آمریکا: شواهد انکارناپذیر استفاده روسیه از پهپادهای ایران
۱۴۰۲ مرداد ۱۴, شنبه
آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا روز جمعه ۱۳ مرداد، از شواهد "غیر قابلانکار" استفاده روسیه از پهپادهای ایران در جنگ علیه اوکراین رونمایی کرد. این آژانس میگوید تکنسینهای روسی برای توسعه موشکهای بالستیک به ایران کمک میکنند.
تبلیغات
روز جمعه ۱۳ مرداد، تحلیلگران آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا در نمایشگاهی با دعوت از رسانهها، از بقایای پهپادهای سرنگون شده ساخت ایران در عراق و اوکراین رونمایی کردند. به گفته این تحلیلگران، این قطعات به جا مانده از پهپادها، شواهد "غیر قابلانکاری" مبنی بر استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین ارائه میکند.
مقامات آژانس اطلاعات دفاعی ایالات متحده، رونمایی از این شواهد را اثبات این موضوع اعلام کردند که ادعای جمهوری اسلامی در انکار کمک پهپادی به روسیه در جنگ اوکراین بیاساس است.
به گفته یکی از سخنگویان آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا، علاوهبراین شواهدی مبنی بر کمک تکنسینهای روسی به توسعه موشکهای بالستیک ایران نیز به دست آمده است.
تحلیلگر ارشد آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا در ساختمان وزارت دفاع ایالات متحده و در حضور خبرنگاران، هدف ارائه این شواهد را اثبات این موضوع اعلام کرد که بیشتر پهپادهایی که روسیه در حمله به مناطق غیرنظامی اوکراین از آنها استفاده میکند، پهپادهای ایرانی هستند.
پهپادهای شاهد ساخت ایران، سلاحی ارزان اما در عین حال موثر به شمار میروند که غالبا برای ضربه زدن به زیرساختهای غیرنظامی، ایجاد وحشت و از بین بردن پدافند هوایی اوکراین طراحی شدهاند.
در این مراسم، همچنین بقایای بال و موتور پهپادهای شاهد-۱۳۱ ساقط شده در اوکراین، با پهپاد سالمی از همین نوع که سال پیش در کردستان عراق به دست آمده مقایسه شد. به گفته برگزارکنندگان این مراسم، این دو پهپاد کاملا مشابه یکدیگرند و تنها تفاوت آنها در رنگ و نوشتههای روی بدنه است.
به گفته این مقامات، پهپادهای به دست آمده در عراق و اوکراین، یکسان به نظر میرسند، با طراحی مثلثشکل، طولبالها، شماره سریال با توالی مشابه در مکانی یکسان، بدنه فایبرگلاس و موتور ملخی پیشران در عقب. به گفته تحلیلگر ارشد آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا، این پهپادها با وجود آن که با فاصله هزاران کیلومتر دور از یکدیگر پیدا شدهاند اما تفاوتی میان آنها وجود ندارد.
تحلیلگر ارشد آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا در این مراسم با اشاره به این که پهپادهای شاهد، پهپادهایی نسبتا ساده و بدون دوربین یا تجهیزات الکترونیکی پیچیده هستند افزود که این پهپادها میتوانند در هر نقطهای از یک مسیر از پیش برنامهریزی شده پرتاب شوند.
او همچنین افزود که روسها در اوکراین، به ندرت در نبرد از پهپادهای ایرانی استفاده می کنند بلکه در حمله به اهداف غیرنظامی برای ایجاد رعب و وحشت، تخریب پدافند هوایی اوکراین و آسیب رساندن به نیروگاههای برق یا آب، ساختمانهای شهرهای این کشور را هدف قرار میدهند. به گفته او این پهپادها در دستههای بیش از بیست تایی و به شکل همزمان پرتاب میشوند و صدای وزوز موتور ملخ آنها شبیه به صدای ماشین چمنزنی است.
جمهوری اسلامی، سیاست انکار و لاپوشانی
حکومت ایران تا مدتها با لاپوشانی حقیقت، ارسال پهپاد به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین را انکار میکرد، اما در نهایت در آبان ماه ۱۴۰۱ در پی انتشار شواهد گسترده، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، تحویل پهپادهای ایرانی به روسیه را پذیرفت و ادعا کرد که تحویل این پهپادها "بهصورت محدود و قبل از آغاز جنگ" بوده است.
در همین حال، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، پیش از این در ۳۰ تیرماه سال جاری مدعی شد که صادرات پهپادهای ایرانی به روسیه برای استفاده از آنها در جنگ علیه اوکراین، اتهامی بیاساس است.
