رولف موتسه‌نیش (Rolf Mützenich)، رئیس گروه پارلمانی مجلس آلمان در امور ایران و درعین حال عضو حزب سوسیال دموکرات و نماینده‌ی مجلس فدرال آلمان است. او از یک ‌سو در شکل‌گیری مواضع حزبش درباره‌ی مسائل ایران سهم دارد و از سوی دیگر گروه پارلمانی مجلس آلمان را در این امور هدایت می‌کند. دویچه وله در آستانه‌ی انتخابات ریاست جمهوری در ایران، تغییر سیاست آمریکا در برابر این کشور و تأثیر آن بر یافتن راهکارهایی برای برنامه‌ی اتمی ایران با او به گفت‌وگو نشسته است.

تلاش‌های آشتی‌جویانه‌ی اوباما

رولف موتسه‌نیش در رابطه با روابط ایران و آمریکا، ضمن ابراز خوشحالی از اقدامات سریع باراک اوباما در ارسال پیام‌های دوستانه به ملت ایران و به ‌رسمیت شناختن جمهوری اسلامی، به کنفرانس افغانستان در لاهه اشاره کرد و گفت: «هیلاری کلینتون ایران را به کنفرانس افغانستان در لاهه دعوت کرده است و ایران نیز آن را پذیرفته است. به این ترتیب فکر می‌کنم که زمینه‌های مناسبی برای عادی کردن روابط بین دو کشور ایجاد شده است.» موتسه‌نیش ولی یادآور شد که با این حال نباید انتظار داشت که «این دو کشور از امروز به فردا روابط جدیدی را آغاز کنند.»

شرکت در حل مسائل منطقه

رئیس گروه پارلمانی مجلس آلمان در پاسخ به این پرسش که "اگر به عنوان مشاور سیاسی اوباما انتخاب می‌شد، در رابطه با مذاکره با ایران چه توصیه‌هایی به او می‌کرد؟" گفت: «اوباما تیم بسیار خوبی دارد. آن‌ها بالاخره دریافتند که ایران برای ثبات در منطقه عامل بسیار مهمی است. هم در رابطه با افغانستان و هم در خصوص مسائل خاورمیانه.» او ضمن تأکید بر فرهنگ کهن ایران، خاطر نشان ساخت که این کشور «در حل مسائل منطقه نیز، همان‌طور که دولت ایران اعلام کرده‌است، باید شرکت کند.»

ردیابی علایق مشترک

موتسه‌نیش نظر کارشناسان سیاسی را که کنفرانس افغانستان را "گشایشی اساسی" در رابطه‌ی بین ایران و آمریکا ارزیابی می‌کنند، رد کرد و گفت، این کنفرانس مرحله‌ای است که در آن هر دو طرف می‌توانند منافع مشترک خود را در منطقه ارزیابی کنند. او گفت: «مسائلی مثل مسئله‌ی پناهندگان، مواد مخدر، ثبات منطقه، از جمله علایق مشترکی هستند که هر دو کشور دارند. من فکر می‌کنم که این کنفرانس آغاز خوبی خواهد بود برای همکاری‌های آتی در زمینه‌های دیگر.»

کارشناس مسائل داخلی ایران؟

رولف موتسه‌نیش در رابطه با اعلام نامزدی میر حسین موسوی و کناره‌گیری خاتمی به سود او، ضمن توضیح این که کارشناس مسائل داخلی ایران نیست گفت: «من فکر می‌کنم عاقلانه است که جناح‌های خاصی در ایران که خواهان تغییر هستند، در انتخابات ریاست جمهوری متحد شوند و بگویند که برای رسیدن به هدف، باید نیروها را در جهت یک نامزد انتخاباتی متمرکز کرد. ظاهراً موسوی نامزدی است که گروه‌های مختلف می‌توانند بر سر او به توافق برسند.»

