آذر منصوری: وظیفه رسانهها انعکاس صدای بخشهای مختلف داخل کشور است
۱۳۸۶ آذر ۱۲, دوشنبهدویچه وله: با توجه به وسعت فعالیتهای سیاسی شما و شناختتان از جامعه ایران فکر میکنید مخاطب ایرانی چه انتظاری از یک رسانه فارسیزبان حرفهای خارج از کشور دارد، و این رسانهها بایستی از چه ویژگیهایی در اطلاعرسانی برخوردار باشند؟
آذر منصوری: قطعا هر رسانهای براساس پروتکل از پیش تنظیم شدهای که در واقع آن پروتکل مشخصکنندهی فعالیتها و رفتارهایش هست عمل میکند که بهطور طبیعی هم این پروتکل متاثر از چشمانداز و استراتژی آن رسانه است. انتظاری که از یک رسانه فارسیزبان حرفهای و خارج از مرزهای کشور ما وجود دارد، فکر میکنم، در درجهی اول وابستگی جدی به میزان مخاطبان و اثرگذاری این رسانه دارد. آیا این اثرگذاری در حوزهی مصارف داخلی هست و یا اینکه کارکردی که دارد بیشتر در خارج از مرزهای ایران هست. بهطور مسلم رسانهها بهعنوان بخش مهمی از رکن چهارم جامعه مدنی نقشی که میتوانند ایجاد بکنند در بعد آگاهیبخشی و اطلاعرسانی بهموقع و رعایت آن چارچوبها و اخبار رسانهای هست که مورد توافق جامعه رسانهای جهانی هم باید باشد. با این پیش فرض فکر میکنم انتظاری که از هر رسانهای میرود، حالا بهطور مشخص رسانههای فارسیزبان که در خارج از مرزهای ایران این وظیفهی خطیر را بهعهده دارند، این انتظار شکل معین و مشخصتری بهخودش میگیرد. اگر میزان مخاطبان و اثرگذاری این رسانه بهگونهای باشد که در خارج از مرزهای ایران مخاطبان بیشتری را پوشش میدهد، خب بهطور طبیعی فکر میکنم آنچه در درجهی اول اهمیت میباید قرار بگیرد، رعایت اصول بیطرفی و حفظ استقلال موجودیت آن رسانه باشد. نمونهای که در همان چارچوب بتواند فعالیت و رفتارهای خودش را تنظیم بکند.
در شرایط فعلی آنچه از نگاه ما مطلوبتر هست، فکر میکنم انعکاس صدای بخشهای مختلف و فعال درون کشور باشد، بویژه آنهایی که بهطور جدی با فقدان رسانهای فراگیر و همهجانبه مواجه هستند، مخصوص بخشهایی که حالا بنابه دلایلی خارج از سیستم حکومتی کشور قرار دارند و دلشان برای کشور میتپد و دغدغهی حفظ کشور و بهطور مشخص نظام را دارند. من فکر میکنم با این مقدمه گروههای مختلفی که در حوزههای مختلف مشغول فعالیت هستند، مانند فعالین زنان، فعالین صنفی، روزنامهنگاران، احزاب و نهادهای مختلف که در حوزههای مختلف فرهنگی، اجتماعی،سیاسی، امدادی و حوزههای دیگر، که من حالا واردش نمیشوم، فعالیت میکنند، اگر به این شکل فعالیت بکند، خب بهطور طبیعی اثرگذاریاش نه تنها در حوزهی خارجی، بلکه در حوزهی داخلی هم بیشتر خواهد شد.
دویچه وله: به نظر شما رسانههای فارسیزبان رسمی و حرفهای خارج از کشور بایستی بیشتر به چه موضوعهایی بپردازند و چه موضوعهایی بایستی در این رسانهها سهم بیشتری را بهخودشان اختصاص بدهند؟
آذر منصوری: فکر میکنم مهمترین مسایلی که رسانههای فارسیزبان خارج از کشور میتوانند به آن بپردازند، مسایل روز ایران است، چه در حوزهی سیاست داخلی و چه در حوزهی روابط بینالمللی و سیاست خارجی، تحلیل شرایط اقتصادی کشور، تحلیل شرایط اجتماعی و فرهنگی کشور با نگاه بیطرفانه و استفاده از نظر کارشناسان و فعالانی که در این حوزهها دارند بهطور جدی فعالیت میکنند. اما در شرایط فعلی من فکر میکنم مهمترین مسئلهای رسانههای فارسیزبان باید به آن بپردازند و بهشدت هم ارتباط پیدا میکند با مسایل داخلی، یک مسئلهی صلح است و مسئلهی انتخابات آزاد و پرداختن به شاخصههای تحقق این مسئله. فکر میکنم این دو مسئله در شرایط فعلی بهشدت در مجاورت همدیگر قرار دارند و پرداختن به این موضوعات و زمینههای تحقق آن میتواند کمک بکند به فعالین داخلی که بهطور اثرگذارتری بتوانند این دو مسئله را در کشور شاهد تحققاش باشند.
