ابراز ناامیدی و نگرانی نسبت به ازسرگیری جنگ در غزه
EN۱۳۹۳ مرداد ۱۸, شنبه
با شروع مجدد درگیریها میان اسرائیل و گروه فلسطینی حماس و ناکامی تلاشها برای تمدید آتشبس٬ انتقادات نسبت به طرفین درگیر افزایش یافته و بسیاری نسبت به روند تحولات ابراز نگرانی و ناامیدی کردهاند.
تبلیغات
با پایان یافتن آتشبس ۷۲ ساعتهای که با وساطت مصر و حمایت آمریکا میان اسرائیل و فلسطینیان برقرار شده بود٬ موشکپراکنیهای شبهنظامیان حماس از نخستین ساعات روز جمعه (۱۷ مرداد/ ۸ اوت) آغاز شد و اسرائیل هم در واکنش حملات هوایی خود به غزه را از سر گرفت.
به گزارش خبرگزاری رویترز٬ مصر بلافاصله پس از آغاز درگیریها با اشاره به اینکه اختلافهای معدودی باقیمانده و زمینه برای دستیابی به توافق فراهم است٬ از طرفین خواست که آتشبس را از سر بگیرند اما تا ساعات پایانی روز جمعه خبری از توافقی جدید برای برقراری آتشبس نبود. مقامات اسرائیلی میگویند تا زمانی که موشکپراکنیها متوقف نشود با حماس مذاکره نخواهند کرد.
به گفته مقامات اسرائیلی پس از پایان آتشبس و تنها در روز جمعه٬ شبهنظامیان حماس بیش از ۵۷ موشک را به سمت اسرائیل شلیک کردند که اکثر آنها توسط سیستم دفاع ضدموشکی "گنبد آهنین" اسرائیل خنثی شد٬ اما با این حال دو نفر در اسرائیل در اثر این حملات جان باختند. در جریان حملات اسرائیل در روز جمعه هم دستکم پنج نفر کشتهاند که سه نفر از آنها کودک بودهاند.
تزیپی لیونی٬ وزیر دادگستری اسرائیل و از اعضای ارشد کابینه امنیتی بنیامین نتانیاهو پس از آغاز حملات اسرائیل به ۵۱ مکانی که "مرکز ترور" خوانده شده٬ در گفتوگو با یک شبکه خبری در اسرائیل گفت، حملات حماس پاسخ لازم را دریافت خواهد کرد "اما تناسبی در کار نیست و حملات اسرائیل در مقیاس بزرگتری انجام خواهد شد." تب انتقامجویی بار دیگر بالا گرفته و با توجه به اینکه هیات اسرائیلی قاهره را ترک کرده٬ به نظر میرسد امید چندانی برای آتشبس زودرس باقی نمیماند.
با این حال٬ سامی ابوزهری، سخنگوی حماس با بیان این که اسرائیل اکثر مطالبات فلسطینیها برای تحقق آتشبس، از جمله "رفع محاصره غزه٬ آزادی زندانیان فلسطینی و بازگشایی بندر غزه" را رد کرده ادامه داد: «با این همه ما درهای گفتوگو را نبستهایم و به مذاکره ادامه خواهیم داد.»
تونلهای شگفتیآور حماس در غزه
دور جدید جنگ با قتل سه نوجوان اسرائیلی و یک نوجوان فلسطینی آغاز شد. اسرائیل هدف عملیات زمینی در غزه را نابودی شبکه تونلهای حماس اعلام کرده است. تونلهای کشفشده شگفتی متخصصان امنیتی را برانگیخته است.
عکس: picture-alliance/dpa
دور جدید جنگ خونین غزه با قتل سه نوجوان اسرائیلی و یک نوجوان فلسطینی آغاز شد. اسرائیل هدف عملیات نیروهای زمینی در غزه را نابودی سیستم تونلهای حماس اعلام کرده است. تونلهای جدید کشفشده تفاوتهای فاحشی با تونلهای قدیمی دارند که شگفتی متخصصان امنیتی را برانگیخته است.
