آمادگی ۳۰ نماینده مجلس آلمان برای کمک به نجات دریاچه ارومیه
۱۳۹۲ بهمن ۲۵, جمعه کنگره بینالمللی نجات دریاچه ارومیه روزهای ۲۸ تا ۳۰ بهمن ۱۳۹۲ با همکاری سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور و دانشگاه ارومیه برگزار میشود. به گفته برگزارکندگان این کنگره کارشناسان خارجی از آلمان، آمریکا، بلژیک و ترکیه در این کنگره شرکت خواهند کرد.
کارشناسان هشدار میدهند که گسترش کویر نمک ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه موجب کوچ اجباری مردم و تخلیه تبریز خواهد شد. آیا کنگره ارومیه میتواند راهی برای نجات دریاچه ارائه دهد؟
خبرگزاری ایسنا (۲۵ بهمن ۱۳۹۲) از قول ناصر آق، دبیر علمی کنگره بیالمللی نجات دریاچه ارومیه مینویسد کنگره ۳ روزه نجات دریاچه ارومیه با گردهماییهای پیشین تفاوت دارد و هدف اصلی آن صرفا ارائه مقالات نیست. آق تاکید میکند ما قصد داریم از این کنفرانس یک نقشهی راه برای نجات دریاچه ارومیه به دست بیاوریم.
با نزدیکی کنگره بینالمللی نجات دریاچه ارومیه رسانههای کشور، مقامات دولتی و همچنین کارشناسان از ابعاد وسیعتر فاجعه دریاچه ارومیه پرده برداشتند. دبیرعلمی کنگره بینالمللی نجات دریاچه ارومیه با اشاره به تبعات خشک شدن این دریاچه، گفت: «توسعه کویر نمک ایجاد شده در این منطقه موجب کوچ اجباری مردم و تخلیه تبریز خواهد شد که فاجعه بزرگی است و هزینههای هنگفتی ایجاد میکند.»
این کارشناس در عینحال خاطرنشان میکند که با روی کارآمدن روحانی نجات دریاچه ارومیه در اولویت کار دولت یازدهم قرار گرفته و امید به نجات دریاچه بیشتر شده است.
پیشنهادهائی که تائید اما عملی نشد
پروفسور احد رحمانزاده، سخنگوی "گروه ناجیان دریاچه ارومیه" „Initiative Group Lake Urmia“ در دانشگاه بن آلمان در گفت و گو با دویچه وله انتقاد میکند که در چند سال اخیر مسئولین مرتب قولهایی دادند و کنفرانسهایی تشکیل شده اما تابحال هیچ کاری انجام نگرفته و نتیجه ای نداده است. وی تاکید میکند گرچه رئیسجمهور فاجعه ارومیه را اولویت کار دولتش قرارداده، اما تابحال هیچ کارعملی صورت نگرفته است.
رحمانزاده که در کنفراس قبلی ارومیه هم شرکت کرده ادامه میدهد: «در کنفرانس قبلی حدود ۵۰۰ نفر شرکت کرده بودند، بیش از ۳۰ نفر متخصص از خارج آمدند. تصمیماتی گرفته شد و مقامات قول دادند بلافاصله اقداماتی خواهند کرد و گفتند که سدها را به دریاچه بازخواهند کرد و حداقل ۲۵ درصد آب بیشتر به طرف دریاچه سرازیر خواهد شد. اما در این مورد هیچ گونه اقدامی نشد. پیشنهاد کردیم ۹ هزار چاه از ۱۸ هزار چاه که بدون اجازه بوده بلافاصله بسته شود و روی آن چاههایی هم که اجازه داده شده مطالعات کارشناسانه انجام بگیرد. متاسفانه تابحال هیچ کاری نشد.»
رحمانزاده در ادامه اضافه میکند پلی که بین غرب و شرق دریاچه ساخته شده و دریاچه را نصف کرده یکی از مواردی است که باعث خشکی دریاچه میشود. وی در این رابطه میگوید: «قسمت اول و سوم این پل به صورت سد است و قسمت وسط آن کمی آب میرود. پیشهاد کردیم بلافاصله این پل را از بین ببرند در این مورد هم هیچگونه اقدامی نشد.»
حمایت سیاستمداران آلمانی از نجات دریاچه ارومیه
سخنگوی گروه ناجیان دریاچه ارومیه در گفتوگو با دویچه وله تاکید میکند پیشنهادات دهگانهای به کمسیون عالی نجات دریاچه ارومیه و سازمان محیط زیست کشور به ریاست خانم معصومه ابتکار ارائه کرده و بهرغم تائید مسئولین برای اجرای این پیشنهادات، اقدامی نشده است. رحمانزاده بر این باور است هر دو موسسه اختیارتام برای اجرایی کردن پروژههای مربوط به نجات دریاچه ارومیه را ندارند.