دویچه وله: میزان علاقهی مخاطب ایرانی به مسایل داخلی و ویژهی کشورهای اروپایی تا چه حدیست؟ آیا مخاطبان این رسانهها تا آنجایی به سیاست داخلی اروپا علاقمندند که بهنوعی به ایران یا منطقه مربوط باشد، یا موضوعهایی را هم که صرفا به سیاست داخلی کشورهای اروپایی مربوط میشود دنبال میکنند؟
آذر منصوری: در شرایط فعلی من فکر میکنم غیر از گروههایی که بهطور ویژه و کارشناسی در حوزهی تخصصی خودشان مسایل کشورهای اروپایی را دنبال میکنند، از گروههای دیگر با این نوع درجهی حساسیت نسبت به مسایل داخلی کشورهای اروپایی نمیشود گروه مشخصی را شناسایی کرد و بهعنوان مخاطب جدی در لیست مخاطبین قرار داد. مگر اینکه ما در شرایطی قرار بگیریم و کشورمان به مرحلهی تعادلی برسد که در آن مرحلهی تعادلی ما بهدنبال شاخصههایی به لحاظ توسعهیافتگی باشیم که بخواهیم در پی یافتن آن شاخصههای توسعهیافتگی، مسایل کشورهای اروپایی را هم از نزدیک دنبال بکنیم و نسبت به آنها توجه داشته باشیم.
دویچه وله: خود شما نقاط ضعف و قوت رسانههای فارسیزبان رسمی خارج از کشور را در کجاها میبینید؟
آذر منصوری: من فکر میکنم بزرگترین نقطهی قوت رسانههای خارج از کشور فراگیری و استقلال این رسانهها باشد. البته این هم نیاز دارد به اینکه مشخص بشود چشمانداز و استراتژییی که آن رسانهها بر مبنای این چشمانداز و استراتژی فعالیتشان را تنظیم کردهاند چه باشد. ولی میتوان بهعنوان نقطهی قوت به این مسئله تکیه کرد. اینکه رسانههای فارسیزبان خارج از کشور، البته مشخصا من در خصوص دویچه وله میگویم، تا جایی که من شناخت دارم از این مجموعه، امانتدارییی که در این بخش از رسانهها وجود دارد، بهگونهای بدون کمترین حذف، سانسور و تحریف به موضوعات میپردازند که بهعنوان یک نقطهی قوت میشود به آن تکیه کرد که فکر میکنم عمدهی فعالین هم نسبت به این مسئله توافق داشته باشند. اما تنها نقطه ضعفی که میشود برای رسانههای خارجی برشمرد، فکر میکنم عدم بهموقع رصد کردن مسایل داخلی کشور باشد. فکر میکنم آن فاصلهی زمانی که طی میشود تا حساسیت رسانههای خارج از کشور نسبت به مسایل داخلی برانگیخته بشود، این فاصلهی زمانی قدرت انعکاس و تاثیرگذاری را از این رسانهها میگیرد.
من فکر میکنم اگر رسانههای خارج از کشور به مسایل داخلی بهروزتر بپردازند، بتواند اثرگذاری بهموقعتری نسبت به شرایط فعلی، تا جایی که من ارزیابی میکنم، داشته باشند.
دویچه وله: خانم منصوری مشخصا خود شما در صورت رجوع به دویچه وله در درجهی اول بهدنبال چه موضوعاتی هستید؟
آذر منصوری: من بهعنوان فعال سیاسی بیشتر نسبت به مسایل داخلی حساسام و اینکه این رسانه تا چه حد میتواند انعکاس بدهد صداهای مختلفی را که در کشور وجود دارد. بیشتر حساسیت خود من نسبت به این مسئله هست و اینکه فکر میکنم در شرایط فعلی حساسیت ویژهای که نسبت به مسایل مختلف در کشور ما وجود دارد، این حساسیت خودش تعیینکننده باشد که ما بهدنبال چه مسایلی در رسانههای فارسیزبان خارج از کشور باشیم و مشخصا رسانهی که مورد نظر شما هست.
من بیشتر با توجه به فضای اطلاعرسانی که در کشور خودمان وجود دارد و محدودیتهایی که روزبهروز متاسفانه دامنهاش توسط حاکمیت یکدست گستردهتر میشود، دنبال شنیدن و پیداکردن صداهایی هستم که خب این فضا و این سیستم اجازهی انعکاس آنها را نمیدهد و فکر میکنم بیشترین انتظاری که مخصوصا ما اصلاحطلبان در شرایط فعلی از رسانههای فارسیزبان خارج از کشور داریم، ضمن اینکه بههرشکل بهشدت نسبت به منافع ملی حساسیت داریم، این است که این صداها هم انعکاس داخلی پیدا بکند و هم بهنوعی به گوش کسانی که نسبت به مسایل ایران توجه دارند و بهطور طبیعی میتوانند اثرگذار هم باشند، این صداها به گوش آنها هم برسد. پرداختن به مسایل داخلی، مسایلی که بهشدت با آیندهی کشور گره خورده و شاید بتواند تا حدودی آن اثرگذاریی که میتواند داشته باشد در ابعاد مختلف، از مخاطرات پیش روی کم بکند. این فکر میکنم حداقل انتظاری باشد که ما میتوانیم از رسانههای فارسیزبان خارج از کشور داشته باشیم.