آمریکا و زمان اتخاذ تصمیم نهایی در برابر ایران
۱۳۹۱ بهمن ۱۶, دوشنبه خبرگزاری آسوشیتدپرس با انتشار گزارشی تحلیلی تاکید دارد که باراک اوباما باید در هفتههای آینده تصمیم نهایی و استراتژی کاملا مشخصی در مواجه با برنامهی اتمی ایران اتخاذ کند.
این یادداشت تاکید میکند که احتمال حملهی نظامی به ایران کمرنگتر شده است.
یک دهه درگیریهای نظامی ایالات متحدهی آمریکا در خاورمیانه، هزینهی مالی هنگفت و نارضایتی گروههای متعددی از افکار عمومی در این کشور را به دنبال داشته است. بحران اقتصادی سال ۲۰۰۹ نیز بیکاری و خسارت اقتصادی چشمگیری در پی آورد و آمریکا هنوز با روندی کند، از روزهای بحران و بیکاری فاصله میگیرد.
تحلیلگر آسوشیتدپرس تاکید میکند که ایران از نظر توان نظامی، به مراتب از افغانستان و عراق قدرتمندتر است و به محض حملهی نظامی آمریکا از طریق نیروهای حزب الله لبنان به اسرائیل حمله یا نیروهای آمریکایی در افغانستان را هدف قرار خواهد داد. این دو عامل نیز در کنار مشکلات اقتصادی آمریکا، احتمال حملهی نظامی به ایران را کمرنگتر و هزینههای انسانی و اقتصادی آن را بسیار بیشتر میکند.
تضعیف قدرت نتانیاهو
برگزاری انتخابات اخیر در اسرائیل یک نتیجهی مشخص داشت: محبوبیت و قدرت بنیامین نتانیاهو که اصرار به حملهی نظامی به ایران دارد با کاهش چشمگیری مواجه شده است.
این در حالی است که رابطهی اوباما و نتانیاهو نیز رابطهای پرتنش است و مناسبات رهبران این دو کشور متحد دیرین در مقطع فعلی، سردتر از سالهای پیشین است.
باراک اوباما پیش از این بارها به شیوههای مختلف با خواستهی نتانیاهو مبنی بر حضور آمریکا در حملهی نظامی به تاسیسات هستهای ایران مخالفت کرده است. دولت اوباما که بر سیاست دیپلماسی و اعمال فشار از طریق تحریم تاکید دارد، تلاش کرده است تا نتانیاهو را از حملهی نظامی به ایران منصرف کند.
کریس دولان، محقق علوم سیاسی اهل لبنان که در دانشگاه پنسیلوانیا تدریس میکند، به اسوشیتدپرس گفت:« موقعیت نتانیاهو تضعیف شده است و بعید به نظر میرسد که با این وضعیت بتواند چراغ سبز حمله به تاسیسات اتمی ایران را از آمریکا بگیرد.»
زمان اندک برای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح اتمی
متخصصان آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگویند که ایران نه تنها غنیسازی بیست درصدی اورانیوم را متوقف نکرده است، که بر تعداد سانتریفیوژها در برخی تاسیسات هستهای نیز افزوده است. در آخرین گزارش آژانس تاکید شده است که ایران به دنبال نصب سانتریفیوژهایی با سرعت بیشتر است که روند غنیسازی را تسریع میکند.
سوزان مالونی، محقق موسسهی "بروکینگ سابان" که به تحقیق دربارهی خاورمیانه میپردازد، در گفتوگو با اسوشیتدپرس با تاکید بر اینکه زمان اندکی برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی باقی است، اضافه میکند:« اگر سیاست و برنامهای با محدودیت زمانی مشخص درباره ایران اتخاذ نشود، به نظر میرسد بحرانی جدی از نوع یک جنگ سرد دیگر رخ خواهد داد.»
این محقق معتقد است که اعمال تحریمها اگرچه بر اقتصاد ایران اثر قابل توجهی برجا گذاشته است، با اینحال هنوز باعث نشده است که رهبران ایران علاقهی چندانی به مذاکرهی جدی با آمریکا و اتحادیه اروپا بر سر برنامهی اتمی نشان دهند.
بعد از هفتهها بحث و روندی طولانی بالاخره قرار شد دور بعدی مذاکرات میان ایران و کشورهای موسوم به ۵+۱ در قزاقستان برگزار شود. مقامات ایران هفتهها از تعیین مکان مشخص برای مذاکرات شانه خالی کردند. مذاکرات قرار بود در اوایل ماه ژانویه برگزار شود و با عدم همکاری ایران تا ۲۵ فوریه به تعویق افتاده است.
اهمیت تعیین کننده انتخابات ریاستجمهوری آینده
آسوشیتدپرس در این مقالهی تحلیلی تاکید میکند که اگرچه قدرت و تصمیمگیری نهایی دربارهی برنامهی اتمی ایران در دستان رهبر جمهوری اسلامی است، اما آمریکا در انتظار نتیجهی انتخابات ریاستجمهوری پیش رو در ایران نیز است.
کریم سجادپور، متخصص مسایل ایران در موسسهی بینالمللی صلح به این خبرگزاری میگوید:« به نظر میرسد باراک اوباما منتظر نتیجهی انتخابات ریاستجمهوری خرداد ماه سال ۱۳۹۲ است. شاید رئیسجمهور بعدی و مواضع او با احمدینژاد متفاوت باشد.»
سجادپور تاکید دارد که خط قرمز در مواجهه با ایران را از ابتدا نیز آمریکا تعیین کرده است و نه اسرائیل. این متخصص مسایل ایران میگوید موضع غیررسمی آمریکا که اعلام عمومی نمیشود، روشن است:«ایران میتواند برنامهی اتمی و غنیسازی اورانیوم را تا حدی که امکان ساخت سلاح اتمی نباشد، ادامه دهد و در اختیار داشته باشد. اگر ایران تضمین ملموس و عملی دهد که سلاح و بمب اتمی تولید نخواهد کرد، آمریکا نیز به ایران حملهای نخواهد کرد.»
کریم سجادپور تاکید دارد که تحریمهای سنگین علیه ایران نیز بدون توافقهای مشخص و معنادارمیان دو کشور، لغونخواهد شد. او تاکید دارد:« آنچه از نظر آمریکا "معنادار و عملی" تلقی میشود، لزوما همان معنا را برای مقامات ایران ندارد. برداشت مقامات این دو کشور از واژگان، یکسان نیست.»
گزارش تحلیلی آسوشیتدپرس تاکید دارد که نبود درک و گفتمان مشترک میان دو کشور میتواند نتیجهای خطرناک به بار بیاورد، نتیجهای که حملهی نظامی آمریکا را علیرغم تردیدها و مخالفتها اجتناب ناپذیر کند.