جامعه‌ی جهانی برای واداشتن دولت لیبی به توقف عملیات نظامی علیه مخالفان، وارد عمل می‌شود. جنگنده‌های فرانسه، انگلیس و دانمارک برای اجرای تحریم هوایی لیبی عازم منطقه شده‌اند. عصر شنبه جنگنده‌های فرانسه پروازهای اکتشافی خود را در آسمان لیبی آغاز کردند.

روز جمعه (۲۷ اسفند/ ۱۸ مارس) اندکی پس از اظهارات وزیر خارجه و برخی دیگر از مقام‌های ارشد لیبی در مورد اعلام "آتس‌بس فوری"، شورسیان این کشور از ادامه حمله‌های نظامی به ویژه به دو شهر بنغازی و مصراته خبر دادند. دولت لیبی حمله‌ی نیروهای وفادار به قذافی را به مناطق تحت کنترل شورشیان تکذیب کرد و مدعی شد به درخواست جامعه جهانی گردن می‌گذارد.

سقوط هواپیما بر فراز بنغازی

بامداد روز شنبه (۱۹ مارس / ۲۸ اسفند)، شاعدان عینی از حمله‌ی جنگنده‌های ارتش لیبی به شهر بنغازی خبر دادند. همچنین نیروهای شورشی گفته‌اند یکی از این جنگنده‌ها سقوط کرده است. ارتش لیبی این خبرها را تکذیب کرده است. منابع خبری گوناگون به نقل از ساکنان دومین شهر بزرگ لیبی شنیده شدن صدای هواپیما و برخاستن دود از دو نقطه‌ی شهر را تایید کرده‌اند. در مورد این که هواپیمای سقوط کرده به شورشیان یا نیروهای دولتی تعلق داشته خبرهای ضد و نقیضی منتشر شده است.

نیروهای وفادار به رهبر لیبی گرچه نادیده گرفتن آتش بس را شایعه خوانده‌اند، معمر قذافی روز شنبه قطعنامه‌ی اخیر شورای امنیت در مورد این کشور را "بی‌اعتبار" خواند. در این قطعنامه که در آخرین ساعت‌های شامگاه جمعه با ۱۰ رای موافق و ۵ رای ممتنع به تصویب رسید "تمام تدبیرهای ضروری" برای حفاظت از جان شهروندان در برابر حمله‌ی نیروهای نظامی مجاز اعلام شده است.

هشدارهای متقابل اوباما و قذافی

سخنگوی دولت لیبی اعلام کرد قذافی در نامه‌ای در مورد حمله‌ی نظامی به این کشور به آمریکا بریتانیا و فرانسه هشدار داده است. بنابر این گزارش او به کشورهای غربی گفته است در صورتی که در امور داخلی لیبی دخالت کنند پشیمان خواهند شد. روز گذشته باراک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده در سخنان هشدارآمیزی قذافی را تهدید کرد درصورتی که به مصوبه شورای امنیت عمل نکند مفاد این قطعنامه با ابزار نظامی به اجرا گذاشته خواهد شد.

یک سخنگوی شورشیان ظهر شنبه (۱۹ مارس) اعلام کرد نیروهای وفادار به قذافی از شرق بنغازی پس رانده شده‌اند و چهار تانک ارتش به دست نیروهای مخالف دولت افتاده است. برابر گزارش پزشکان تا ظهر شنبه دست‌کم ۲۷ نفر در بنغازی و ۲۰ نفر در درگیری‌های مصراته کشته شده‌اند.

پرواز اکتشافی جنگنده‌های فرانسه

همزمان با ادامه‌ی درگیری‌ها در لیبی، نمایندگان سازمان ملل، اتحادیه‌ی اروپا، اتحادیه‌ی آفریقا و اتحادیه‌ی عرب، در پاریس گرد هم آمدند تا در مورد چگونگی اجرای قطعنامه شورای امنیت و تحریم هوایی لیبی رایزنی کنند. فرانسه و انگلیس پیگیرترین کشورهای اروپایی در رابطه با دخالت نظامی بازدارنده در لیبی هستند. این دو کشور قبلا تاکید کرده‌اند مقدمات اقدام نظامی آماده شده و پس از تصویب قطعنامه‌ی شورای امنیت عملیات لازم برای کنترل حریم هوایی لیبی می‌تواند آغاز شود.

عصر شنبه در حالی که کنفرانس پاریس دقایق پایانی خود را می‌گذراند منابع خبری اروپایی و عربی گزارش دادند چنگنده‌ی فرانسوی چند پرواز اکتشافی بر فراز لیبی انجام داده‌اند. در همین حال یک سخنگوی نیروی هوایی دانمارک تایید کرد شش جنگنده‌ی اف ۱۶ این کشور برای کمک به اجرای قطعنامه‌ی سازمان ملل به یک پایگاه نظامی آمریکا در سیسیل ایتالیا اعزام شده‌اند.

نخستین عملیات در بنغازی

عصر شنبه نیکلا سارکوزی، رئیس جمهور فرانسه که میزبان نشست بین‌المللی در مورد لیبی بود اعلام کرد دخالت جنگنده‌های جامعه بین‌المللی برای اجرای قطعنامه شورای امنیت که حریم هوایی لیبی را منطقه ممنوع مشخص کرد، آغاز شده است.

سارکوزی اظهار داشت هم اکنون جنگنده‌های کشورهای غربی در صدد جلوگیری از حمله‌ نظامیان وفادار به قذافی علیه شورشیان در بنغازی هستند. ظاهرا قرار است در دور اول حمله به مواضع ارتش لیبی نیروهایی از سه کشور فرانسه، انگلیس و کانادا شرکت داشته باشند. همچنین خبر می‌رسد هواپیماهای آمریکایی عصر شنبه در یکی از فرودگاه‌های اسکاتلند فرود آمده‌اند تا پس از سوخت‌گیری عازم منطقه شوند.

BK/SJ