عکس: picture-alliance/dpa
از دید فلسطینیهای ساکن نوار غزه این تونلها یک شاهرگ حیاتی هستند. اسرائیلیها این تونلها را اما راهی برای قاچاق کالا و اسلحه میدانند. تعداد دقیق تونلهای غزه مشخص نیست، اما آنچه مشخص است اینکه بخش اعظم مایحتاج غزه از مسیر این تونلها تأمین میشود.
عکس: Getty Images
در غزه یک میلیون ۸۰۰ هزار فلسطینی زندگی میکنند که با سیم خاردار، پستهای نظامی و دیوارحائل در محاصره اسرائیل و مصر قرار گرفتهاند. تنها راه خروج فلسطینیان گذرگاه رفح در مرز مصر بود که این گذرگاه هم پس از قدرتگیری حماس در نوار غزه در سال ۲۰۰۷ بسته شد.
عکس: picture-alliance/dpa
پس از بسته شدن مرز رفح، تونلها تنها راه ارتباطی ساکنان غزه با جهان خارج شدند. این تونلها با ابزاری ساده و بدوی ساخته شدند و بارها ریزش آنها به قیمت جان کارگران تمام شده است.
عکس: Getty Images
ورودیهای این تونلها اغلب مخفی و در درون منازل مسکونی قرار دارند و کسانی که میخواهند از این تونلها استفاده کننده باید پول بپردازند.
عکس: Getty Images
نوار غزه تاکنون شاهد چندین جنگ بوده است. ابعاد ویرانیهای ناشی از جنگ در حالی که محاصره غزه همچنان دارد باعث شده که نه تنها نیازهای روزمره بلکه حتی مواد ساختمانی چون سیمان نیز از طریق این تونلها به سوی غزه روانه شوند.
عکس: DW/T. Krämer
تونلهای غزه بیش از ۳۰ سال است که فعال هستند. سال ۱۹۸۲ پس از صلح میان اسرائیل و مصر شهر رفح تقسیم شد. اکنون نیمی از رفح در مصر و نیم دیگر آن در غزه است. از آن زمان تونلهای ارتباطی ایجاد شدند.
عکس: Getty Images
با مرور زمان تونلهای غزه دارای امکاناتی چون تلفن و برق شدند. این تونلها تنها برای قاچاق و حمل کالا مورد استفاده قرار نمیگیرند، بلکه هنگام حملات اسرائیل تبدیل به پناهگاه میشوند.
عکس: Getty Images
تنها اسرائیل نیست که در صدد نابودی تونلها است. مصر هم در آن سوی مرز غزه سالها است که این تونلها را ویران میکند. ویران کردن تونلها از سوی مصر حتی در دوران قدرتگیری اخوانالمسلمین و دولت مرسی که به لحاظ سیاسی با حماس نزدیک بود، ادامه یافت.
عکس: DW/S.Al Farra
در کنار تونلهای رفح که برای قاچاق و حمل کالا استفاده میشوند، حماس تونلهای "عملیاتی" نیز احداث کرده است. خروجی این تونلها در داخل خاک اسرائیل و برای انجام عملیات نظامی است. در سال ۲۰۰۴ حماس این تصویر از مواد منفجره در درون یک تونل را منتشر کرد. انفجار این تونل باعث قتل ۵ سرباز اسرائیلی و زخمی شدن ۱۰ نفر دیگر شد.
عکس: Getty Images
تونلهای جدید کشف شده نشان میدهد که ساخت آنها دیگر فقط به منظور وارد کردن یک ضربه نیست. این تونلها دارای بدنه بتونی هستند. کابل کشی شدهاند و دارای یک سیستم ارتباطی هستند. (عکس: بازدید وزیر دفاع اسرائیل، موشه یعلون از یک تونل کشف شده)
عکس: picture-alliance/dpa
در چند روز اخیر تاکنون شش حمله از طریق این تونلها به خاک اسرائیل صورت گرفته که به کشته شدن یازده سرباز اسرائیلی و ۲۰ جنگجوی حماس انجامیده است.
