صدراعظم آلمان که برای سفری سه روزه راهی چین شده است، روز پنج‌شنبه (۲ فوریه / ۱۳ بهمن) نخستین برنامه رسمی خود را با سخنرانی در آکادمی جامعه‌شناسی پکن آغاز کرد. وی در این سخنرانی، هرچند مودبانه اما به گونه‌ای روشن تمامی موضوعات محوری و البته حساس سفر خود به چین را مشخص کرد. وضعیت حقوق بشر در چین، برنامه اتمی ایران، ادامه خشونت‌ها در سوریه و البته گسترش روابط اقتصادی دو کشور از جمله مهمترین این مضوعات به شمار می‌روند.

ترغیب چین برای همراهی در برخورد با ایران و سوریه

صدراعظم آلمان که از پرنفوذترین چهره‌‌های سیاسی جهان به شمار می‌‌رود تصمیم دارد رهبران چین را متقاعد کند که موضع مشخصی در قبال ایران اتخاد کنند.

آنگلا مرکل در سخنرانی صبح پنج‌شنبه خود در آکادمی جامعه‌شناسی پکن تأکید کرد که او از نظر چین در مورد مناسب نبودن تصمیم اروپا در مورد تحریم نفت ایران آگاه است و ادامه داد: «من امیدوارم که چین از نفوذ خود استفاده کند و مانع ایران اتمی شود.»

صدراعظم آلمان تأکید کرد: «همه در این مورد توافق داریم که ما ایران اتمی نمی‌خواهیم.»

او در ادامه توضیح داد که عدم توافق نظر در مورد شیوه برخورد با ایران به سرعت برطرف نخواهد شد، اما او می‌تواند در گفتگو با نخست‌وزیر چین، ون جیابائو ارزیابی‌های اروپا در مورد ایران را مشخص کند.

چین تا کنون همراهی در اجرای تحریم‌ها علیه ایران را رد کرده است. آنگلا مرکل در سخنرانی خود با اشاره به رشد و شکوفایی اقتصاد چین، از این کشور خواست مسئولیت بیشتری در سطح جامعه جهانی پذیرا باشد.

وی گفت که مناقشه بر سر برنامه اتمی ایران، تحریم نفت این کشور از سوی اتحادیه اروپا، شیوه برخورد با رژیم سوریه و موقعیت کره‌شمالی با روی کار آمدن رهبر جدید این کشور موضوعات محوری گفتگوی او بارهبران چین خواهند بود.

صدراعظم آلمان از چین خواست به عنوان کشوری که از حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل متحد برخوردار است، همگام با جامعه جهانی موضع مشترکی در مورد برنامه اتمی ایران و خشونت‌های سوریه اتخاد کند. وی با اشاره به اینکه «در سوریه حقوق بشر به بدترین شکل ممکن نقض می‌شوند» تصویب قطعنامه‌شورای امینت علیه حکومت سوریه را ضروری دانست.  

انتقاد از وضعیت منتقدان و مدافعان حقوق بشر در چین

آنگلا مرکل در سخنرانی خود همچنین به وضعیت حقوق بشر در چین اشاره کرد و گفت که نمی‌خواهند در مورد بدتر شدن وضعیت مدافعان حقوق بشر و منتقدان حکومت چین در این کشور سکوت کند.

آنگلا مرکل تأکید کرد که «حقوق بشر» و «حکومت قانون» همواره مورد بحث و گفتگوی دو طرف بوده است و در ادامه افزود: «و من مطمئن هستم که در این سفر هم همینطور خواهد بود.»

صدراعظم آلمان با اشاره به این نکته که آرامش داخلی بستر پیشرفت اقتصادی است، «ساختارهای قابل اعتماد حکومتی» را برای حفظ آرامش داخلی ضروری دانست.

صدراعظم آلمان پس از این سخنرانی با نخست وزیر چین دیدار و گفتگو خواهد کرد. وی روز جمعه با رهبر حزب حاکم و رئیس‌جمهور چین، هوجین تائو دیدار می‌کند و سپس همراه هیئت همراه خود، نمایندگان بلندپایه اقتصاد آلمان به حنوب چین سفر خواهد کرد. ون جیابائو، نخست‌وزیر چین در این سفر صدراعظم آلمان را همراهی خواهد کرد؛ امری که در عرف دیپلماتیک نشانه احترام ویژه برای میهمان محسوب می‌شود.