دولت ایالات متحده در حال بررسی راه‌هایی است که برای اعمال تحریم بانک مرکزی ایران پیش‌رو دارد٬ تا در پایان کار مسیری را در پیش گیرد که کم‌ترین خسارت‌ها را برای متحدان و هم‌پیمانان آمریکا در سراسر جهان به‌همراه داشته باشد.

دولت دمکرات باراک اوباما٬ به طرح کنگره برای هدف قرار دادن نبض اقتصاد ایران با تحریم‌های فلج‌کننده تن داده و کاخ سفید اعلام کرده که به‌رغم نگرانی‌های موجود درباره احتمال افزایش ‌آنی بهای نفت در بازارهای جهانی٬ این طرح را وتو نخواهد کرد. این طرح روز چهارشنبه با رای بالایی در مجلس نمایندگان به تصویب رسید و روز پنج‌شنبه هم با ۸۶ رای موافق در برابر ۱۲ رای مخالف از تصویب سنا گذشت و حالا به کاخ سفید فرستاده شده و پس از امضای رئیس‌جمهور٬ رسما ابلاغ و اعمال خواهد شد.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس٬ ویکتوریا نولند٬ سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا٬ روز پنج‌شنبه اعلام کرد که مقامات ایالات متحده روش‌های گوناگون اعمال تحریم‌های فلج‌کننده بر ضد بانک مرکزی ایران را مورد بررسی قرار می‌دهند تا در نهایت «فشار بر ایران به بالاترین حد ممکن برسد و کمترین فشار و خسارت به دوستان و هم‌پیمانان آمریکا در سراسر جهان وارد شود.»

به‌رغم حمایت چشمگیر سنا و کنگره از طرح گسترش و تشدید بی‌سابقه تحریم‌ها علیه ایران٬ دولت آمریکا در ابتدا با آن مخالفت کرده بود. برخی از متحدان آمریکا در اروپا و آسیا از ایران نفت وارد می‌کنند و برای معاملات خود با این کشور نیازمند انتقال وجوه از طریق بانک مرکزی ایران‌اند. طرح پیشنهادی نمایندگان کنگره٬ ممنوعیت‌های گسترده‌ای پیش‌روی نهادها و موسسات مالی طرف حساب با بانک مرکزی ایران قرار خواهد داد٬ که بخشی از آنها ممکن است به متحدان آمریکا هم آسیب‌هایی وارد کند.

از سوی دیگر٬ در صورتی که این اقدام منجر به افزایش آنی بهای نفت در بازارهای جهانی شود٬ به‌طور طبیعی افزایش درآمدهای نفتی ایران را در پی خواهد داشت و همین مساله از دیگر نگرانی‌های مقامات دولتی در آمریکا است. روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی آورده است که «در این صورت این طرح به ضد خود تبدیل خواهد شد و دست ایران را در حمایت از ترور و سرمایه‌گذاری بیش‌تر در زمینه غنی‌سازی اورانیوم بازتر خواهد کرد.» گذشته از این‌ها٬ افزایش آنی بهای نفت می‌تواند در روند بهبود و بازیابی اقتصاد آمریکا نیز اختلال ایجاد کند.

هماهنگی بیشتر میان دولت و کنگره آمریکا

در پی درخواست‌های مکرر دولت آمریکا٬ تغییراتی در این طرح پدید آمده تا انعطاف‌پذیری بیش‌تر آن٬ از آسیب‌ها و خسارات احتمالی بکاهد. ویکتوریا نولند در سخنان روز پنج‌شنبه خود دیگر به انتقادات و ایرادهایی که دولت به این طرح وارد کرده بود٬ اشاره‌ای نکرد و به نظر می‌رسد نظر دولت آمریکا تا حدودی تامین شده است.

تاثیرگذاری این تحریم‌ها تا شش ماه پس از امضای طرح توسط رئیس‌جمهور٬ آغاز نخواهد شد. رئیس‌جمهور در این شش ماه می‌تواند برخی از مجازات‌های در نظر گرفته شده را با استناد به دلایلی که ریشه در «امنیت ملی آمریکا» دارند٬ تعدیل یا حتی حذف کند.

ویکتوریا نولند٬ سخنگوی وزارت خارجه در پایان سخنان خود که پس از تصویب نهایی این طرح در سنا ایراد شد٬ گفت: «ما در تحقق اراده کنگره تردیدی نداریم. ما هدف مشترکی داریم و آن افزایش فشار بر ایران است٬ اما همان‌طور که می‌دانید در چنین طرح پیچیده‌ای٬ بخش‌هایی وجود دارند که می‌توان تفاسیر گوناگونی از آن داشت. باید درباره این بخش‌ها گفت‌وگوهای بیشتری داشته باشیم٬ به‌خصوص با کنگره.»

نگرانی‌های جدی جامعه جهانی نسبت به برنامه بحث برانگیز هسته‌ای ایران، از جمله علل اصلی این اقدامات سخت‌گیرانه در قبال این کشور است و گفته می‌شود هدف از اعمال این تحریم‌ها، تغییر رفتار حاکمان جمهوری اسلامی است.

تحریم‌های بی‌سابقه جدید در میان مقامات ایرانی نیز نگرانی‌های محسوسی پدید آورده و قرار است مجلس هفته آینده در یک جلسه غیرعلنی رسمی به بررسی تاثیر این تحریم‌ها بر اقتصاد کشور بپردازد؛ تحریم‌هایی که آشکارا قصد دارند توان مقاومت اقتصادی جمهوری اسلامی را کاهش دهند.
EN/SI