکاری سازنده‌ی ایران و اتحادیه را کاهش دهد.»

فشار طاقت فرسا بر ایران

علاوه بر تحریم نفتی از جانب اتحادیه اروپا، دور جدید تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران هم آغاز شده است. بر اساس تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا بانک‌ها یا موسسات مالی‌ای که با بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مبادلات پولی داشته باشند، امکان فعالیت در بازار بزرگ ایالات متحده را از دست خواهند داد. این تحریم‌ها همچنین شامل معاملات نفتی با ایران و برخورد با شرکت‌هایی است که به نفتکش‌های حامل نفت ایران خدمات بیمه‌ای می‌دهند.

به غیر از آمریکا و اتحادیه اروپا،‌ کشورهای زیادی، ‌از جمله ژاپن،‌کره جنوبی و هندوستان که از خریداران عمده نفت ایران به شمار می‌روند، واردات نفتی خود از ایران را یا کاملا قطع می‌کنند یا به شدت کاهش داده‌اند.

به گفته هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه ایالات متحده، ‌چین و سنگاپور نیز واردات نفتی خود از ایران را کمتر کرده‌اند. کلینتون روز پنج‌شنبه (۸ تیر، ۲۸ ژوئن) در حاشیه سفر خود به لتونی گفت: «چین و سنگاپور با اقدامات جامعه جهانی برای تحریم ایران هم‌گام‌اند و هر دو کشور می‌دانند که این اقدامات در راستای تامین منافع ملی آن‌هاست‌‌‌‌‌‌‌‌».

اشاره وزیر امور خارجه آمریکا به قانون جدیدی است که بر اساس آن، دولت آمریکا می‌تواند کشورهایی را که با ایران معاملات نفتی دارند، از فعالیت در بازار بزرگ ایالات متحده منع کند. این قانون در آینده نزدیک به اجرا گذاشته می‌شود.

کاهش چشمگیر صادرات نفت

آژانس بین‌المللی انرژی در آخرین گزارش ماهانه خود نوشت که در آستانه‌ی تحریم نفت ایران از سوی اتحادیه اروپا، نزدیک به ۴۲ میلیون بشکه نفت ایران به فروش نرفته و در تانکرهای نفتی باقی مانده است. این در حالی است که مقامات جمهوری اسلامی پیوسته هرگونه تاثیر منفی تحریم ها را انکار می‌کنند.

خبرگزاری فرانسه به نقل از برخی متخصصان نفتی غیرایرانی در صنعت نفت ایران گزارش داد که علی‌رغم کاهش تقاضا برای نفت ایران، دولت ایران از کاهش میزان استخراج روزانه خودداری می‌کند و تانکرهای نفتی ایران به مرز اشباع رسیده‌اند.
در آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی همچنین آمده است که مقامات ایران «دستگاه‌های آمارگیری را خاموش کرده‌اند» و آمار تولید و فروش را "به عمد" دستکاری می‌کنند.

صادرات نفت ایران در اواخر سال ۲۰۱۱ نزدیک به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه در روز بود. به گفته کارشناسان آمریکایی این رقم اکنون به ۲ میلیون و یکصد هزار تا یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است.