آمریکا انتقال پول به ایران برای مبادله زندانیان را نهایی کرد
۱۴۰۲ شهریور ۲۱, سهشنبه
با مجوز آنتونی بلینکن چند مؤسسه مالی برای انتقال شش میلیارد دلار دارایی مسدودشده ایران در کره جنوبی به قطر، از تحریمهای آمریکا معاف شدند. به گفته یک مقام آمریکایی اعطای این مجوز به معنای لغو تحریمها علیه ایران نیست.
تبلیغات
دولت آمریکا مجوز انتقال شش میلیارد دلار از داراییهای مسدودشده ایران در کره جنوبی به قطر را امضا کرد تا به این ترتیب راه برای آزادی پنج شهروند آمریکایی بازداشتشده در ایران هموار شود. طبق سندی که به رؤیت خبرگزاری رویترز رسیده است، به تشخیص آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اعطای این مجوز اقدامی در راستای منافع امنیت ملی ایالات متحده ارزیابی شده است.
به نوشته رویترز در این سند که به کنگره ارسال شده، دولت جو بایدن رسما برای نخستین بار اذعان کرده است که در همین راستا همچنین پنج ایرانی بازداشتشده در آمریکا را به عنوان بخشی از توافق با جمهوری اسلامی آزاد میکند.
در این سند آمده: «برای تسهیل آزادی این افراد [اتباع آمریکایی] ایالات متحده متعهد شده است که پنج شهروند ایرانی را که در حال حاضر در آمریکا بازداشت هستند، آزاد کند و اجازه انتقال حدود شش میلیارد دلار از وجوه ایران را که در حسابهای محدود [در کره جنوبی] نگهداری میشوند، به حسابهای محدود در قطر صادر کند.»
در ادامه متن تأکید شده که وجوه آزاد شده "فقط برای تجارت بشردوستانه" قابل دسترس خواهند بود و انتقال شش میلیارد دلار تنها "منافع محدودی برای ایران" به همراه خواهد داشت زیرا این وجوه تنها برای تأمین مالی کالاهای بشردوستانه قابل استفاده هستند.
یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که نخواسته نامش فاش شود به خبرگزاری فرانسه گفته است اعطای این مجوز به معنای لغو تحریمهای ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی نیست و "ایران هیچگونه معافیت تحریمی دریافت نکرده است".
این مقام آمریکایی در ادامه تأکید کرده واشنگتن همچنان به "مقابله با نقض حقوق بشر توسط رژیم ایران، اقدامات بیثباتکننده در خارج از کشور، حمایت این رژیم از تروریسم و حمایت از روسیه در جنگ با اوکراین ادامه" میدهد.
در این سند همچنین گفته شده صدور مجوز جهت انتقال داراییهای بلوکهشده ایران در کره جنوبی به حسابهای محدود بانکی در قطر برای تسهیل آزادی این شهروندان آمریکایی "ضروری" است. رویترز به نقل از هشت منبع آگاه ایرانی و سایر منابع مطلع از روند مذاکرات نوشته است انتقال شش میلیارد دلار و تبادل زندانیان "ممکن است تا اوایل هفته آینده صورت پذیرد".
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، روز دوشنبه (۲۰ شهریور) در نشست خبری خود از تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا "در آیندهای نزدیک" خبر داده و ابراز امیدواری کرده بود که "رفع انسداد از پولهای ایران در روزهای آینده" انجام شود.
به نوشته رویترز در سند ارائهشده توسط وزارت خارجه آمریکا به کنگره، ذکر شده است که معافیت در نظر گرفته شده به مؤسسات مالی خاصی تحت صلاحیت آلمان، ایرلند، قطر، کره جنوبی و سوئیس این امکان را میدهد تا با شرکت ملی نفت ایران، بانک مرکزی ایران و سایر مؤسسات مالی ایرانی تحت تحریمهای ایالات متحده معامله کنند.
