دور تازه‌ای از مذاکره بر سر فعالیت‌های مناقشه‌برانگیز هسته‌ای جمهوری اسلامی که در روزهای هشتم و نهم اسفندماه (۲۶ و ۲۷ فوریه) در شهر آلماتی، پایتخت قزاقستان برگزار شد بدون نتیجه‌ی چشمگیری به پایان رسید.

جمهوری اسلامی ایران با انتشار بیانیه‌ای این مذاکرات را "گامی مثبت" خوانده و می‌نویسد: «گروه ۱+۵ پیشنهاد کرد گام‌های ملموسی برای ۶ ماه آینده و در جهت اعتماد سازی متقابل برداشته شود و پیشنهادهایی نیز در این زمینه ارائه شد.»

ابهام در مورد پیشنهادها به ایران

تا کنون از جزییات پیشنهادهایی که به ایران شده اطلاع دقیقی در دست نیست. کاترین اشتون، مسئول سیاست ‌خارجی اتحادیه اروپا که سرپرستی نمایندگان ۱+۵ در مذاکره با ایران را برعهده دارد نیز از تشریح این پیشنهادها خودداری کرده است.

روز چهارشنبه، ۹ اسفند منابع خبری روسی به نقل از سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه و نماینده روسیه در مذاکرات آلماتی گزارش دادند که کشورهای ۱+۵ پیشنهاد داده‌اند در ازای توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم در تاسیسات "فردو" برخی از تحریم‌ها علیه ایران لغو شود.

ریابکوف به جزییات این پیشنهادها اشاره‌ای نکرده است. ولی خبرگزاری رویترز از قول یک مقام ارشد دولت آمریکا تاکید کرد که پیشنهادهایی که به جمهوری اسلامی داده شده شامل تحریم‌های نفتی و بانکی علیه این کشور نمی‌شود.

پیشتر برخی از منابع خبری، از جمله رویترز گزارش داده‌اند پیشنهاد تخفیف یا برداشتن تحریم‌ها تنها شامل مواردی چون صادرات و واردات محصولات پتروشیمی، طلا و فلزات گرانبها می‌شود.

خط قرمز آمریکا و آمادگی برای گفتگو

در پی تشدید تحریم‌های یک‌جانبه‌ی آمریکا و اتحادیه اروپا صادرات نفت جمهوری اسلامی دست‌کم ۴۰ درصد کاهش یافته و ایران برای انتقال درآمدهای ارزی خود با مشکلات جدی روبروست.

کشورهای اروپایی درباره نتیجه مذاکرات آلماتی اظهارات محتاطانه‌ای دارند. به گزارش خبرگزاری رویترز، منابع نزدیک به وزارت خارجه آلمان می‌گویند نکته "مثبت" مذاکرات توافق بر سر ادامه گفتگوها در ماه آوریل است.

وزیر خارجه آمریکا، جان کری روز چهارشنبه، در حاشیه ملاقات با همتای فرانسوی خود در پاریس، مذاکرات آلماتی را "سودمند" خواند و گفت در صورت همکاری جدی ایران می‌توان به یک توافق همه جانبه و درازمدت دست یافت.

جان کری ضمن اشاره دوباره به آمادگی آمریکا برای گفتگوی مستقیم با ایران تاکید کرد که باراک اوباما با قاطعیت سیاست خود را مبنی بر جلوگیری از دست‌یافتن جمهوری اسلامی به سلاح اتمی، پیش خواهد برد.

نگرانی اسرائیل از "کش دادن مذاکرات"

رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای روز ۲۸ بهمن (۱۶ فوریه) در دیدار با شماری از مردم تبریز گفت که "تبلیغات آمریکایی‌ها درباره لغو تحریم‌ها در پی مذاکره با ایران" وعده‌ی دروغی بیش نیست. این ادعا در حالی مطرح می‌شود که آمریکا تاکنون شرط لغو تحریم‌ها را مذاکره مستقیم با ایران تعیین نکرده است.

ایالات متحده، جمهوری اسلامی را بزرگترین حامی تروریسم در جهان می‌خواند و معتقد است این کشور ثبات و امنیت منطقه را به مخاطره می‌اندازد. آمریکا انتظار دارد از طریق گفتگو رهبران ایران را متقاعد کند برنامه‌های مناقشه‌برانگیز هسته‌ای خود را متوقف کنند و از حمایت مالی و نظامی تشکل‌های افراطی دست بردارند.

در همین حال اسرائیل مثبت بودن مذاکرات آلماتی را بسیار تردیدآمیز تلقی می‌کند. یک مقام دولت اسرائیل که نامش فاش نشده به نشریه "جروزالم ‌پست" می‌گوید: «استراتژی ایران روشن است: کش دادن مذاکرات دیپلماتیک و هم‌زمان ادامه غنی‌سازی اورانیوم.»

این مقام اسرائیلی اعتقاد دارد هدف واقعی رهبران جمهوری اسلامی این است که گفتگوها آنقدر ادامه پیدا کند تا آنها روزی با یک آزمایش هسته‌ای جامعه جهانی را غافلگیر کنند.

جمهوری اسلامی اتهام کشورهای غربی در مورد اهداف پنهانی و احتمالا نظامی فعالیت‌های هسته‌ای را بی‌اساس می‌خواند و هدف خود را استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای عنوان می‌کند.