رایگیری در افغانستان برای انتخاب رئیس جمهور جدید این کشور آغاز شده است. طالبان در هفتههای اخیر برای جلوگیری از برگزاری موفقیتآمیز نمایش دموکراسی در این کشور دست به حملاتی زده و پیشبینی میشود حملات اوج گیرد.
تبلیغات
انتخابات ریاستجمهوری در افغانستان امروز شنبه (۵ آوریل/ ۱۶ فروردین) در حالی آغاز شده که ترس از حملات تروریستی طالبان در این کشور اوج گرفته است. با گذشت ۱۳ سال از حمله آمریکا به افغانستان که به حاکمیت طالبان در کابل پایان داد فقر و فساد موجود در کشور زمینه را برای خودنمایی طالبان، بهویژه در آستانه انتخابات فراهم کرده است.
نیروهای طالبان تهدید کردهاند که در انتخابات سراسری روز شنبه اخلال ایجاد کنند. هراس این گروه اسلامی بنیادگرا از این است که مشارکت مردمی در انتخابات بالا باشد و این برداشت به وجود بیاید که دموکراسی در افغانستان امکانپذیر است. به گفته ناظران هدف حملات چند هفته اخیر طالبان نمایش توانایی این گروه برای ایجاد ناامنی در کشور بوده است.
در آخرین حادثه تروریستی در افغانستان که در روز جمعه(۱۵ فروردین/ ۴ آوریل) صورت گرفت، دو زن خبرنگار خارجی در شرق افغانستان هدف گلوله قرار گرفتند. آنیا نیدرینگهاوس، عکاس خبرنگار آلمانی که با خبرگزاری آسوشیتدپرس همکاری داشت در این حمله جان خود را از دست داد. کتی گانون، روزنامهنگار کانادایی که او نیز با آسوشیتدپرس همکاری دارد به شدت مجروح شده است. مقامات محلی تایید کردند که یک پزشک و یک پلیس افغان نیز در این حمله مجروح شدند.
به گزارش اسوشیتدپرس حدود ۲۰۰ هزار نیروی امنیتی افغان از امنیت حوزههای رایگیری و رایدهندگان محافظت میکنند. همچنین از جمعه شب تلفنهای همراه از دسترس خارج شده است که ظاهرا راهکار دولت برای جلوگیری از استفاده حملهکنندگان از پیامهای تلفنی برای هماهنگی حملات خود است.
تدابیر امنیتی سخت
حملات هفتههای گذشته در کابل نگرانیهای امنیتی را میان مردم افزایش داده است. آنها خصوصا نگراناند که دولت نتواند حتی از امنیت مناطقی که پیش از این امن فرض میشدهاند محافظت کند.
نیروهای امنیتی کشور از روز چهارشنبه که یک بمبگذار انتحاری در ورودی وزارت کشور عملیات انجام داد و به کشته شدن شش پلیس انجامید تدابیر امنیتی سختی اندیشیدهاند. پلیس اتومبیلها را در گذرگاهها بازرسی و اوراق شناسایی افراد را کنترل میکند.
با اینهمه برخی از شهروندان از ترس حملات احتمالی در خانهها ماندهاند. یک کارمند بانک به اسوشیتد پرس گفت که هیچ علاقهای برای رای دادن در روز انتخابات ندارد. به گفته او مردم بسیار غمگین هستند و این روز روز خطرناکی خواهد بود. یکی از شاهدان بمبگذاری انتحاری وزارت کشور این حملات را بر مشارکت مردم در انتخابات بسیار تاثیرگذار دانست.
شور انتخابات پدیدهای جدید در افغانستان
گرام اشمیت، یک تحلیلگر امور بینالملل ساکن بروکسل، اما اعتقاد دارد که به رغم ترسها نشانهها حاکی از مشارکت بالای مردم در انتخابات شنبه است.
اسوشیتدپرس گزارش میدهد که فعالیتهای انتخاباتی نامزدها در این دور از انتخابات در افغانستان بسیار با گذشته متفاوت بوده است. آن چه که میتوان از آن به عنوان شور انتخاباتی یاد کرد در این کشور دیده شده است. یکی از کارکنان یکی از حوزههای رایگیری در قندهار نیز به این خبرگزاری گفت که هیجان انتخابات همه جا احساس میشود. وی دیدن این تغییر در کشور را "خیلی خوب" خواند و اظهار امیدواری کرد که چنین تغییری سرنوشت افغانستان را نیز دستخوش تغییر کند.
به گفته وی در سال ۲۰۰۹ به زحمت سی نفر روزانه برای شرکت در انتخابات ثبت نام میکردند اما در این دور روزانه تا ۳۰۰ نفر برای ثبت نام برای شرکت در انتخابات صف میبستند.