در همین حال شماری از جمهوریخواهان این اقدام دولت بایدن را "پرداخت باج" به حکومتی توصیف کردهاند که از سوی واشنگتن به عنوان حامی تروریسم شناخته میشود.
به نوشته خبرگزاری فرانسه مایکل مککال، نماینده جمهوریخواه کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، گفت انتقال این وجه "انگیزه مستقیمی برای دشمنان آمریکا ایجاد میکند تا در آینده گروگانگیریهایی از این دست انجام دهند".
مککال دولت بایدن را به "نشان دادن ضعف" متهم کرده و گفت این "ضعف آمریکاییها و آزادیخواهان در سراسر جهان را به خطر میاندازد".
سیامک نمازی، عماد شرقی و مراد طاهباز سه زندانی دوتابعیتی هستند که آزادی آنها بخشی از توافق میان ایران و آمریکا است. هویت دو زندانی آمریکایی دیگر که گفته شده یکی از آنها زن است تا کنون فاش نشده است.
سنت "گروگانگیری" در سیاست خارجی جمهوری اسلامی به روایت تصویر
گروگانگیری در ایران سال ۱۳۵۸ با حمله به سفارت آمریکا مرسوم شد و با زندانی کردن و پروندهسازی برای گردشگران، محققان و دو تابعیتیها و سپس معامله بر سر آنها ادامه یافت. شماری از پروندهها در این گزارش تصویری:
عکس: Fars
گروگانگیری دیپلماتهای آمریکایی
در روز ۱۳ آبان سال ۱۳۵۸ تعدادی "دانشجو" که بعدا بیشتر آنها دارای پست و مقام کلیدی در جمهوری اسلامی شدند، به سفارت آمریکا حمله کردند و دیپلماتهای این کشور را گروگان گرفتند. ۶۶ دیپلمات آمریکایی ۴۴۴ روز یعنی تا روز ۱۱ ژوئیه ۱۹۸۰ گروگان بودند. این اقدام "دانشجویان خط امام" مسیر سیاست ایران در عرصه داخلی و خارجی را کاملا تغییر داد.
عکس: Fars
جیسون رضاییان
جیسون رضاییان، خبرنگار ایرانی-آمریکایی و مدیر دفتر تهران روزنامهٔ واشنگتن پست بود. او به همراه همسرش یگانه صالحی در ۳۱ مرداد ۱۳۹۳ به اتهام جاسوسی دستگیر شدند. صالحی در ۱۴ مهر آزاد شد، ولی رضاییان در ۵ خرداد ۱۳۹۴ در دادگاهی به جاسوسی و فعالیت تبلیغی علیه نظام محکوم شد. رضاییان در ۲۶ دی ۱۳۹۴ به همراه سه آمریکایی دیگر در چارچوب مبادله زندانیان آزاد شد.
عکس: picture-alliance/dpa
سیامک نمازی و باقر نمازی
سیامک نمازی، شهروند ایرانی- امریکایی، مدیر دفتر برنامهریزی استراتژیک شرکت نفتی "کرسنت" در امارات بود. او در تیرماه ۱۳۹۴ برای دیدار خانوادهاش به ایران سفر کرد و بازداشت شد. باقر نمازی ۸۳ ساله برای پیگیری وضعیت فرزند بازداشت شدهاش، در بهمن ۱۳۹۴ به ایران رفت اما او هم در تاریخ سوم اسفند همان سال بازداشت شد. این دو به اتهام "همکاری با دولت متخاصم آمریکا" به ۱۰ سال حبس محکوم شدهاند.
عکس: iran-emrooz
ژیو وانگ
ژیو وانگ، دارای ملیت چینی، ساکن آمریکا و دانشجوی دانشگاه پرینستون، به اتهام "جاسوسی" به ۱۰ سال زندان محکوم شد. وانگ دانشجوی دوره دکترای رشته تاریخ دانشگاه پرینستون و مسلط به زبان فارسی بود که پس از سفر به ایران برای کارهای تحقیقاتی پایاننامه دوره دکترایش، در تابستان ۱۳۹۵ بازداشت شد. وانگ بعدا با مسعود سلیمانی، پژوهشگر سلولهای بنیادی که در آمریکا بازداشت شده بود، مبادله شد.
