سرانجام عملیات سوخت‌گذاری نیروگاه اتمی بوشهر با انتقال سوخت به درون راکتور در روز سه‌شنبه (۴ آبان/۲۶ اکتبر) آغاز شد. بنا به گزارش‌های رسیده، در عملیات سوخت‌گذاری، مسئولان سازمان انرژی اتمی ایران و پیمانکار روس پروژه نیز حضور داشتند.

تزریق سوخت به راکتور، به منزله راه‌اندازی نیروگاه بوشهر تلقی می‌شود. نیروگاه اتمی بوشهر باید با ۱۶۳ مجتمع سوخت بارگذاری شود که روند آن بیش از یک هفته ادامه خواهد داشت.

مسئولان جمهوری اسلامی در ماه اوت امسال اعلام کردند که به کمک پیمانکار روس موفق به راه‌اندازی نیروگاه شده‌اند. در همان زمان ایران مدعی شد که نیروگاه اتمی از این پس یک تاسیسات هسته‌ای به شمار می‌آید.

حمله سایبری به تاسیسات اتمی بوشهر

در ماه سپتامبر امسال با انتشار خبرهایی مبنی بر حمله‌ی ویروسی به کامپیوتر نیروگاه بوشهر، عملیات سوخت‌گذاری به تاخیر افتاد. به رغم تکذیب‌های اولیه، مقامات جمهوری اسلامی سرانجام اعتراف کردند که برخی کامپیوترهای شخصی کارکنان این نیروگاه به ویروس استاکس‌نت آلوده شده‌اند.

اما معاون ايمنی، حفاظت و امنيت سازمان انرژی اتمی ایران مدعی شد که نه در نيروگاه بوشهر و نه در ديگر تاسيسات هسته‌ای، هيچ موردی از نفوذ ويروس رايانه‌ای استاکس‌نت ديده نشده است. خبرگزاری مهر در همان زمان گزارش داد، که کرم رایانه‌ای استاکس‌نت، حدود ۲ ماه است که اطلاعات سیستم‌های کنترل صنعتی را به سرقت می‌برد و علیرغم تلاش‌ها، تاکنون ۳۰ هزار سرویس دهنده به واحد‌های صنعتی را آلوده کرده است.

هنوز خبری رسمی مبنی بر میزان آسیب‌های احتمالی این ویروس به سیستم‌های کنترل نیروگاه اتمی بوشهر گزارش نشده است. نیروگاه بوشهر که ساخت آن در سال ۱۳۵۵ شروع شده بود پس از افت وخیزهای چندین ساله به نظر می‌رسد برای تولید برق، آماده به کار است.

نیروگاه بوشهر موضوع مناقشه اتمی نیست

نیروگاه اتمی بوشهر برای تولید ۱۰۰۰ مگاوات برق طراحی شده است. اما در آغاز با این قدرت نمی‌تواند شروع به کار کند. روند تولید برق بتدریج تا این سطح ارتقاء خواهد یافت.

بنا به گفته مقامات ایرانی در دو ماه آینده می‌توان نیروگاه را به شبکه سراسری برق کشور متصل ساخت. بر طبق توافق میان ایران و روسیه، نه تنها ارسال سوخت بر عهده روسیه است، بلکه پس‌مانده سوخت نیز باید به کشور روسیه تحویل داده شود.

جامعه بین‌المللی با توجه به همکاری ایران و روسیه در راه‌اندازی نسبتاَ موفق نیروگاه اتمی، دلیلی برای غنی‌سازی اورانیوم در ایران نمی‌بیند و اصرار مقامات ایرانی برای غنی‌سازی در درون کشور را نگران‌کننده می‌خواند. اما از سوی دیگر جمهوری اسلامی همچنان غنی‌سازی را حق خود می‌داند. میزان غنای سوخت لازم برای نیروگاه بوشهر حدود ۶، ۳ درصد است. تاکنون پیشنهادات اتحادیه اروپا و آمریکا برای از سر گیری مذاکرات اتمی بی‌نتیجه مانده‌اند.

کارشناسان مبلغ کل قرارداد را حدود یک و نیم میلیارد دلار تخمین می‌زنند که به این مبلغ باید هزینه سوخت را نیز که بالغ بر ۵۲ میلیون دلار است، افزود. در سال ۱۳۵۷ در آستانه انقلاب حدود ۷۵ درصد از واحد اول و ۶۰ درصد او واحد دوم نیروگاه بوشهر توسط شرکت آلمانی زیمنس ساخته شده بود. اما در دهه ۶۰ با حملات موشکی، نه تنها برخی تاسیسات این نیروگاه تخریب شد، بلکه پیمانکار آلمانی نیز انصراف همیشگی خود را از ادامه کار اعلام کرد.

نظارت روسیه

روسیه موظف است سوخت مورد نیاز نیروگاه را برای ۱۰ سال تامین کند. نیروگاه بوشهر بطور متوسط سالانه به ۳۰ تن سوخت اتمی نیاز دارد. مدیریت نیروگاه سه سال در اختیار روسیه خواهد بود.

کارشناسان روسی در سال نخست بر کار متخصصان ایرانی نظارت خواهند داشت، اما پس از پایان آزمایش‌های اولیه، تمامی فعالیت‌ها زیر نظر کارشناسان ایرانی ادامه خواهد یافت. به گفته ناظران سیاسی، نیروگاه بوشهر موضوعی حساس در مناقشه اتمی میان ایران و جامعه جهانی به شمار نمی‌آید.

DK/JT