هشدار نسبت به وقوع تقلب در انتخابات
در کنار نگرانیهای امنیتی، سه تن از کاندیداهایی که پیشبینی میشود از دیگران جلو باشند نسبت به تقلب در انتخابات خصوصا دخالت دولتی در اعلام نتایج آرا اظهار نگرانی کردهاند.
ناظران بینالمللی با اینهمه درصدی از تقلب را در این انتخابات دور از انتظار نمیدانند ولی میگویند که دولت افغانستان در سالهای گذشته آزموده شده و سازوکارهای سختگیرانهای برای به حداقل رساندن تقلب اندیشیده است. یکی از این راهکارها استفاده از بارکد برای صندوقهای رای است که به حدود شش هزار و ۵۰۰ حوزه رایگیری در ۳۴ استان کشور ارسال شده است. همچنین قرار است رایها فورا شمرده شوند.
با این همه به نظر نمیرسد هیچ یک از نامزدها اکثریت را به دست آوردند. بنابراین انتظار میرود که انتخابات به دور بعدی کشیده شود. یکی از تفاوتهای اساسی که این دور از انتخابات با دورهای پیش از آن دارد این است که برخلاف گذشته که تنها کرزی محوریت داشت این بار سه تن از کاندیداها احتمالا رای بالایی خواهند آورد.
بین نامزدهای انتخابات تفاوت اساسی بر سر رویکردشان نسب به غرب وجود ندارد. همگی متعهد شدهاند که توافقنامهی امنیتی افغانستان با آمریکا را که به این کشور اجازه میدهند نیروهای خود را پس از ۲۰۱۴ نیز در افغانستان باقی بگذارند امضا کنند. کرزی از امضای این قرارداد سر باز زده است. بر اساس قانون اساسی افغانستان حامد کرزی نمیتواند در این دور از انتخابات شرکت کند.
نامزدها در برخی مسایل نظیر مناقشه مرزی افغانستان با پاکستان با یکدیگر اختلاف نظر دارند. اما همگی بر سر موضوعات اساسی نظیر وجود فساد در کشور با یکدیگر همنظرند و متعهد شدهاند که امنیت را ارتقا دهند.
همه نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در یک نگاه
کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان در فهرست ابتدایی نامزدان انتخابات ریاستجمهوری، ۱۶ تن را حذف و ۱۱ تن را تایید کرد. پس از آن سه تن از نامزدان در جریان مبارزات انتخاباتی کنار رفتند و ۸ تن دیگر باقی ماندند.
عکس: AP
عبدالله عبدالله
دکتر عبدالله در سال ۱۹۶۰ در افغانستان به دنیا آمد و در رشته طب تحصیل کرد. او در سال ۱۹۸۵ وارد جبهه پنجشیر شد و خیلی زود تبدیل به یکی از فرماندهان نزدیک به احمدشاه مسعود شد. او از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ وزیر خارجه افغانستان بود. دکتر عبدالله نامزد انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۰۹ و رقیب حامد کرزی بود. آن انتخابات به دور دورم کشانده شد اما دکتر عبدالله از تقلب در انتخابات شاکی بود و در دور دوم شرکت نکرد.
عکس: AP
اشرف غنی احمدزی
اشرف غنی احمدزی سال ۱۳۲۸ در ولایت لوگر افغانستان به دنیا آمد. او در ایالات متحده امریکا در رشته اقتصاد تحصیل کرده است. اشرف غنی احمدزی پس از سقوط طالبان، وزیر مالیه، رئیس دانشگاه کابل و رئیس کمیسیون انتقال مسئولیت های امنیتی بوده است. او در انتخابات سال ۲۰۰۹ نیز نامزد ریاست جمهوری بود.
عکس: DW
عبدالرب رسول سیاف
عبدالرب رسول سیاف متولد سال ۱۳۲۶ در ولایت کابل است. او در دوران جنگ افغانستان با شوروی یکی از چهرههای مجاهدین بود که علیه نیروهای شوروی می جنگیدند. او رئیس حزب اتحاد اسلامی است. سیاف در رشته شرعیات در دانشگاه کابل درس خوانده و از سال ۲۰۰۷ عضو پارلمان افغانستان بوده است.
عکس: AP
زلمی رسول
زلمی رسول سال ۱۹۴۳ در کابل به دنیا آمد. او در سال ۲۰۱۰ به عنوان وزیر خارجه افغانستان برگزیده شد. وی مدتی نیز به عنوان منشی محمد ظاهر، شاه سابق افغانستان فعالیت کرده است. وی همچنین مدتی به عنوان مشاور امنیت ملی در حکومت افغانستان مشغول به کار بوده است. زلمی رسول به زبانهای انگلیسی، فرانسوی و ایتالیایی مسلط است.
