آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سازمان ملل در روز پنج‌شنبه (۲۰ فوریه/ ۱ اسفند) با انتشار گزارش جدید خود اعلام کرد که جمهوری اسلامی نسبت به تعهدات توافق اولیه از خود پایبندی نشان می‌دهد. این گزارش تنها چند ساعت پس از آن صادر شد که ایران و شش قدرت جهانی٬ آمریکا٬ آلمان٬ فرانسه٬ چین٬ بریتانیا و روسیه دور اول از مذاکرات برای رسیدن به توافق نهایی را در وین به پایان رساندند. دور بعدی مذاکرات برای روز ۱۷ مارس (۲۶ اسفند) برنامه‌ریزی شده است.

آژانس انرژی اتمی می‌گوید حجم انباشته‌ی اورانیوم مورد مناقشه‌ی ایران برای اولین بار در چهار سال گذشته و در پی توافق اولیه ژنو به طور قابل توجهی کاهش یافته است.

آژانس انرژی اتمی در گزارش جدید خود تصریح کرده که میزان اورانیوم با غنای ۲۰ درصد که تقریبا تنها چند قدم فنی با سطحی از غنا که برای ساخت بمب لازم است فاصله دارد به مراتب پایین‌تر از حدی‌ست که بتوان با آن بمب تولید کرد.

اسرائیل همواره تهدید کرده است که "خط قرمزی" دارد٬ و اگر میزان اورانیوم ایران با غنای مورد نیاز برای ساخت بمب به حد نصاب کافی برای تولید یک بمب برسد به ایران حمله نظامی خواهد کرد.

به گفته آژانس ذخیره اورانیوم ۲۰ درصدی ایران از ۱۹۶ کیلوگرم در نوامبر به ۱۶۱ کیلوگرم در فوریه رسیده است. کارشناسان هسته‌ای می‌گویند اورانیوم غنی‌شده‌ی مورد نیاز برای هسته اصلی یک کلاهک اتمی ۲۵۰ کیلوگرم است.

به گزارش خبرگزاری رویترز و بر اساس توافق اولیه هسته‌ای ژنو که در نوامبر گذشته صورت گرفت ایران و شش قدرت جهانی درباره این موضوع توافق کردند که ایران از غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم که از ۲۰۱۰ آغاز کرد دست بکشد. از آن زمان ایران از میزان ذخیره اورانیوم ۲۰ درصدی خود کاسته است.

یک دیپلمات مرتبط با مسایل هسته‌ای ایران به رویترز گفت که "کاهش انجام گرفته بسیار مهم بوده است." وی این موضوع را پیشرفت قابل توجهی خواند.

ایران همواره در توضیح ذخیره اورانیوم غنی‌شده خود از این استدلال استفاده می‌کرد که از آن برای رآکتور تحقیقات پزشکی تهران استفاده می‌کند. کشورهای غرب در مقابل بدبین بوده و بیان می‌کنند که میزان ذخیره بسیار بیش‌ از پاسخ به چنین نیازی است.

محدودیت در ذخیره اورانیوم

با این همه گزارش روز گذشته آژانس نشان داد ذخیره اورانیوم با تغلیظ کمتر در ایران (پنج درصد خلوص) افزایش داشته است و از هفت هزار و ۱۵۴ کیلوگرم در نوامبر به هفت هزار و ۶۰۹ کیلوگرم در فوریه رسیده است.

اورانیوم ۵ درصدی می‌تواند پاسخگوی نیاز انرژی و دیگر اهداف صلح‌آمیزی باشد که ایران تا کنون ادعای آن را داشته است، اما در عین حال می‌تواند سوخت تسلیحات اتمی را در صورتی که تا ۸۰-۹۰ درصد غنی شود فراهم آورد.

ایران بر اساس توافق ژنو اگرچه از غنی‌سازی ۲۰ درصدی منع شده ولی مجاز به غنی‌سازی اورنیوم تا ۵ درصد است. البته ایران موظف است میزان ذخیره اورانیوم با غنای ۵ درصدی خود را محدود نگه دارد. چگونگی محدود نگه داشتن میزان اورانیوم ۵ درصدی از مسایل مورد بحث در مذاکرات پیش‌روست.

ایران همچنین در سال‌های گذشته از ساخت پنج سایت‌ جدید غنی‌سازی به آژانس اتمی اطلاع داده بود که بر اساس توافق اولیه در شش ماه آینده این اقدام صورت نخواهد گرفت و در صورت انجام به معنی جلوگیری برای دستیابی به توافق نهایی خواهد بود.

آژانس بار دیگر خواسته‌ی خود مبنی بر بازرسی از سایت نظامی پارچین را تکرار کرده است. خواسته‌ای که تا کنون از سوی ایران رد شده است. آژانس می‌گوید مشکوک است که ایران در تلاش برای پاک‌سازی پارچین از هرگونه شواهد باشد.

مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه ۵+۱ اواسط اکتبر ۲۰۱۳ با روی کار آمدن دولت جدید در ایران بار دیگر آغاز و حدود ۵ هفته بعد، در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳، به توافقی شش ماهه میان دو طرف انجامید. اکنون ایران و شش قدرت جهانی در تلاش‌اند تا مذاکرات برای توافق نهایی را به پیش برند.