وی در این رابطه همچنین یادآور میشود: «بیش از یکسال و نیم از پیشنهادات ما گذشته، دریاچه خشک و کوچکتر میشود.ما حتی از برخی محقیقین و استادان دانشگاهها در ایران میشنویم که عمر این دریاچه تمام شده و باید فقط به فکر جلوگیری از طوفانهای نمک بود. اما ما فکر میکنیم با پیشنهاداتی که دادهایم دریاچه ارومیه قابل نجات است.»
سخنگوی گروه ناجیان دریاچه ارومیه خاطرنشان میکند، با حل مشکل هستهای ایران موسسات مختلف آلمانی مایلاند در پروژههای نجات دریاچه ارومیه شرکت کنند و بودجهای نیز برای این کار تخصصیص دهند. وی اضافه میکند:«استادانی از دانشگاه ماربورگ و حدود ۳۰ نماینده پیشین و فعلی مجلس آلمان با نوشتن نامههائی به گروه ناجیان دریاچه ارومیه آمادگی خود را برای همکاری با طرحهای نجات دریاچه ارومیه اعلام کردهاند.»
اینبار دولت هم حمایت میکند
کارشناسان بومی به دویچه وله میگویند کنگره بینالمللی نجات دریاچه ارومیه امسال در شرایطی برگزار میشود که رئیس جمهور ایران رسما اعلام کرده است شخصا مشکل دریاچه ارومیه را دنبال خواهد کرد تا راه حلی پیدا شود.
روحانی ۱۷ دی ۱۳۹۲ در "اولین همایش استانداران دولت تدبیر و امید"تاکید کرد:«اگر ما نتوانیم دریاچه ارومیه را نجات دهیم، شما بدانید که میلیونها انسان در ایران باید خانه و زندگیشان را ترک کنند، تنها بحث آذربایجان غربی نیست، آنجا یک طوفان، تمام نمک را منتشر میکند و زندگی مردم را مستأصل میکند و تمام کشاورزی اطراف استان را از بین خواهد برد.»
پس از سخنان روحانی نخستین کنفرانس بینالمللی برای نجات دریاچه ارومیه در برلین برگزار شد. در این کنفرانس برخی از مقامات ایرانی نیز شرکت کردند.
کمکهای بینالمللی برای نجات دریاچه ارومیه
دکتر حیدری عضو کمیته علمی کنگره بینالمللی نجات دریاچه ارومیه هم در گفت و گو با دویچه وله خبر داد کارشناسانی از جمله آلمان، آمریکا، بلژیک و ترکیه در این کنگره حضور مییابند. آنها تجربههای زیادی در زمینه احیای شورآبهها دارند.
وی همچنین گفت استقبال از کنگره بینالمللی خوب بوده و مقالات بسیاری به کنگره رسیده است. حیدری اضافه میکند آقای روحانی و کابینهشان بسیار علاقنندند در مورد دریاچه ارومیه سرمایهگذاری علمی و مالی بکنند و من بسیار خوشبین هستم.
این کارشناس بر این باور است که متخصصینی که در کنگره شرکت میکنند درباره احیای دریاچههای آرال در آسیای مرکزی و "گریت لایک سیتی" آمریکا تجربیات زیادی دارند. وی همچنین تاکید میکند: «اکنون زمان ارائه راه حلهای کاربردی فرا رسیده و دولت قصد دارد پروژهها را علمی کند. ما مقالات زیادی درباره استحصال نمک دریافت کردیم ولی فقط به دنبال مقاله نیستیم ، بلکه دنبال اجرای طرح هستیم.»
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهور نیز در جلسه کارگروه نجات دریاچه ارومیه (۲۳ بهمن ۱۳۹۲) اعلام کرد طرحهایی که قطعی است، هرچه زودتر وارد فاز اجرایی میشوند. وی تصریح کرد "مردم باید بدانند بحران دریاچه ارومیه شرایطی را ایجاد کرده که ساماندهی و حل آن نیازمند اقداماتی فوقالعاده است".
دکتر علیاصغر ثیاب قدسی دبیر اجرایی کنگره بینالمللی نجات دریاچه ارومیه نیز در گفت و گو با ایسنا (۲۵ بهمن ۱۳۹۲) تاکید کرد: «این کنفرانس که تمامی اساتید و متخصصین مجرب و کارآزموده در آن حضور دارند، آخرین راه نجات دریاچه ارومیه است و اگر خروجی آن عملیاتی نشود، به شخصه از نجات این دریاچه قطع امید خواهم کرد.»