آمریکا یک تاجر ترکیه را به اتهام همکاری با سپاه تحریم کرد
۱۴۰۱ آذر ۱۸, جمعه
وزارت خزانهداری آمریکا سیتکی آیان، تاجر شناخته شده ترکیه و شبکهای از شرکتهای او را در فهرست تحریمهای خود قرار داد. علت این تحریمها همکاری با نیروی قدس سپاه پاسداران برای فروش نفت و پولشویی عنوان میشود.
تبلیغات
سیتکی آیان، بازرگان معروف ترکیه، پسرش، سه شهروند ترک و دهها شرکت و موسسه تجاری وابسته به او در فهرست تحریمهای ایالات متحده قرار گرفتند.
خبرگزاری رویترز در یک گزارش اختصاصی با استناد به بیانیه وزارت خزانهداری آمریکا که شامگاه پنجشنبه، هشتم دسامبر منتشر شد اعلام کرد علت اعمال این تحریمها همکاری در فروش نفت جمهوری اسلامی با پنهان کردن منشاء آنها و پولشویی به نفع نیروی قدس سپاه است.
آیان که گفته میشود روابط نزدیکی با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه دارد متهم شده که از طریق شرکتهای تحت مالکیت خود قراردادهایی برای فروش نفت ایران از طریق دور زدن تحریمها امضاء کرده و در پنهان کردن منشاء این محمولهها با سپاه پاسداران همکاری کرده است.
بنابر این گزارش آیان، پسرش بهاءالدین، سه شهروند دیگر ترکیه، ۲۶ شرکت و موسسه اقتصادی و یک کشتی تجاری فعال در فعالیتهای آنها مشمول تحریمهای وزارت خزانهداری آمریکا شدهاند.
فروش پنهانی نفت به نفع نیروی قدس
بازرگان سرشناس ترک و نزدیکان و شبکهای از شرکتهای متعلق به او متهم شدهاند که با مشارکت در فروش پنهانی و غیرقانونی نفت ایران صدها میلیون دلار در اختیار نیروی قدس قرار دادهاند.
وزارت خزانهداری آمریکا در بیانیه خود میگوید مدارکی در اختیار دارد که نشان میدهند سیتکی آیان و همکارانش در فروش پنهانی نفت ایران به خریدارانی در چین، امارات متحده عربی و چند کشور اروپایی مشارکت داشتهاند.
با تصمیم اخیر این وزارتخانه تمام داراییهای احتمالی افراد و شرکتهای تحریم شده در ایالات متحده مسدود میشود و اشخاص حقیقی و حقوقی آمریکایی اجازه ندارند با آنها وارد معامله شوند.
به نوشته رویترز تحریمها علیه سیتکی آیان و شبکه شرکتها و موسسههای متعلق به او در دورانی اعمال شدهاند که روابط ترکیه و آمریکا به علتهای گوناگون، از جمله سیاستهای آنکارا در مورد سوریه و خرید سامانههای دفاع هوایی از روسیه پرتنش شده است.
سیتکی آیان در پاسخ به پرسشهای رویترز درباره تحریمهای آمریکا گفته او و شرکتهایش از حقوق قانونی خود در برابر هر اقدامی دفاع میکنند.
این بازرگان سرشناس ترکیه گفته پیش از این در دو حوزه انتقال برق ایران به این کشور در فاصله سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۵ و معاملات نفت و محصولات پتروشیمی پیش از اعمال تحریمها با جمهوری اسلامی همکاری کرده و با هیچ کس به جز نهادهای رسمی دولتی ارتباط نداشته است.
خروج آمریکا از توافق هستهای، تشدید تحریمها
آمریکا پس از خروج از توافق هستهای در اردیبهشت ۱۳۹۷ و در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ تحریمهای تعلیق شده علیه جمهوری اسلامی را دوباره اعمال کرد.
جلوگیری از فروش نفت، گاز و محصولات پتروشیمی و قطع ارتباط جمهوری اسلامی با بانکها و موسسههای مالی بینالمللی مهمترین جنبههای این تحریمها به شمار میروند.
ترامپ هدف خود از خروج از توافق هستهای و بازگرداندن تحریمها را وارد آوردن "فشار حداکثری" به جمهوری اسلامی برای کشاندن ایران به پای میز مذاکرات و دست یافتن به یک توافق جامع عنوان میکرد.