کایلی مور گیلبرت، استاد دانشگاه استرالیایی در پاییز ۱۳۹۷ از سوی ماموران حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت و به اتهام جاسوسی حکم ۱۰ سال زندان دریافت کرد. او ۵ آذر ۱۳۹۹ در جریان مبادله با ۳ ایرانی که به اتهام بمبگذاری ناموفق علیه دیپلماتهای اسرائیلی در تایلند زندانی بودند، آزاد شد. جولی گینگ، گردشگر و مارک فیرکین وبلاگنویس استرالیایی نیز به دلایل نامشخصی در ایران بازداشت و آزاد شدند.
عکس: Department of Foreign Affairs and Trade of Australia/REUTERS
مایکل وایت
مایکل وایت، عضو سابق نیروی دریایی امریکا، در تابستان ۱۳۹۷ به ایران سفر کرد و در اوایل مرداد همان سال در مشهد بازداشت شد. دادگاه عمومی مشهد در اسفند ۱۳۹۷ او را برای دو اتهام "توهین به رهبری" و "پست عکسی در شبکههای اجتماعی" به ۱۰ سال حبس محکوم کرد. به گزارش سی ان ان مایکل وایت پس از تحمل دو سال زندان با مجید طاهری پزشک ایرانی که به نقض قوانین تحریم متهم و زندانی بود مبادله شد.
عکس: picture-alliance/AP Photo/White family
کامران قادری
کامران قادری، شهروند ایرانی اتریشی، در سفر به ایران، در ۱۲ دی ۱۳۹۴ بازداشت شد. قادری دارای دکترای برق و الکترونیک از دانشگاه وین، فعال در حوزه آیتی و مدیر شرکت آوانک در وین بود. او پیش از بازداشت، بارها برای شرکت در سمینارهای علمی و تحقیقی و معاملههای تجاری به تهران رفتوآمد داشت. قادری در دادگاه انقلاب به اتهام "همکاری با دول متخاصم" به ۱۰ سال حبس محکوم شد.
عکس: iranhumanrights
ارس امیری
ارس امیری کارمند"بریتیش کانسیل" (شورای فرهنگی بریتانیا) و دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه کینگستون چند روز پس از بازگشت به ایران به قصد دیدن مادر بزرگ بیمارش، در ۲۳ اسفند ۱۳۹۶ از سوی ماموران وزارت اطلاعات به اتهام "تبانی و اجتماع علیه امنیت ملی" بازداشت اما با قرار وثیقه آزاد شد. او در شهریور ۱۳۹۷ به اتهام "اداره شبکه براندازی علیه امنیت داخلی کشور" بازداشت و به ۱۰ سال حبس محکوم شد.
عکس: iranianuk.com
کامیل احمدی
کامیل احمدی، شهروند دوتابعیتی ایرانی بریتانیایی، پژوهشگر اجتماعی و مردمشناس، از ۲۰ مرداد ۱۳۹۹ بازداشت شد. او در دادگاه انقلاب اسلامی به ریاست ابوالقاسم صلواتی به ۹ سال و ۳ ماه حبس و پرداخت ۶۰۰ هزار یورو جریمه محکوم شد. جرم او تلاش برای "اعمال نفوذ در طرح افزایش سن ازدواج، ترویج و پشتیبانی از همجنسگرایی، سعی در تجزیه ایران بوسیله پژوهش و ارسال گزارش خلاف به سازمال ملل" عنوان شد.
عکس: didarnews
نازنین زاغری رتکلیف
نازنین زاغری رتکلیف، شهروند دوتابعیتی ایرانی بریتانیایی و مدیر پروژههای "بنیاد خیریه تامسون رویترز" فروردین ۱۳۹۵ در فرودگاه "امام خمینی"، در حالی که قصد خروج از ایران را به همراه دختر نوزادش داشت، از سوی ماموران حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت شد. دادگاه انقلاب او را بعد به اتهام «جاسوسی»، به پنج سال حبس محکوم کرد. او در پایان این مدت محکومیت دوباره برای یک "پرونده جدید" به محاکمه کشیده شد.
