نماینده استرالیا در سازمان ملل روز دوشنبه (۱۵ ژوئیه / ۲۴ تیر) اعلام کرد که در کمیته ویژه شورای امنیت برای اعمال تحریم‌ها علیه ایران٬ بر سر این‌که آزمایش‌های موشکی جمهوری اسلامی در سال گذشته ناقض تحریم‌های اعمال‌شده علیه برنامه هسته‌ای و موشک‌های بالستیک ایران بوده یا نه٬ اختلافات جدی پدید آمده است.

به گزارش خبرگزاری رویترز٬ روسیه و چین از پذیرش این‌که این آزمایش‌ها ناقض تحریم‌های اعمال‌شده بوده٬ خودداری کردند و همین مساله پیشنهاد «گروه کارشناسی درباره ایران» که مدعی نقض تحریم‌ها بود را رد کرده است. برخی از دیپلمات‌های سازمان ملل گفته‌اند که این اختلافات می‌تواند مانع تشدید تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی شود.

کمیته ویژه تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران از ۱۵ عضو این شورا تشکیل شده است. عامل اصلی بروز اختلافات در این کمیته٬ ادامه حمایت‌های چین و روسیه از ایران است. قدرت‌های غربی بار دیگر در متقاعد کردن این دو کشور برای افزایش فشار بر جمهوری اسلامی با هدف وادار کردن رهبران آن به تغییر رویکرد در قبال برنامه بحث‌برانگیز هسته‌ای ناکام مانده‌اند.

قدرت‌های غربی ایران را به تلاش برای تولید و توسعه تسلیحات هسته‌ای متهم می‌کنند و برای واداشتن  رهبران جمهوری اسلامی به تغییر رفتار در قبال «نگرانی‌های جدی» جامعه جهانی٬ تحریم‌های گسترده‌ای را علیه تهران اعمال کرده‌اند٬ اما ایران همواره با رد این اتهامات می‌گوید برنامه هسته‌ای کشور اهداف نظامی ندارد و مقاصد صلح‌آمیز را دنبال می‌کند. مقامات ایرانی با همین توجیه تحریم‌های سازمان ملل را غیرقانونی می‌دانند و از پذیرش آنها سر باز می‌زنند.

حمایت روسیه و چین از ایران٬ مانع تشدید تحریم‌ها

دیپلمات‌های شورای امنیت بدون افشای هویت واقعی خود در گفت‌وگو با رویترز گفته‌اند تا زمانی که اختلافات در کمیته ویژه تحریم‌ها علیه ایران برطرف نشود٬ اضافه کردن اشخاص و نهادهای مرتبط با آزمایش‌های موشکی ایران به فهرست تحریم‌های بین‌المللی میسر نخواهد بود.

گری کویینلن٬ نماینده استرالیا در سازمان ملل و رئیس کمیته ویژه تحریم‌ها علیه ایران٬ در آخرین گزارش فصلی خود به شورای امنیت گفته بود که «برخی از اعضای این کمیته معتقدند آزمایش‌های موشکی ایران نقض آشکار تحریم‌ها است و به همین خاطر همه کشورهای عضو باید تلاش‌های خود برای اعمال تحریم‌های مرتبط با برنامه موشکی ایران را تشدید کنند.»

اشاره کمیته ویژه تحریم‌ها علیه ایران به آزمایش‌های موشکی ایران در ژوئیه سال گذشته میلادی است که در آن برای اولین بار از نسل جدید موشک‌های شهاب و موشک «پیامبر اعظم ۷» رونمایی شده بود. آزمایش موشک‌های زلزال٬ فاتح ۱۱۰ و تندر هم از دیگر مسائل بحث‌برانگیز در این کمیته است.

اما روسیه و چین در آخرین نشست این کمیته به صراحت اعلام کردند که این آزمایش‌های موشکی را نقض تحریم‌ها نمی‌دانند و با افزایش فشار یا اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران موافق نیستند. این دو کشور همچنین در واکنش به دیگر موضوع مطرح شده که درباره نقض ممنوعیت صادرات تسلیحات از ایران بود٬ اعلام کردند که در این زمینه مدارک و شواهد کافی وجود ندارد.

قدرت‌های غربی عضو این کمیته پیش‌تر گفته بودند که ایران با ارسال تسلیحات برای رژیم بشار اسد در سوریه و گروه‌های شبه‌نظامی دیگری در منطقه از جمله حزب‌الله لبنان٬ به خشونت‌ها دامن زده و ممنوعیت‌ها را نقض کرده است.

رزماری دی‌کارلو٬ نماینده آمریکا در سازمان ملل در واکنش به اظهارات نمایندگان چین و روسیه و کارشکنی‌های آنها گفت: «این‌که این کمیته نتوانسته بر سر مساله‌ای که تا این حد واضح است به توافق برسد٬ ناامیدکننده است.» به اعتقاد او «درباره این‌که آزمایش‌های موشکی ایران نقض تحریم‌ها است٬ هیچ تردیدی وجود ندارد و اکثر اعضای شورای امنیت با آن موافق‌اند.»

با این همه٬ به نظر می‌رسد که اختلافات جدی است و تشدید تحریم‌های شورای امنیت علیه برنامه موشکی و هسته‌ای ایران در کوتاه‌مدت ممکن نخواهد بود. کشورهای عضو این کمیته امیدوارند با متقاعد کردن چین و روسیه بتوانند بار دیگر زمینه را برای افزایش فشار بر ایران فراهم کنند.