تحریمها علیه جمهوری اسلامی در سالهای بعد تشدید شده و در دوران ریاست جمهوری جو بایدن نیز تحریمهای دیگری از جمله در ارتباط با نقض حقوق بشر و حمایت از گروههای تروریستی به آنها افزوده شده است.
در همین حال جمهوری اسلامی مدام راههای تازهای برای دور زدن تحریمها و مبادلات مالی خود جستجو میکند که پنهانکاری و توسل به شیوههای غیرقانونی از مشخصههای اصلی آنها محسوب میشود.
خروج از برجام و معاملاتی که دود میشوند
با امضای دونالد ترامپ، آمریکا از برجام خارج شد. سال گذشته شرکتهای آلمانی ۵/ ۳ میلیارد یورو به ایران و ۱۱۱ میلیارد یورو به آمریکا صادر کردند. معاملاتی که با خروج آمریکا از برجام به خطر افتادهاند در این گزارش تصویری:
عکس: Reuters/J. Ernst
با این امضای دونالد ترامپ، دولت آمریکا نه تنها از توافقنامه اتمی "برجام" خارج شده، بلکه میخواهد تحریمهای اقتصادی علیه جمهوری اسلامی را نیز بار دیگر از سر گیرد. بدین ترتیب هر شرکتی که با آمریکا و با دلار در سطح جهانی معامله میکند در صورتی که با ایران معامله کند، میتواند مشمول جریمه سنگینی بشود.
عکس: Reuters/J. Ernst
بسیاری از شرکتها و بخصوص بانکها معنی نقض تحریمها را بخوبی میدانند. کومرتس بانک آلمان در سال ۲۰۱۴ مجبور به پرداخت یک میلیارد و پانصد میلیون دلار و گروه "بی ان پی پاریبا" فرانسوی حتی ۹ میلیارد دلار جریمه پرداخت کرد.
عکس: picture-alliance/dpa
به گزارش اتاق بازرگانی آلمان، ده هزار شرکت آلمانی با ایران رابطه تجاری دارند و ۱۲۰ شرکت این کشور حتی با نیروی کار خود در ایران حضور دارند. آلمان در سال گذشته ۳ و نیم میلیارد یورو به ایران صادرات داشته درحالیکه ارزش صادرات آن به آمریکا بالغ بر ۱۱۱ میلیارد یورو بوده است.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Motahari
ایرباس بزرگترین بازنده خروج آمریکا از برجام است. در ژانویه سال ۲۰۱۷ ایران سفارش خرید یکصد فروند هواپیمای ایرباس را به ارزش ۲۳ میلیارد یورو داد. سه فروند هواپیما به ایران تحویل داده شد و حالا آمریکا اجازه صادرات این هواپیما به ایران را لغو کرده است. کمپانی اروپایی ایرباس بخشی از تولیدات خود را در آمریکا تامین میکند.
عکس: FARS
کمپانی آمریکایی بوئینگ دو قرارداد با شرکتهای ایرانی آسمان برای فروش ۳۰ عدد هواپیما به ارزش ۳ میلیارد دلار و نیز قرارداد فروش ۸۰ فروند هواپیما با شرکت ایران ایر به ارزش ۱۶ میلیارد دلار امضا کرد. این سفارشها هیچگاه در تولید لحاظ نشدند و حالا هم دنیس مویلنبرگ، مدیریت بوئینگ، اعلام کرده است که "ما پیرو سیاست دولت آمریکا هستیم".
عکس: picture-alliance/dpa/Stringer
تاریخ اولین حضور زیمنس در ایران به کشیدن خط تلگراف لندن – بمبئی در ۱۵۰ سال پیش برمیگردد. جو کایزر، مدیر کمپانی زیمنس، از نخستین مدیران آلمانی بود که در آغاز سال ۲۰۱۶ به ایران سفر کرد و قراردادهای میلیاردی فروش توربینهای گازی و مدرنیزه کردن قطارهای ایران را به امضا رساند.
