آمادگی غرب برای ارائه مشوقهای «جدی و قابلتوجه» به ایران
۱۳۹۱ اسفند ۳, پنجشنبه در آستانهی دور جدید مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ که قرار است روز ۲۶ فوریه (۸ اسفند) در قزاقستان برگزار شود، رویترز به نقل از دیپلماتهای غربی گزارش داده٬ قدرتهای جهانی حاضرند در برابر مصالحه هستهای مشوقهای «جدی و قابلتوجهی» به ایران ارائه کنند.
هدف شش قدرت جهانی در این مذاکرات٬ متقاعد کردن ایران به متوقف ساختن غنیسازی ۲۰ درصدی و تعطیلی تاسیسات فردو و انتقال ذخایر اورانیوم به خارج از کشور است. ایران در مقابل خواستار لغو تحریمها و به رسمیت شناخته شدن حق خود برای غنیسازی اورانیوم است.
به گفته دیپلماتهای غربی٬ در بسته پیشنهادی جدید به ایران٬ عناصری وجود دارد که در هیچیک از مذاکرات پیشین ارائه نشده بود.
از زمان آغاز بحران در پرونده هستهای ایران٬ قدرتهای غربی جمهوری اسلامی را متهم به پردهپوشی و تلاش پنهان برای دستیابی به قابلیت تولید و توسعه تسلیحات هستهای کردهاند٬ اما جمهوری اسلامی همواره با رد این اتهامات اعلام کرده که به هیچ وجه قصد دستیابی به سلاح هستهای را ندارد و همه تاسیسات هستهای کشور در راستای مقاصد صلحآمیز به کار گرفته خواهد شد.
تحریمهای غرب علیه ایران به خاطر بحران هستهای در ماههای اخیر به شدت افزایش یافته و اقتصاد ایران را در شرایط بحرانی قرار داده است. همین موضوع٬ امید مصالحه و سازش در دور جدید مذاکرات را در ذهن مقامات غربی تقویت میکند.
«کاهش سرعت ذخیرهسازی اورانیوم»
در همینحال دیپلماتهای متخصص در موضوع بحران هستهای ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز چهارشنبه (۲ اسفند٬ ۲۰ فوریه) اعلام کردند که آخرین گزارش آژانس که قرار است روز پنجشنبه یا جمعه هفته جاری منتشر شود نشان میدهد که سرعت ذخیرهسازی «اورانیوم با درجه بالا غنیشده» در ایران کاهش یافته است٬ چون ایران از بخشی از ذخایر خود برای تولید سوخت رآکتور استفاده کرده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز٬ اگر آنچه دیپلماتها گفتهاند در گزارش فصلی آژانس بینالمللی انرژی اتمی منعکس شود٬ به قدرتهای جهانی کمک خواهد کرد تا زمان بخرند و دیپلماسی خود در برابر ایران را با آرامش بیشتری به پیش ببرند.
ایران و شش قدرت جهانی قرار است برای اولین بار در هشت ماه گذشته٬ هفته آینده بار دیگر به میز مذاکره برگردند٬ اما برخی از متخصصان همچنان نسبت به هرگونه پیشرفت در این گفتوگوها ابراز تردید میکنند. به اعتقاد آنها ایران همچنان برای این که در راستای ابهامزدایی و رفع تردیدهای جامعه جهانی گام بردارد٬ انگیزه و عزم جدی ندارد.
از سوی دیگر٬ خط قرمزی که اسرائیل برای پیشرفت برنامه هستهای ایران مد نظر دارد نیز دارد از راه میرسد. سال گذشته٬ بنیامین نتانیاهو٬ نخستوزیر این کشور در مجمع عمومی سازمان ملل اعلام کرد که اواسط سال ۲۰۱۳ زمانی است که ایران ممکن است به میزان کافی برای ساخت یک بمب هستهای «اورانیوم غنیشده با غلظت بالا» در اختیار داشته باشد.
اسرائیل پیشتر هشدار داده که پیش از رسیدن به این مرحله٬ با حمله نظامی به تاسیسات هستهای ایران مانع از دستیابی جمهوری اسلامی به تسلیحات هستهای خواهد شد. اما حالا دیپلماتها میگویند استفاده ایران از ذخایر اورانیومی برای تولید سوخت رآکتور ممکن است خط قرمز اسرائیل را هم به تعویق بیاندازد.
با این همه٬ با توجه به اینکه ایران قصد دارد سانتریفوژهای پیشرفتهتری را در تاسیسات غنیسازی خود نصب کند و به کار گیرد٬ ممکن است این استدلال خریدار جدی در میان قدرتهای جهانی نیابد. یکی از دیپلماتها در گفتوگو با خبرگزاری رویترز گفته که ایران ممکن است تا کنون چندین نمونه از این سانتریفیوژها را در نطنز نصب و راهاندازی کرده باشد٬ اما بهرهبرداری از آنها هنوز آغاز نشده است.
گذشته از این٬ دیپلماتها میگویند ایران آمادگی این را دارد که ظرفیت غنیسازی خود در تاسیسات زیرزمینی فردو را هم افزایش دهد؛ فردو در حال حاضر با یکچهارم ظرفیت خود مشغول فعالیت است.