عکس: dapd
گلآغا شیرزی
گلآغا شیرزی در سال ۱۹۵۶ در قندهار به دنیا آمد. با سقوط طالبان در افغانستان، شیرزی والی ولایت قندهار شد. در سال ۲۰۰۴ او والی ننگرهار شد و چندی پیش به دلیل نامزد شدنش در انتخابات ریاستجمهوری از سمت خود استعفا داد. او برای مدتی در کابینه حامد کرزی وزیر بود. شیرزی همراه با پدرش در جنگ علیه شوروی سابق نیز نقش داشت. او در سال ۲۰۰۹ هم نامزد ریاستجمهوری افغانستان بود اما بعدا به نفع کرزی کنار رفت.
عکس: picture-alliance/dpa
هدایت امین ارسلا
هدایت امین ارسلا در سال ۱۹۴۳ در کابل به دنیا آمد. او در رشته اقتصاد از دانشگاه جورج واشنگتن دکترا گرفته است. وی برای مدت کوتاهی وزیر خارجه حکومت مجاهدین بود. هدایت امین ارسلا همچنین سال ۲۰۰۱ برای مدتی وزیر تجارت و مالیه افغانستان و مدتی هم مشاور رئیس جمهور کرزی بود. آقای ارسلا در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۰۹ نیز نامزد شده بود.
عکس: Getty Images
محمد داوود سلطان زوی
داوود سلطان زوی اهل ولایت غزنی افغانستان است. او در دور پانزدهم پارلمان افغانستان یکی از نمایندگان غزنی بود. وی پیش از ورود به دنیای سیاست، خلبان بوده است.
عکس: Sultanzoy
قطبالدین هلال
قطبالدین هلال در سال ۱۳۳۱ در ولایت خوست افغانستان متولد شد. او فعالیتهای سیاسی خود را در حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار آغاز کرد و به عنوان مسئول کمیته سیاسی حزب اسلامی در ولایت پکتیا فعالیت کرده است. حزب اسلامی حکمتیار هم اکنون علیه حکومت افغانستان و نیروهای خارجی میجنگد اما شماری از سران این حزب مانند آقای هلال به روند صلح پیوستهاند و در روند سیاسی افغانستان سهم گرفتهاند.
عکس: picture-alliance/dpa
عبدالرحیم وردک (انصراف داده است)
عبدالرحیم وردک متولد سال ۱۹۴۵ در ولایت وردک افغانستان است. او در دوران جنگ افغانستان با شوروی مسئول کمیته نظامی یکی از احزاب افغانستان بوده است. آقای وردک همچنین به عنوان مشاور امور دفاعی رئیسجمهور خدمت کرده است. پس از فروپاشی رژیم طالبان او معاون وزیر دفاع و سپس وزیر دفاع بود. عبدالرحیم وردک از رقابت انتخابات ریاستجمهوری افغانستان کنار رفته، اما دلیل کنارهگیری او روشن نیست.
عکس: AP
قیوم کرزی (انصراف داده است)
قیوم کرزی برادر کوچکتر حامد کرزی از چهرهای سیاسی دوره ظاهر شاه است. او در سال ۱۹۵۶ در ولایت قندهار به دنیا آمده است. وی همچنین در دوره اول پارلمان به شورای ملی راه یافت، اما بعدا استعفا داد. عبدالقیوم کرزی قبل از پا گذاشتن به عرصه سیاست در افغانستان به تجارت مشغول بوده است. قیوم کرزی به نفع زلمی رسول دیگر نامزد انتخابات ریاستجمهوری کنار رفته است.
عکس: picture-alliance/ZUMA Press
محمد نادر نعیم (انصراف داده است)
محمد نادر نعیم نوه برادر داوودخان اولین رئیسجمهور تاریخ افغانستان است. او از سوی «شورای سراسری مردم» به عنوان نامزد ریاستجمهوری افغانستان معرفی شد. اما به نفع زلمی رسول دیگر نامزد انتخابات ریاستجمهوری کنار رفته است. روز شنبه ۵ آوریل انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی افغانستان برگزار میشود.
عکس: fbcdn-sphotos-d-a.akamaihd.net
عکس 111 | 11
انتخابات ریاست جمهوری افغانستان از دریچه دوربین
تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری افغانستان روز چهارشنبه به پایان میرسد. قرار است شنبه آینده جانشین حامد کرزی، رئیس جمهوری کنونی افغانستان، انتخاب شود. کرزی پس از دو دوره ریاست جمهوری حق شرکت در انتخابات را ندارد.
عکس: DW/H. Sirat
این زنان منتظر نوبت خود هستند تا برای شرکت در انتخابات ثبت نام کنند. آنها میتوانند به یکی از ۸ نامزد پست ریاست جمهوری رای دهند. در آغاز ۱۱ نفر خود را برای این پست نامزد کرده بودند.