چندی پیش روزنامه تلگراف به نقل از نمایندگان پارلمان بریتانیا متخصصان ۱۱ دانشگاه این کشور را به همکاری با برنامه پهپادی ایران متهم کرده بود. بر اساس این گزارش، محققان بریتانیا دست کم در ۱۶ پروژه مشترک به رژیم ایران کمک کردهاند تا فناوری پیشرفتهای را توسعه دهد که میتواند در برنامه هواپیماهای بدون سرنشین استفاده شود.
شبکه خبری سیانان آمریکا نیز در ماه آوریل سال جاری با استناد به یک تحلیل موسسه بریتانیایی "تحقیقات تسلیحات جنگی" گزارش داده بود که پهپادهای شاهد فروخته شده توسط ایران به روسیه "با موتوری حرکت میکنند که بر اساس فناوری آلمانی ساخته شده و ایران این فناوری را حدود ۲۰ سال پیش از راه غیرقانونی به دست آورده است. "
با مهمترین پهپادهای جهان آشنا شوید
تا سال ۲۰۰۷ میلادی تنها آمریکا بود که به "پرنده هدایتپذیر از دور" یا به اختصار "پَهپاد" نظامی سنگین مسلح بود. حالا بیش از ۳۰ کشور از این تکنولوژی استفاده میکنند. نگاهی به دنیای پهپادها در این گزارش تصویری:
عکس: AP Photo/picture alliance
پهپادها را میتوان در کنار ماموریت تعریف شده "شناسایی" یا "عملیاتی" با وزن، ارتفاع، برد و زمان پروازی هم تقسیمبندی کرد. بدین ترتیب پهپادهای تا ۲۰ کیلو گرم وزن جزو رده سبک، ۲۰ تا ۱۵۰ کیلو جزو رده نیمه سنگین و ۱۵۰ تا ۶۰۰ کیلو جزو رده سنگین و بالای ۶۰۰ کیلو وزن جزو رده فوق سنگین محسوب میشوند.
عکس: Liz Wolter/US Navy/picture alliance
Northrop Grumman X-47
از سری "B" این پهپاد رادار گریز در سال ۲۰۱۱ رونمایی شد و در اختیار نیروی دریایی آمریکا قرار گرفت. این پهپاد بیش از ۱۱ متر طول، با بالهای باز نزدیک به ۱۹ متر عرض و بیش از سه متر ارتفاع دارد. این پهپاد تا ارتفاع ۱۲ هزار و ۱۹۲ متری و شعاع ۲ هزار و ۷۷۰ کیلومتر پرواز میکند، میتواند در آسمان بصورت خودکار سوختگیری کند و قابلیت حمل ۲ هزار ۴۵ کیلوگرم سلاح را دارد.
عکس: AP Photo/picture alliance
CH-5
سری پنجم پهپادهای چینی چیزی کمتر از رقیب آمریکایی " MQ-9-Reaper" ندارند. این پهپاد ۶ هزار و ۵۰۰ کیلومتر برد دارد، میتواند ۶۰ ساعت در آسمان بماند و مسلح به ۲۴ راکت است و تا یک هزار کیلوگرم میتواند مهمات حمل کند. تولید سری دیگری از این پهپادها با توانایی ماندن ۱۲۰ ساعت در آسمان و افزایش برد آن به ۱۰ هزار کیلومتر در برنامه قرار دارد.
عکس: Shan He/dpa/picture alliance
General Atomics MQ-1
این پهپاد که پیشتر با نام "RQ1" شناخته میشد از سال ۱۹۹۵ تا سال ۲۰۱۸ مهمترین پهپاد شناسایی و بعدا عملیاتی ارتش آمریکا بود. در کشورهای افغانستان، پاکستان، بوسنی، لیبی، یمن و سوریه از آن صدها بار برای حملات نظامی هدفمند استفاده شده است. ۳۶۰ فروند از این پهپاد به نیروی هوایی آمریکا تحویل داده شد که آخرین آن در سال ۲۰۱۱ بود.
عکس: picture-alliance/dpa/T. Lopez
General Atomics MQ-9
از این پهپاد برای حمله به کاروان قاسم سلیمانی در عراق استفاده شد. " MQ-9" از سال ۲۰۰۷ به خدمت ارتش آمریکا درآمد و سری "بی" آن در روز ۲۰ مارس سال ۲۰۲۰ آزمایش شد. این پهپاد میتواند تا ۲۷ ساعت در آسمان بماند و توانایی حمل ۱۳۶۱ کیلو مهمات دارد. تا سال ۲۰۱۹ به نیروی هوایی آمریکا ۲۶۹ فروند تحویل داده شده است.
عکس: Reuters/J. Smith
RQ-4 Global Hawk
کمپانی "نورثروپ گرومن" سازنده سری پهبادهای "RQ" است. این پهپاد "شناسایی" است که ۴۶ فروند آن در اختیار نیروی هوایی و دریایی آمریکا قرار گرفته است. این پهپاد میتواند تا ۴۰ ساعت در ارتفاع ۲۰ کیلومتری پرواز و اطلاعات جمهآوری و مخابره کند.
