چهار کشور عضو اتحادیه‌ی اروپا و ترکیه، قرارداد خط لوله نابوکو را روز دوشنبه (۱۳ ژوئیه) در آنکارا امضا کردند. رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه، به همراه نمایندگان بلغارستان، رومانی، مجارستان و اتریش، با امضای این قرارداد، گام مؤثری در راه ساخت این خط لوله برداشتند. اردوغان امضای این قرارداد را «لحظه‌ای تاریخی» خواند.

یک مقام بلندپایه‌ی آمریکایی اعلام کرد که کشورش مخالف شرکت‌دادن ایران در پروژه‌ی خط لوله‌ی گاز "نابوکو"ست. او حضور ایران در پروژه‌ی انتقال گاز دریای خزر و آسیای میانه به اروپا را منوط به حل مشکلات جمهوری اسلامی با غرب دانست.

به گزارش آسوشیتدپرس، ریچارد مورنینگ‌استار، فرستاده‌ی ویژه‌ی ایالات متحده در امور انرژی اروپا وآسیا، اعلام کرد که واشنگتن دست خود را به سوی ایران دراز کرده اما تا کنون «پاسخ مثبتی» از این کشور دریافت نکرده است. سخنان مورنینگ‌استار ساعتی پیش از نشست ترکیه، اتریش، بلغارستان، رومانی و مجارستان ایراد شده است.

از سوی دیگر، به گفته‌ی اردوغان، ایران و روسیه نیز در صورتی‌که «شرایط اجازه دهند» می‌توانند به پروژه‌ی نابوکو بپیوندند. اتحادیه‌ی اروپا نیز همچون آمریکا، مخالفت حضور ایران در این پروژه است.

علاوه بر مورنینگ‌استار، خوزه مانوئل باروسو، رئیس کمیسیون اتحادیه‌ی اروپا و نوری المالکی، نخست‌وزیر عراق، نیز در مراسم امضای این قرارداد حضور داشتند.

اجرای نابوکو درگیر با مشکلات مختلف

آذربایجان مهم‌ترین تأمین‌کننده‌ی گاز خط لوله‌ی نابوکو محسوب می‌شود. از ترکمنستان، عراق و مصر نیز در کنار این کشور، به‌عنوان تأمین‌کنندگان جدید گاز اروپا نام برده می‌شود. آذربایجان اصرار دارد که گاز کافی برای تزریق به خط لوله‌ی نوباکو در اختیار دارد. قرارداد ماه گذشته‌ی این کشور برای صادرات گاز به روسیه اما نگرانی طرفداران نابوکو را برانگیخت.

اما روز جمعه ترکمنستان، علیرغم بی‌میلی اولیه، آمادگی خود را برای تأمین گاز این خط لوله اعلام کرد و به امیدها برای اجرای این پروژه جان دیگری بخشید.

تأمین اعتبار برای اجرای نابوکو، نگرانی دیگری در راه ساخت این خط لوله است. دو بانک اروپایی آمادگی خود را برای تأمین مالی پروژه‌ی یادشده اعلام کرده‌اند، اما تحلیل‌گران بر این باورند که با وجود بحران مالی جهانی و عدم اطمینان سازندگان، این امر با دشواری‌های فراوانی روبه‌رو خواهد بود.

ترکیه نیز به ۱۵ درصد از گاز نابوکو چشم دوخته است. موضوعی که امضای قرارداد این خط لوله را به تأخیر انداخته بود. البته اردوغان از امضای قرارداد یادشده بسیار استقبال کرد و آن‌را دارای نقشی اساسی در «ارتقای جایگاه ترکیه» دانست؛ نقشی اساسی در تأمین امنیت انرژی قاره‌ی سبز و تسریع ورود کشورش به اتحادیه‌ی اروپا.

باروسو نیز امضای قرارداد نوباکو را گشایش عرصه جدیدی در روابط ترکیه و قاره‌ی سبز توصیف کرد.

یک‌چهارم گاز مصرفی اروپا در حال حاضر از روسیه می‌آید و به‌ویژه کشورهای جنوبی این قاره، نیاز مبرمی به گاز این کشور دارند. این پروژه برای جلوگیری از استفاده‌ی ابزاری روسیه از گاز در زمستان در قبال اروپا در نظر گرفته شده است.

این پروژه در تقابل مستقیم با خط لوله‌ی "ساوث استریم" است که بناست گاز روسیه را از راه بلغارستان و کف دریای سیاه به اروپای غربی برساند.

ساخت خط لوله به طور عملی زمانی آغاز خواهد شد که کنسرسیوم نابوکو با هر ۵ کشور شر‌کت‌کننده در این پروژه (که لوله از خاک آنها می‌گذرد) به طور جداگانه قرارداد موافقت امضا کند. شرکت‌های او.ام.وی اتریش، ام.او.ال مجارستان، ترانسگاز رومانی، بلغارگز بلغارستان، بوتاش ترکیه و آر.دبلیو.ای آلمان شش سهامدار کنسرسیوم نابوکو هستند.