آغاز به کار شورای اخلاق آلمان
۱۳۸۶ بهمن ۲۴, چهارشنبهدولت آلمان و مجلس فدرال این کشور ( بوندس تاگ) روز ۱۳ فوریه، ترکیب " شورای اخلاق آلمان(Der deutsche Ethikrat) را اعلام کردند. این شورا نهادی است که در بارهی مسائل اخلاقی، مرزهای مجاز در تحقیقات علمی و رابطهی مسائلی مانند سقط جنین، شبیهسازی جنین ، کمک به مرگ بیماران غیرقابل علاج که خود خواهان پایانیافتن زندگی خویشاند و مسائلی از این دست بحث و تبادل نظر کرده و توصیههایی را در این عرصهها ارائه میکند.
شورای اخلاق آلمان جانشین "شورای ملی اخلاق" است که سال ۲۰۰۱ به ابتکار گرهارد شرودر، صدراعظم وقت آلمان به وجود آمد. وظیفهی این شورا مشورتدادن به دولت در زمینههای مانند حد و مرزهای تحقیقات مربوط به تکنولوژی ژنتیک و بیومدیکال بود. در آییننامه تشکیل شورای ملی اخلاق چنین آمده بود: «این شورا باید ابهامات پزشکی، حقوقی، اخلاقی و اجتماعی که در پیوند با تحقیقات و پیشرفتها به ویژه در عرصههای مربوط به دانشهای مربوط به علوم طبیعی و کاربرد آنها بر روی انسانها به وجود میآیند و نیز پیامدهای چنین کاربردهایی را برای فرد و جامعه را مورد بحث و بررسی قرار دهد.»
تصمیم به ایجاد شورای ملی اخلاق در واقع واکنشی بود به بحثهایی که در ارتباط با تحقیقات بر جنین انسان و واردات سلولهای جنینی بنیادین درگرفتند. آن شورا در مجموع در بارهی مسائل مربوط به شبیهسازی انسان، اختیار فرد بیمار در تعیین پایان آزادنهی زندگی خویش، کاربرد سلولهای بینادین و پیوند عضو توصیههایی را مطرح نمود. این توصیهها بعضاَ با انتقاد و مخالفت روبرو شدند. از جمله توصیه در بارهی لغو کامل ممنوعیت واردات سلولهای جنینی بنیادین برای تحقیقات مربوط به ژندرمانی. این توصیه شورا که اگر کسی قبل از مرگ صراحتاَ مخالفتی با برداشتن اعضایش نکرده باشد، میتوان اعضای او را برای پیوند به دیگران به کار گرفت نیز بحث و مخالفتهای بسیاری برانگیختند.
در کنار بحثهای یادشده، ابهام در بارهی جایگاه حقوقی شورای ملی اخلاق و عدم حضور نمایندگانی از همه گروههای ذیربط در آن، به علاوه طرح این اتهام علیه شورا که میکوشد سیاستها و سمتگیریهای دولت را توجیه کند کار آن شورا را با مشکلاتی مواجه کردند. این امر سبب شد که نهایتاَ مجلس آلمان سال گذشته شورای اخلاق آلمان را جایگزین شورای یادشده کند. شورای جدید دارای یک وجههی حقوقی و قانونی معین است و ترکیب آن نیز تنوع بیشتری دارد.
شورای اخلاق آلمان ۲۶ عضو دارد که ۱۳ نفر آن را دولت و ۱۳ نفر آن را فراکسیونهای مجلس تعیین میکنند. در میان اعضای شورا نمایندگان محافل علمی و اجتماعی مختلفی را میتوان سراغ گرفت. افرادی از میان حقوقدان، پزشکان، متخصصان علوم طبیعی، نمایندگان کلیسا، فلسفهدانان، تاریخدانان و ادبیاتشناسان و نیز یک بیمار سرشناس ، به نمایندگی از بیماران اعضای شورا را تشکیل میدهند.