عکس: Imago/US Air Force
Heron
پهپاد شناسایی هرون اسرائیلی در اختیار ارتشهای آلمان، هند، استرالیا، فرانسه، برزیل ترکیه، کانادا، آمریکا و ویتنام قرار گرفته است. از این پهپاد در عملیاتهایی با فاصله طولانی استفاده میشود، چرا که توانایی سی ساعت پرواز در ارتفاعی حدود ۱۰ کیلومتر را داراست.
عکس: Imago Images/StockTrek Images/O. Zidon
IAI Harop
صنایع هوا- فضای اسرائیل نیز با پهپاد انتحاری هاروپ در زمره پهپادهای مهم جهان جای گرفته است. هاروپ با یک هزار کیلومتر برد، ۶ ساعت پرواز و قابلیت حمل ۲۳ کیلو مواد منفجره را دارد و سامانههای ضد هوایی توانایی رهگیری و ردگیری آن را ندارند.
عکس: Getty Images/AFP/E. Piermont
Northrop Grumman MQ-8
یک بالگرد بدون سرنشین ساخت ایالات متحده آمریکا با قابلیت نشست و برخاست عمودی و توانائی اجرای عملیات از عرشه هر واحد شناور میباشد. سری "بی" این بالگرد به موشکهای ضد تانک و هوا به زمین مجهز شده است. تا کنون ۳۰ فروند از این هلیکوپترهای بدون سرنشین تحویل ارتش آمریکا شدهاند.
عکس: US Navy/picture alliance
Bayraktar TB2
ترکیه در سالهای اخیر به یک قدرت پهپادی تبدیل شده است. شرکت "سلجوق بایراکدار"، داماد رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه، سازنده این پهپادها است. از این پهپاد در مناطق کردنشین، شمال سوریه و جنگ لیبی استفاده شده و در منطقه ترکنشین جزیره قبرس نیز مستقر شدهاند. از سال ۲۰۱۷ نزدیک به یکصد فروند از این پهپاد در اختیار ارتش ترکیه قرار گرفته است.
عکس: Murat Cetinmuhurdar/Turkish Presidency/handout/picture alliance / AA
TAI Anka
صنایع هوا – فضای ترکیه همچنین سری پهپادهای "آنکا" را نیز ساخته است که بیش از ۲۶ ساعت در هوا میماند و قابلیت حمل ۲۰۰ کیلو مهمات را دارد و میتوان آن را از طریق ماهواره نیز کنترل کرد. این پهپاد دارای ۲۰۰ کیلومتر محدوده عملیاتی است.
عکس: TAI
شاهد ۱۲۹
ایران نیز به ساختن پهپادهای متعددی دست زده است که از ابابیل، پهپادهای سری مهاجر، شاهد، شاهد ۱۲۹، سریر اس ۱۲۰، فطرس، رعد ،شاهد ۱۲۳ و کمان ۱۲ میتوان نام برد. شاهد ۱۲۹ (عکس) از سال ۲۰۱۳ در خط تولید قرار گرفته، دارای ۲ هزار کیلومتر برد است و یک نمونه آن به چهار موشک ضد تانک سدید ۱ مجهز شده است.
عکس: Fars Agency
Lockheed Martin RQ-170
تازه در سال ۲۰۱۱ پس از سقوط یک فروند پهپاد شناسایی رادار گریز "آر کیو ۱۷۰" در خاک ایران، این پهپاد شهرت جهانی یافت. چند سال بعد جمهوری اسلامی ایران مدعی شد که موفق به مهندسی معکوس این پهپاد شده و ۵۰ دستگاه از آن را تولید کرده است.
عکس: dapd
S-70 Okhotnik-B
پس از فروپاشی اتحاد شوروی، روسیه در عرصه ساخت پهپاد از آمریکا عقب افتاد و تلاش اخیر این کشور با ارائه "سوخو ۷۰ اخوتونیک" شباهت زیادی به رقیب آمریکایی خود "RQ 170" دارد که چند سال پیش در خاک ایران سقوط کرد. این پهپاد میتواند ۲ تن مهمات حمل کند، سرعت آن یک هزار کیلومتر در ساعت و محدوده عملیات آن ۶ هزار کیلومتر است. از سال ۲۰۲۴ قرار است در اختیار ارتش روسیه قرار گیرد.
این پهپاد رادارگریز ساختِ کارخانهٔ داسو اویاسیون در کشور فرانسه است. این هواگرد برای نخستین بار در ۱ دسامبر ۲۰۱۲ میلادی مورد استفاده قرار گرفت و هدف آن تحقیقات بر روی تکنولوژی پهپادی است و قرار نیست مورد تولید سریالی قرار بگیرد.