عکس: Jamie Wiseman/picture alliance
ناهید تقوی
ناهید تقوی، ۶۶ ساله، زندانی دوتابعیتی ایرانی آلمانی است که روز ۲۵ مهر ۱۳۹۹ بازداشت شد. او معمار بازنشسته است که سالها با دو گذرنامه و بدون هیچ مشکلی میان آلمان و ایران در رفت و آمد بود. مریم کلارن، دختر او میگوید: «در ابتدا اتهامات او امنیتی اعلام شده بود؛ اما به دلیل دسترسی نداشتن به پرونده، اطلاع دقیقی از اتهامات وارد شده در دست نیست.»
عکس: Privat
احمد رضا جلالی
احمدرضا جلالی، پزشک، استاد و پٰژوهشگر مدیریت حوادث مترقبه است و با خانوادهش مقیم سوئد بوده است. او در سفری به ایران بازداشت و به اتهام «فساد فیالارض از طریق جاسوسی برای دولت متخاصم اسراییل» محکوم به اعدام شده است. او بارها تمام اتهامات را رد و اعلام کرده تحت شکنجه جسمی و روانی، وادار به اعتراف علیه خودش شده است.
فریبا عادلخواه و رولاند گابریل مارشال
فریبا عادلخواه، پژوهشگر دوتابعیتی ایرانی فرانسوی در ایران، خرداد ۱۳۹۸ از سوی حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران به اتهام جاسوسی بازداشت و به ۵ سال حبس محکوم شد. رولاند گابریل مارشال شریک زندگی او نیز که برای دیدنش به ایران رفت بازداشت شد. مارشال در مارس ۲۰۲۰ با جلال روحالله نژاد مبادله و آزاد شد.
عکس: Sciences Po
مسعود مصاحب
مسعود مصاحب، زندانی دوتابعیتی ایرانی اتریشی ۷۳ ساله، تاجر و دبیر کل انجمن دوستی اتریش و ایران، در بهمن ۱۳۹۷ بازداشت شد. مصاحب از سال ۱۳۴۴ در اتریش زندگی میکند. تلویزیون دولتی ایران بریدههایی از مصاحبه با مصاحب را پخش و او را به انتقال اخبار و اطلاعات مربوط به "فناوری پهپادی، موشکی و اتمی ایران" به سازمان اطلاعات آلمان (BND) متهم نمود. او به ۱۰ سال حبس محکوم شده است.
عکس: Mehr
انوشه آشوری
انوشه آشوری مهندس ۶۵ ساله و نماینده شرکت تکنو خلاق در بریتانیا به اتهام "اتصال به موساد" به تحمل ۱۰ سال حبس، ۲ سال حبس بابت تحصیل نامشروع و استراد ۳۳ هزار یورو پولی که از او کشف شده به نفع جمهوری اسلامی محکوم شد. شهرزاد ایزدی همسر او گفته که انوشه آشوری هرگز فعالیت سیاسی یا مقام دولتی در زندگی نداشته و در ارتباط با اسراسر محرمانه دولتی نیز نبوده است.
عکس: Elika Ashoori
بنجامین بریر
شش اسفند ۱۳۹۹ اعلام شد که بنجامین بریر گردشگر فرانسوی از ۹ ماه پیش در مشهد به اتهام "جاسوسی و تبلیغ علیه نظام" در بازداشت به سر میبرد. بریر به خاطر پرواز یک پهپاد در دشتهای نزدیک مرز ایران و ترکمنستان بازداشت شد. او همچنین به دلیل طرح این سئوال که «چرا حجاب در جمهوری اسلامی اجباری ولی در سایر کشورهای اسلامی اختیاری است» با اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام نیز روبرو شده است.