گرچه ایالات متحده‌ی آمریکا، سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا توافق ایران برای مبادله‌ی سوخت هسته‌ای را مثبت ارزیابی کرده‌اند، اما کماکان این اقدام تهران را برای جلوگیری از اعمال دور تازه‌ی تحریم‌ها علیه این کشور ناکافی دانسته‌اند. فیلیپ جی کراولی، سخنگوی وزارت امور خارجه‌آمریکا، اظهار داشت که توافق اخیر ایران موجب کند شدن روند مذاکرات کشورهای غربی بر سر تحریم این کشور نمی‌شود. به گفته‌ی وی، پرسش‌های اساسی در مورد اهداف اصلی ایران [از غنی‌سازی اورانیوم] همچنان وجود دارند که ایران بایستی پاسخگوی آنها باشد.

رابرت گیبس‌، سخنگوی کاخ سفید نیز روز دوشنبه در بیانیه‌ای از ایران خواست تا طرح تبادل سوخت هسته‌ای را به طور کامل توضیح دهد. وی در همین حال تردیدهایی را در مورد قابل اطمینان بودن ایران ابراز داشت، زیرا به گفته‌ی او، ایران "پیشینه‌ی طولانی در مورد سرپیچی از تعهداتش" دارد. به گفته‌‌ی رابرت گیبس‌، واشنگتن نگرانی‌هایی را در زمینه‌ی اهداف اصلی فعالیت‌‌های هسته‌ای ایران دارد، به ویژ‌ه آنکه تهران اعلام کرده است که غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم را همچنان ادامه خواهد داد.

"نشان حسن نیت"

سخنگوی وزارت امور خارجه‌ی فرانسه نیز در واکنش به توافق‌نامه‌ی اخیر ایران مبنی بر پذیرش تبادل سوخت هسته‌ای در ترکیه اظهار داشت، این توافق‌نامه مشکلات در مورد برنامه‌های هسته‌ای این کشور را حل نمی‌کند. یکی از سخنگویان اتحادیه‌ی اروپا نیز با اشاره به این امر که "مشکلات اساسی" با ایران همچنان به قوت خود باقی هستند، خاطرنشان ساخت: «خودداری ایران از قبول تعهدات جدی و عدم جلب اعتماد در مورد برنامه‌های هسته‌ای، همچنین احترام نگذاشتن به قطعنامه‌ها، دلیل اصلی محسوب می‌شود برای اینکه چرا ما کماکان خواهان تصویب قطعنامه‌ی تحریم در شورای امنیت هستیم.»

پس از مدت‌ها رایزنی با دولت‌های چین و روسیه، دو عضو دارای حق وتوی شورای امنیت، آمریکا توانسته است موافقت هر دو کشور را، که از بزرگترین شرکای تجاری ایران محسوب می‌شوند، برای اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران به دست آورد. دمیتری مدودیف، رییس‌جمهور روسیه، از اقدام اخیر ایران برای تبادل سوخت استقبال کرد، اما او نیز همچنان در مورد تأثیر این اقدام در متوقف کردن روند تحریم‌ها ابراز تردید کرد.

درمقابل مقامات ایران توافق هسته‌ای اخیر خود را نشان‌دهنده‌ی حسن نیت خود خواند‌ه‌اند. به گفته‌ی علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران، این کشور حسین نیت خود را نشان داده است و هم‌اینک نوبت قدرت‌های جهانی است تا حسن نیت خود را نشان دهند. در همین حال به گزارش خبرگزاری‌های ایران، سعید جلیلی‌، دبیر شورای عالی امنیت ملی، صبح روز سه‌شنبه (۲۸ اردیبهشت) در مجلس حضور یافت تا در جلسه‌ای غیرعلنی گزارشی را در مورد وضعیت تبادل سوخت‌هسته‌ای میان ایران و ترکیه ارائه دهد.

ترکیه: دیگر نیازی به تحریم نیست

در همین حال، احمد داود اوغلو، وزیر امور خارجه‌ی ترکیه، که کشورش یکی از امضاکنندگان توافق‌نامه‌‌ی هسته‌ای ایران به شمار می‌رود، گفته است که "دیگر نیازی" به تحریم‌های ایران وجود ندارد. رییس‌جمهور برزیل، لولا دا سیلوا، پس از امضای این قرارداد به خبرنگاران گفت: «دیپلماسی امروز پیروزی را به همراه داشت. دیپلماسی نشان داد که امکان دستیابی به صلح و پیشرفت از طریق گفت‌وگو وجود دارد.»

فیلیپ کروالی سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفته است که مقامات آمریکایی همچنان در حال ارزیابی این توافق‌نامه‌ی تبادل سوخت هسته‌ای هستند و در نظر دارند تا با هم‌پیمانان بین‌المللی خود، از جمله برزیل و ترکیه، طی روزهای آینده بحث و رایزنی کنند.

SN/BB