عکس: DW/H. Sirat
یکی از مراکز رای در کابل. به رغم تهدیدهای ستیزهجویان طالبان در تمام ولایتهای افغانستان صفهای طولانی برای ثبت نام به چشم میخورد.
عکس: DW/H. Sirat
کمیسیون انتخابات افغانستان اعلام کرده است که تا آغاز ماه آوریل بیش از ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر برای شرکت در انتخابات ثبت نام کردهاند و این رقم همچنان افزایش مییابد. عکسی از کابل.
عکس: DW/H. Sirat
کمیسیون انتخابات افغانستان همچنین اعلام کرده است که حدود ۵/ ۲ میلیون نفر از ثبت نام شدگان در انتخابات مرد هستند. گفته میشود که در سال جاری حضور جوانان در میان شرکتکنندگان در انتخابات چشمگیر است. عکس یکی از مراکز ثبت نام در کابل
عکس: DW/H. Sirat
کمیسیون انتخابات افغانستان شمار زنان ثبت نام شده را تا آغاز ماه آوریل کمتر از ۵/ ۱ میلیون نفر اعلام کرده است. به این ترتیب علاقهمندی زنان به شرکت در انتخابات به نسبت گذشته بیشتر شده است. زنان میتوانند با شرکت در انتخابات دستآوردهای ۱۳ سالهی خود را حفظ کنند.
عکس: DW/Q. Wafa
ستیزهجویان طالبان چندین بار هشدار دادند که با تمام توان و نیرو در برگزاری انتخابات اخلال خواهند کرد. آنها چندین حمله را نیز برنامهریزی و از جمله به دفتر کمیسیون انتخابات در کابل حمله کردند.
عکس: picture alliance/AP Photo
اگر چه حملات طالبان به نهادهای دولتی، هتلهای خارجی و غیرنظامیان این کشور با تلفاتی همراه بود، اما استقبال شهروندان افغانستان از انتخابات نشان میدهد که مردم این کشور بیش از گذشته به انتقال مسالمتآمیز قدرت باور دارند.
عکس: DW/H.Sirat
مقامات امنیتی افغانستان از تدابیر شدید امنیتی برای برگزاری انتخابات و تامین امنیت مراکز رایگیری استفاده کردهاند. نیروهای ویژه افغانستان در هفتههای اخیر فعالیت فراوانی میکنند تا امنیت انتخابات تامین شود.
عکس: Reuters
کمیسیون انتخابات در سراسر افغانستان حدود ۲۱ هزار محل رایگیری تعیین کرده بود که در روزهای بعد فعالیت ۷۴۸ مرکز رایگیری در برخی نقاط دوردست کشور به دلیل شرایط امنیتی لغو شد. در هر مرکز زنان و مردان به طور جداگانه ثبتنام میکنند.
عکس: DW/Q. Wafa
کمیسیون انتخابات برای حدود ۱۳۰ هزار ناظر بر انتخابات کارت صادر کرده بود که در میان آنها ۲۰۳ ناظر بینالمللی حضور داشتند. در هفتههای اخیر به خاطر حملات شورشیان به کابل و ولایتهای دیگر افغانستان و همچنین مرگ یکی از ناظران بین المللی، بسیاری از ناظران خاک این کشور را ترک کردند.
عکس: Reuters
نیروهای امنیتی افغانستان جز تامین امنیت مراکز و صندوقهای رای و مبارزه با عملیات تروریستی، وظیفه پشتیبانی از محمولههای انتخاباتی را نیز به عهده دارند. پس از برگزاری انتخابات صندوقهای رای باید با پشتیبانی نیروهای امنیتی به کابل منتقل گردند.
عکس: DW/Q.Wafa
انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان در این دوره مزیتی دیگر نیز نسبت به گذشته دارد. با توسعه خدمات اینترنتی در افغانستان، مبارزات انتخاباتی در این شبکهها نیز انجام میشوند. برخی از نهادهای مدنی افغانستان برای بسیج مردم و شرکت هرچه بیشتر آنها در انتخابات، کمپینهای اینترنتی به راه انداختهاند. چند نمونه از این فعالیتها.
این طرح در شبکههای اجتماعی، هم تنها ، هم با عکس نامزدان ریاست جمهوری منتشر شده است.
این طرحها گوناگونند و طراحان افغان برای جذب بیشتر مردم برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری آنها را تهیه کردهاند.
بیشتر این طرحها را کاربران جوان افغان در اینترنت قرار دادهاند.
زنان افغان نیز در شبکههای اجتماعی تبلیغات گستردهای را برای شرکت بیشتر زنان در انتخابات به راه انداختهاند.
در شبکههای اجتماعی از مردم افغانستان خواسته شده با شرکت در انتخابات پاسخی قاطع به شورشیان بدهند.