احمدی‌نژاد حافظ منافع گروهی خاص

این سیاستمدار سوسیال دمکرات یادآور شد که نقاط قوت اصلاح‌طلبان را در عمل به قول‌هایی می‌بیند که احمدی‌نژاد داده بود. وی گفت: «احمدی نژاد ظاهراً در موقعیتی نبود که به این قول‌ها، که پیشرفت اقتصادی ـ اجتماعی ایران را تضمین می‌کردند، عمل کند. به نظر من احمدی‌نژاد بیشتر منافع گروه‌های خاصی را در نظر گرفت و نمایندگی کرد. نقطه‌ی قدرت اصلاح‌طلبان در این است که می‌دانند، آموزش، اشتغال و اجرای عدالت در یک جامعه بسیار مهم است و این موارد را نمی‌توان تنها برای یک گروه خاص به اجرا درآورد.»

موتسه‌نیش هم‌چنین تأئید کرد که اصلاح‌طلبان، این خواست‌ها را تنها هنگامی می‌توانند برآورده کنند که با جامعه‌ی بین‌المللی همکاری داشته باشند.

برنامه‌ی اتمی ایران

رئیس گروه پارلمانی آلمان در امور ایران در مورد برنامه‌ی اتمی ایران گفت که این مسئله باید در رابطه با آژانس بین‌ا‌لمللی اتمی ‌حل شود. وی هم‌چنین توضیح داد، با این حال مهم است که غنی‌سازی اورانیوم از سوی ایران، بیش از حد خاصی که تعیین شده، فراتر نرود. او اظهار داشت: «ایران باید پاسخ دهد که به چه دلیل خواهان داشتن نیروگاه آب سنگین است. این فن‌آوری ‌در کشورهای دیگر برای استفاده از انرژی اتمی به‌کار برده نمی‌شود.» او هم‌چنین گفت، ایران باید بحث درباره‌ی انبار کردن میله‌های سوختی را هم آغاز کند. موتسه‌نیش افزود: «این توافق که این میله‌‌ها به روسیه برگشت داده شوند، در آینده کافی نخواهد بود.»

مذاکره با اصلاح‌طللبان یا محافظه‌کاران؟

رولف موتسه‌نیش در پاسخ به این سؤال که "آیا مذاکره در مورد این مسائل با اصلاح‌طلبان آسان‌‌تر صورت می‌گیرد تا با محافظه‌کاران؟" گفت: «من نمی‌توانم در این مورد قضاوت کنم. عاقلانه این است که ما با نماینده‌ی مردم ایران، با کسی که در انتخابات ریاست‌جمهوری اکثریت آرا را به‌دست می‌آورد، کنار بیاییم.»

وی توضیح داد: «ما می‌دانیم که سیستم سیاسی ایران از جناح‌ها و گروه‌های متفاوتی تشکیل می‌شود.» از نظر وی در ایران، دولت نمی‌تواند بر نهادهای دیگر اعمال قدرت کند. موتسه‌نیش هم‌چنین تصریح کرد که داشتن روابط مناسب با ایران به‌طورکلی و به‌ویژه با مردم آن، برای کشورش از اهمیت خاصی برخوردار است.

سیاست دوگانه‌ی آلمان

نماینده‌ی پارلمان آلمان در توضیح سیاست ‌دوگانه‌ی حزب سوسیال دموکرات و دولت آلمان که از یک سو می‌‌کوشد ایران را از طریق مذاکرات، از غنی‌سازی اورانیوم باز دارد و از سوی دیگر تحریم‌های سازمان ملل علیه این کشور راپیاده می‌کند، گفت: «ما در پی راه‌حل‌های صلح‌جویانه با ایران هستیم. در این رابطه، ایران هنوز به پرسش‌هایی که آژانس بین‌المللی اتمی مطرح کرده، پاسخ رضایت‌بخشی نداده است. از سوی دیگر این امر روشنی است؛ وقتی سازمان ملل تصمیمی می‌گیرد، آلمان هم به عنوان عضو این سازمان در اجرای تحریم‌ها شرکت می‌کند.»