نشانه‌هایی از تنش‌زدایی در روابط ایران و جمهوری اسلامی به چشم می‌خورد؛ روابطی که اخیرا پس از انتشار خبر خرید صدها میلیون دلار اسلحه از اسرائیل توسط آذربایجان تنش‌آلود شده بود.

صفر ابی‌اف، وزیر دفاع جمهوری آذربایجان، در دیدار روز دوشنبه (۱۲ مارس/ ۲۲ اسفند) با محمود احمدی‌نژاد تصریح کرد که هیچ کشوری نمی‌تواند روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را خراب کند. وی همچنین تاکید کرد که کشورش به هیچ کس اجازه نمی‌دهد از حریم خاکی و هوایی آذربایجان علیه جمهوری اسلامی ایران استفاده کند چرا که به گفته‌ی او ایران دوست و برادر آذربایجان است.

محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری اسلامی، نیز گفت: «ما مطمئن هستیم که هیچ مشکلی با کشور دوست و همسایه آذربایجان نخواهیم داشت. روابط تهران-باکو هرگز صدمه نخواهد دید و مشکلات ساختگی که پیش آمده حل خواهند شد و روابط ما محکمتر خواهد شد».

منابع خبری ایران چندی پیش اعلام کردند که جمهوری آذربایجان یک و نیم میلیارد دلار اسلحه از اسرائیل خریداری کرده است. وزارت خارجه جمهوری اسلامی ماه گذشته سفیر آذربایجان در تهران را فرا خواند تا درباره این خبر توضیح دهد. همچنین به وی اخطار داده شد که اسرائيل اجازه ندارد از آذربایجان به عنوان "صحنه‌ای برای عملیات تروریستی" علیه ایران استفاده کند.

در همان زمان آذربایجان معامله تسلیحاتی با اسرائیل را رد و تاکید کرد که آذربایجان تنها در پی تقویت توان نظامی خود به منظور آزادسازی "منطقه اشغال‌شده آذربایجان" است. منظور از "منطقه اشغال‌شده" قره‌باغ است که در دهه ۱۹۹۰ توسط نیروهای ارمنستان اشغال شد و آذربایجان خواهان بازپس‌گیری این منطقه است.

محمود احمدی‌نژاد پس از دیدار با صفر ابی‌اف به خبرگزاری ایسنا گفت: «رابطه با اسرائیل آنگونه که رسانه‌ها منتشر کردند نبوده و من می‌خواهم که رسانه‌ها این موضوع را زیاد جدی نگیرند».

احمد وحیدی، وزیر دفاع جمهوری اسلامی، نیز درباره معامله تسلیحاتی آذربایجان با اسرائیل گفت: «ما درباره این خبر با دوستان آذربایجانی‌مان صحبت کردیم و متوجه شدیم که این موضوع آنطور که رسانه‌ها منعکس کردند، نبوده. این معامله مربوط به سال‌های پیش است و مبلغش هم آنقدر که گفته شد نبوده».

تنش در روابط دو کشور در ماه‌های اخیر

انتشار خبر معامله تسلیحاتی آذربایجان با اسرائيل پس از آن منتشر شد که تلویزیون دولتی جمهوری آذربایجان در اوایل اسفندماه پس از یک حمله تروریستی در باکو از بازداشت شماری از افراد مرتبط با نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی و گروه شبه نظامی حزب‌الله لبنان خبر داد که متهم به برنامه‌ریزی برای انجام عملیات تروریستی در این کشور بودند.

ایران نیز چند ماه پیش از آن آذربایجان را متهم کرده بود که علیرغم اکثریت مسلمان این کشور، با سازمان جاسوسی اسرائیل همکاری می‌کند و "تسهیلاتی برای عزیمت عوامل ترور دانشمندان هسته‌ای ایران به تل‌آویو" از خاک آن کشور فراهم کرده است.

آذربایجان این مسئله را رد کرده و آن را تهمت خواند و تاکید کرد که این کشور هیچ وقت اجازه نخواهد داد اراضی آن برای کمک به تروریسم مورد استفاده قرار گیرد.

در آذرماه امسال نیز رافق تقی، نویسنده آذربایجانی، در باکو به قتل رسید. آیت‌الله فاضل لنکرانی در سال ۱۳۸۵ فتوای قتل این نویسنده ترک را صاد کرده بود. این قتل یکی از زمینه‌های بروز تنش در ماه‌های اخیر میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان بوده است.

در آبان ماه امسال نیز پارلمان جمهوری آذربایجان با تصویب قانون جدیدی کنترل دولت بر قوانین امور دینی را تشدید کرد. یک نماینده پارلمان این کشور همان زمان به دویچه‌وله گفت که این اصلاحات به دلیل "جلوگیری از دخالت‌ ایران" انجام گرفته‌اند.

SH/PB