دوره‌ی پناهندگی ادوارد اسنودن، همکار پیشین "آژانس امنیت ملی" (NSA) آمریکا در روسیه روز ۳۱ ژوییه به پایان می‌رسد. ولفگانگ کالک، وکیل آلمانی این کارمند سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) از اعضای کمیسیون "بررسی فعالیت‌های تجسسی آژانس امنیت ملی آمریکا" در پارلمان آلمان (بوندس تاگ) خواست، هر چه زودتر تقاضای سفر وی به آلمان را برای پاسخ دادن به پرسش‌های آنان در این زمینه ارائه دهند.

کمیسیون پارلمان آلمان حدود یک سال پیش برای بررسی فعالیت‌های جاسوسی آژانس امینت ملی آمریکا در آلمان تشکیل شده است. یکی از وظایف این کمیسیون، بررسی آن دسته از اطلاعاتی است که آژانس امنیت ملی آلمان از سال ۲۰۰۱ در باره‌ی فعالیت‌های شنودی آژانس امنیت ملی آمریکا در آلمان، در اختیار داشته است.

به گفته‌ی کالک، با حضور اسنودن در برلین برای پاسخ‌گویی به پرسش‌های نمایندگان "موانع عملی و حقوقی"‌ اقامت وی در این کشور از میان برداشته می‌شود. او تاکید کرد که بازپرسی از اسنودن در مسکو "غیرعملی" است.

آغاز تحقیقات همراه با نارضایتی آمریکا

ولف‌گانگ کالک، وکیل اسنودن از تصمیم اخیر دادستان کل آلمان مبنی بر آغاز تحقیقات قضایی درباره‌ی دلایل و چگونگی شنود تلفن همراه آنگلا مرکل، صدراعظم این کشور نیز استقبال کرد و گفت که بازپرسی از اسنودن به روشن شدن نکات مهمی در این زمینه کمک می‌کند.

هارالد رانگه، دادستان کل آلمان روز چهارشنبه (۴ ژوئن) ضمن اشاره به مراحل مختلف این تحقیقات اعلام کرد که بررسی فعالیت‌های جاسوسی آژانس، از اولین اتهاماتی است که دادستانی کل به آن خواهد پرداخت. رانگه افزود که ادوارد اسنودن می‌تواند در این زمینه اطلاعات مهمی در اختیار بازرسان قرار دهد. شنود مکالمات تلفنی صدراعظم آلمان از سال ۲۰۰۲ آغاز شده بود.

هم‌زمان دولت آمریکا از تصمیم دادستان کل آلمان برای انجام این تحقیقات انتقاد کرد. سخن‌گوی وزارت امور خارجه‌ی این کشور در این رابطه یادآور شد که مناسب‌ترین راه برای پیگیری موضوع، "کانال‌های دپیلماتیک" است.

مواضع مخالفان و موافقان

نمایندگان احزاب چپ و سبزها در کمیسیون "بوندس‌‌تاگ" خواهان سفر اسنودن به آلمان برای پاسخ‌گویی به پرسش‌های اعضای کمیسیون هستند. با این حال نمایندگان دولت ائتلافی در این کمیسیون در نظر دارند تنها به انجام "گفت‌وگویی غیررسمی" با اسنودن در مسکو بسنده کنند.

کریستیان فلیسک، یکی از اعضای کمیسیون از حزب سوسیال دموکرات در این رابطه می‌گوید: «گفت‌وگو با اسنودن نباید به عنوان بازپرسی رسمی، بلکه به عنوان یک صحبت عادی تلقی شود.» از نظر نمایندگان دولت ائتلافی در کمیسیون، این "صحبت عادی" باید پیش از ۲ ژوییه که کمیسیون "بوندس‌تاگ" تشکیل جلسه می‌دهد، و بدون حضور نمایندگان احزاب چپ و سبزها صورت گیرد.

دیدار با اسنودن

هانس کریستین اشتروبله، نماینده‌ی مجلس آلمان از حزب سبزها و عضو کمیسیون "بررسی فعالیت‌های تجسسی آژانس امنیت ملی آمریکا" در "بوندس‌تاگ" در اکتبر ۲۰۱۳ با ادوارد اسنودن در مسکو دیدار کرد. هدف این دیدار، بررسی شرایطی عنوان شد که تحت آن اسنودن بتواند به آلمان سفر کند و نظرات و اطلاعات خود را درباره‌ی فعالیت‌های تجسسی NSA در اختیار مجلس و دادستانی آلمان قرار دهد. به گفته‌ی اشتروبله، اسنودن در ازای افشای این برنامه‌ها، از دولت آلمان خواسته بود با تقاضای پناهندگی وی موافقت کند.

کارشناسان معتقدند که تمدید مدت پناهندگی اسنودن در روسیه، با موانع قانونی و سیاسی خاصی روبرو نخواهد بود. آناتولی کوشرنا، وکیل روسی اسنودن، روز چهارشنبه (۴ ژوییه) اعلام کرد که در حال تدارک مقدمات قانونی برای ارائه‌ی تقاضای تمدید مدت پناهندگی او است.