دانشمندان امریکایی تاسیساتی اتمی مطابق الگوی برنامه هسته‌ای ایران ساخته‌اند. هدف آن است که میزان پیشرفت ایران در برنامه هسته‌ای معلوم شود و جمهوری اسلامی نتواند به سلاح هسته‌ای دست یابد.

بنا به گزارش روزنامه "نیویورک تایمز" تاسیسات آک ریج (Oak Ridge) در ایالت تنسی، بخشی از برنامه فعالیت ۹ آزمایشگاه در ایالات متحده است که برای شناخت بهتر با برنامه هسته‌ای ایران طراحی شده است.

روزنامه یادشده روز چهارشنبه (۲۲ آوریل) نوشته است که دانشمندان امریکایی می‌کوشند با ساخت تاسیساتی مشابه، عملیات و فعالیت‌های اتمی ایران را مرحله به مرحله بازشناسی و پیشرفت آن را بررسی می‌کنند. هدف این پروژه تعیین سطح پیشرفت ایران در راستای تولید بمب هسته‌ای است.

بنا به گزارش "نیویورک تایمز" تاسیسات مستقر در لوس‌آلاموس (در ایالت نیومکزیکو) و لیورمور (در کالیفرنیا) نیز به این برنامه پیوسته‌اند.

نیاز اروپا و آمریکا به راهنمایی دانشمندان

در جریان آخرین دور از مذاکرات هسته‌ای در لوزان (سویس) روشن شد که دیپلمات‌های غربی که هم‌اکنون با ایران بر سر برنامه اتمی این کشور گفت‌وگو می‌کنند، بدون مشاوره و راهنمایی کارشناسان هسته‌ای قادر نیستند تصویر کاملی از مقاصد ایران به دست آورند.

دولت ایالات متحده از دانشمندان انتظار دارد که روشن کنند ایران در چه مرحله‌ای از پیشرفت قرار گرفته و به چه نحو می‌توان از طریق تغییر فعالیت چنین تاسیساتی، خطر تولید سلاح هسته‌ای را خنثی کرد.

یکی از نکات مبهم که دولتمردان ایالات متحده مایل به دانستن آن هستند، نوع فعالیت غنی‌سازی اورانیوم در تاسیسات فردو است. جمهوری اسلامی گفته است که این تاسیسات را به مرکز پژوهشی تبدیل می‌کند، اما چندوچون این برنامه هنوز روشن نیست.

به تازگی گزارش‌هایی مبنی بر افزایش سانتریفوژهای تاسیسات فردو منتشر شد که نشان فعالیتی محرمانه و غیرقانونی در سایت یادشده است.

جمهوری اسلامی تاکید می‌کند که فعالیت اتمی‌اش مسالمت‌آمیز و به منظور کاربردهای غیرنظامی است. مقامات ایرانی، انرژی اتمی را حقی مبتنی بر حقوق بین‌المللی می‌دانند و ساخت هرگونه سلاح اتمی را منکر می‌شوند.

کشورهای غربی و آمریکا، در مقابل به برنامه اتمی ایران با سوءظن می‌نگرند و خواستار شفاف‌سازی این برنامه و همکاری کامل مقامات ایرانی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستند.