مایا کوچیانچک، سخنگوی فدریکو موگرینی، هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اروپا در واکنش به اقدام تازه ایران به راه‌اندازی سانتریفیوژهای جدید از جمهوری اسلامی خواست که تصمیم خود را پس گرفته و به تعهداتش در قبال برجام وفادار بماند.

او تصریح کرد: ایران پس از خروج آمریکا از برجام ۱۴ ماه تمام به این توافق پایبند بود و اتحادیه اروپا نیز تا زمانی که جمهوری اسلامی به تعهدات خود در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای وفادار بماند، پایبندی خود را حفظ خواهد کرد.

سخنگوی آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نیز ایران را به پایبندی به تعهدات مربوط به توافق هسته‌ای تشویق کرد. او افزود، غنی‌سازی فراتر از میزان تعیین‌شده در برجام از لحاظ اقتصادی نیز به ایران کمکی نخواهد کرد.

امید نوری‌پور، مسئول سیاست خارجی در حزب سبزهای آلمان در گفت‌وگویی با رسانه آلمانی "آر ان دی" (Redaktionsnetzwerk Deutschland) اتحادیه اروپا را فراخواند که هر دقیقه نیروی خود را به کار گیرد تا طرف ایرانی را به ماندن در برجام متقاعد کند.

نگرانی‌های اسرائیل

خانم آنه‌گرت کرامپ−کارن‌باوئر، رئیس حزب سوسیال مسیحی آلمان در جریان سفرش به اسرائیل از توافق هسته‌ای با ایران دفاع کرد.

او روز دوشنبه ۱۳ آبان (۴ نوامبر) در جریان کنفرانس مسایل امنیتی در اسرائیل گفت، تا کنون هنوز مکانیسمی بهتری از برجام برای ممانعت ایران از دستیابی به سلاح‌های هسته‌ای وجود ندارد.

به اعتقاد رئیس حزب سوسیال مسیحی آلمان تا زمانی که وضعیت از این قرار است، نباید این توافق را اهمال‌کارانه از دست داد. او در عین حال تأکید کرد: «اسرائیل از گسترش تهاجم‌جویانه نفوذ ایران در منطقه که غیرقابل‌پذیرش است، نگرانی دارد و من هم در این نگرانی شریک هستم».

از سوی دیگر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در کنفرانس سالانه رسانه‌های بین‌المللی مسیحی از جمله به موضوع برجام پرداخته و تصریح کرد: «مهم‌ترین هدف تضمین عدم دستیابی ایران به سلاح‌های اتمی است.»

او افزود که اسرائیل جلوی ایران را در مسیر ایجاد یک امپراتوری و اشغال کشورهای دیگر گرفته است.

نخست‌وزیر اسرائیل همچنین سیاست‌های دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا بر مبنای حداکثر فشار اقتصادی بر ایران را ستود و آن را کارآ دانست.

او گفت: «فشار حداکثری اقتصادی بر ایران، سیاستی درست است و خوشحالم که اخیرا با تحریم‌های بیشتر، این سیاست تشدید شده است.»

اقدام تازه ایران

علی اکبر صالحی، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، اعلام کرد که جمهوری اسلامی یک زنجیره ۳۰ تایی سانتریفیوژهای پیشرفته نسل ششم موسوم به IR6 را در نطنز راه‌اندازی کرده است.

او روز دوشنبه ۱۳ آبان (۴ نوامبر) در جریان بازدید خود از تأسیسات هسته‌ای نطنز، گفت: «ما متوقف نشده بودیم و اگر چنین بود ما نمی‌توانستیم در عرض ۲ ماه بیش از ۲۶۶۰ سو به ظرفیت سویی که الان داریم عملیاتی که ۶ هزار سو می‌باشد اضافه کنیم. یعنی الان مقدار سو ما رسیده به ۸۶۶۰ سو و تولید اورانیوم ما که قبل از گام سوم کاهش تعهدات برجامی حدود ۴۵۰ گرم در روز بود الان به بیش از ۵ هزار گرم رسیده است».

"سو" واحدی است که بر اساس آن حجم تولید سالانه اورانیوم غنی‌شده با درصد معینی از خلوص اندازه‌گیری می‌شود.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش چهارم مهرماه گذشته خود اعلام کرده بود که ایران با غنی‌سازی اورانیوم به وسیله سانتریفیوژهای پیشرفته و برنامه‌هایی که برای نصب دستگاه‌‌های پیشرفته دیگری از این نوع دارد، بار دیگر توافق اتمی با قدرت‌های بزرگ جهان را زیر پا گذاشته است.

جمهوری اسلامی به اعضای باقی‌مانده در برجام، به‌ویژه کشورهای اروپایی، تا روز ۱۴ آبان‌ماه فرصت داده تا "تعهدات بانکی و نفتی" خود را در قبال تهران انجام دهند و برای تسهیل مبادلات بانکی و فروش نفت ایران "گام‌های عملی" بردارند.

مقام‌های ایران تهدید کرده‌اند که در غیر این صورت، جمهوری اسلامی گام چهارم خود در کاهش تعهدات هسته‌ای را روز ۱۵ آبان‌ماه آینده یعنی پس‌فردا برخواهد داشت.