عکس: picture-alliance/dpa/T. Hase
کمپانی هنکل هیچگاه از بازار ایران خارج نشد و به همین دلیل جایگاه قدرتمندی در صنایع تولید شوینده و چسب دارد. "کاسپار رورستد"، مدیر پیشین این کمپانی، در سال ۲۰۱۵ و قبل از "برچیده شده تحریمها" گفته بود: «فروش میلیونی ما در بازار ایران (سه رقم دارد) و به افزایش آن هم خوشبین هستیم.» این کمپانی سال گذشته ۲۰ میلیارد یورو فروش داشته که یک درصد آن از بازار ایران است.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Hitij
کمپانی دایملر، ایران خودرو و ماموت در ماه دسامبر سال ۲۰۱۷ قرارداد طولانی مدت تولید کامیون در ایران را به امضا رساندند. دایملر آلمان در سال ۲۰۱۰ سهم خود را در خودروسازی ایران واگذار کرده بود.
عکس: MEHR
کمپانی خودروسازی فولکس واگن هم تصمیم داشت از اواسط سال ۲۰۱۷ میلادی با کمک ایران خودرو و ماموت با مدلهای تیگوان و پاسات وارد بازار ایران شود. این خودروها در نمایشگاه بینالمللی خودرو تهران در سال گذشته نیز عرضه شدند.
عکس: jamejamonline
بازار خودروی ایران بصورت "سنتی" در دست صنایع خودروسازی فرانسه است. این صنایع از آنجایی که با آمریکا رابطهای ندارند، دستشان برای سرمایهگذاری در ایران بازتر است. کمپانی "PSA" در سال ۲۰۱۶ قرارداد همکاری برای تولید سه مدل پژو را در سال ۲۰۱۶ با ایران خودرو به امضا رساند. این سرمایهگذاری ۴۰۰ میلیون یورویی هنوز به نتیجه و سودی نرسیده و طرف ایرانی هم توان مالی ندارد.
عکس: Tasnim
خودروساز فرانسوی رنو در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد یک سرمایهگذاری بزرگ به همراه خط تولید در ایران خواهد داشت. کارلوس غُصن (یا به فرانسوی گون- Carlos Ghosn) مدیر اجرایی شرکتهای خودروسازی رنو در آن زمان گفته بود که "بازار ایران دارای پتانسیل بینظیری است".
عکس: IRNA
بازار و صنایع نفت و گاز ایران یکی از بازارهای جالب توجه برای شرکتهای بینالمللی است. شرکت ایتالیایی "سایپم" (Saipem) که در عرصه تولید خط لوله و پایانههای نفت و گاز فعال است قرادادی به مبلغ ۳ میلیارد و پانصد میلیون یورو با ایران امضا کرده است.
عکس: Mehr
رئیس کمپانی نفتی اِنی (Eni)، کلادیو دسکالزی هم جزو اولین مدیرانی بود که با پایان تحریمها راهی تهران شد. دو طرف تمایل به همکاری داشتند اما قراردادها در حد "مطالعات برای توسعه میدان کیش و فاز سوم میدان دارخوین" باقی ماند. از سوی دیگر انی از ایران طلبکار است که به دلیل تحریمها امکان پرداخت بدهی برای ایران وجود نداشت.
عکس: picture-alliance/AP Photo/A. Medichini
برخلاف کمپانی ایتالیایی انی، کمپانی بریتانیایی – هلندی "شل" سالها به دلیل تحریمها راهی را پیدا نمیکرد تا بتواند بدهی دو میلیارد دلاری خود به ایران را پرداخت کند. کمپانی نفتی شل سفارش جدید دیگر به ایران نداده و قراردادهای جدید هم در حد "مطالعه برای توسعه میادین آزادگان جنوبی، یادآوران و کیش" است.
عکس: FARS
کمپانی فرانسوی توتال اعلام کرد که پنج میلیارد دلار در میدان پارس جنوبی سرمایهگذاری میکند. دولت آمریکا در مورد این سرمایهگذاری "استثنا" قائل شد و اجازه آن را صادر کرد. حال امکان دارد با تحریمهای جدید این اجازه هم لغو شود. پاتریک پویان، مدیرعامل توتال، در ماه مارس ابراز امیدواری کرد تا اجازه آمریکا بهقوت خود باقی بماند. او گفت در غیر این صورت ما بار دیگر برای دریافت اجازه تلاش خواهیم کرد.