عکس: picture alliance/landov
ارتش اسرائیل تا روز سهشنبه (۲۹ ژوئیه/ ۷ مرداد) موفق به کشف ۴۵ تونل شده است. تصاویر ماهوارهای حکایت از وجود حداقل ۶۰ تونل دارند. این تونلها ۷۵ سانتیمتر عرض، یک متر و ۷۰ سانتیمتر ارتفاع دارند و در عمق پانزدهمتری حفر شدهاند. تونلهای عملیاتی دارای سیستم هواکش هستند و در بعضی از آنها تا ۷۰ دالان و تونلهای فرعی نیز مشاهده شده است.
عکس: JACK GUEZ/AFP/Getty Images
ارتش اسرائیل در این تونلها آذوقه، داروی بیهوشی، اونیفورم ارتش اسرائیل، طناب و چسب پیدا کرده است. بهنظر میرسد قرار بوده است واحدهای حماس با امکانات موجود در این تونلها پس از انجام عملیات بتوانند چند روز در آنجا مخفی بمانند.
عکس: DAVID BUIMOVITCH/AFP/Getty Images
آنچه که شگفتی منابع امنیتی اسرائیل را برانگیخته اینکه بهرغم وجود منابع اطلاعاتی و خبری در غزه و همچنین کنترل دائمی پهپادها، آنها اطلاعی از ساخت چنین شبکه عظیم تونلی نداشتهاند. اکنون این سئوال در اسرائیل مطرح میشود که چگونه جابجایی حجم عظیمی از خاک و تحرک نیروی کار از چشمان نیروهای امنیتی بدور مانده است؟
عکس: JACK GUEZ/AFP/Getty Images
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل بارها تاکید کرده است تنها در صورتی دستور خروج نیروهای زمینی از غزه را صادر میکند که تمامی تونلها نابود شده باشند. کارشناسان اما به این گفته با دیده تردید مینگرند. یک سرگرد امنیتی و بازنشسته ارتش اسرائیل به "Tims of Israel" گفته است: «اولا ما همه تونلها را پیدا نخواهیم کرد و درثانی به محض خروج از غزه، آنها دوباره مشغول حفاری خواهند شد.»
عکس: picture-alliance/dpa
عکس 161 | 16
اسرائیل تمایلی برای پایان دادن به محدودیتها ندارد و میگوید حماس از چنین فرصتی برای بازسازی ذخایر تسلیحاتی خود اقدام خواهد کرد و در مقابل٬ احمد یوسف٬ از فرماندهان سابق حماس در گفتوگو با واشنگتنپست گفت: «بیاعتنایی به خواستههای مشروع فلسطینیها از سوی اسرائیل این نتیجه را در بر خواهد داشت که موشکپراکنی را از سر بگیرند.»
بیاعتنایی هر دو طرف به هشدارهای آمریکا و سازمان ملل
بان کیمون٬ دبیر کل سازمان ملل٬ با انتشار بیانیهای اعلام کرد که "از ناکام ماندن تلاشها برای تمدید آتشبس عمیقا ناامید شده است." او همچنین ازسرگیری حملات موشکی حماس به اسرائیل را محکوم کرد و گفت: «تداوم این وضعیت فقط به تشدید و تعمیق بحران جاری میانجامد.»
آمریکا هم روز جمعه ابراز امیدواری کرد که طرفین درگیر به زودی به توافقی جدید برای تحقق آتشبس دست یابند. ماری هارف٬ سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده به خبرنگاران گفت: «امید ما این است که در ساعات آینده تحولی رخ دهد و توافقی حاصل شود.» کاخ سفید هم نسبت به روند تحولات و وضعیت شهروندان غیرنظامی در هر دو طرف عمیقا ابراز نگرانی کرده است.
مقامات غزه میگویند، در نبرد هفتههای اخیر که حالا ۳۳ روز از آغازش میگذرد بیش از ۱۸۸۰ فلسطینی کشته شدند. حماس هم اعلام کرد که روز پنجشنبه تعداد نامعلومی از فلسطینیهای متهم به جاسوسی به نفع اسرائیل را کشته است.
بیمیلی حماس به دستیابی به توافق آتشبس احتمالا مصر را به سایه خواهد برد و نقش این کشور را در تحقق صلح کمرنگتر خواهد کرد. اسرائیل که از هفته گذشته نیروهای زمینی خود را از غزه خارج کرده٬ تا کنون تمایلی برای ازسرگیری همهجانبه حملات زمینی نشان نداده است.