اثرات بلندمدت تخریب محیط زیست بر نابودی گونه‌ها
۱۳۹۲ فروردین ۲۸, چهارشنبه
در تاریخ کره زمین بارها دوره‌هایی از نابودی بزرگ گونه‌ها وجود داشته است. دلیل انقراض گونه‌ها گاه سقوط شهاب‌سنگ‌ها و گاه فعال شدن آتشفشان‌ها بوده است.
بسیاری از کارشناسان با توجه به انقراض پرشتاب گونه‌ها در دوران کنونی از ششمین موج نابودی گسترده‌ی گونه‌های جانوری و گیاهی سخن می‌گویند.
اما تفاوت این موج با موج‌های پیشین این است که این بار فعالیت‌های انسان موجب ناپدیدشدن موجودات کره زمین است.
آلودگی محیط زیست نخستین علت نابودی گونه‌ها در دوران فعلی محسوب می‌شود. پس از آن تغییر زیست‌گاه‌های طبیعی در زمین‌های کشاورزی و پراکنده شدن حیوانات وحشی قرار می‌گیرند.
نگاهی به پژوهش جدید
بر اساس گزارش "اشپیگل آنلاین" آلمان، محققان برای داشتن درکی بهتر از این موضوع توسعه اقتصادی ۲۲ کشور اروپایی و تنوع زیستی این کشورها را مورد مطالعه قرار داد‌ند.
به موجب گزارش منتشر در نشریه علمی Proceedings of the National Academy of Science انقراض گونه‌ها در دهه‌های آینده ممکن است افزایشی مشهود نشان دهد.
طبق پژوهش جدید، بین ۲۰ تا ۴۰ درصد از گونه‌های موجود در کشورهای مورد بررسی، از جمله آلمان در حال حاضر در معرض خطر قرار دارند.
تیم اشتفان دولینگر(Stefan Dullinger) از دانشگاه وین، فهرست‌های قرمز گونه‌های در معرض انقراض و سیر توسعه اقتصادی در این کشورها را در ابتدا، میانه و انتهای قرن بیستم مورد مطالعه قرار داد.
در این بررسی، میزان تراکم جمعیت، وسعت بهره‌برداری از زمین و تولید ناخالص سرانه ملی این کشورها نیز مد نظر قرار گرفت.
رابطه توسعه اقتصادی و نابودی گونه‌ها
پژوهش دانشگاه وین نشان می‌دهد که میان انقراض گونه‌ها و توسعه اقتصادی رابطه‌ای مشهود برقرار است. برای نمونه با مطالعه سیر رشد اقتصادی در سال‌های ۱۹۰۰ یا ۱۹۵۰ می‌توان وضعیت گونه‌های در معرض خطر در حال حاضر (۲۰۱۳) را پیش‌بینی کرد که این ارزیابی با وضعیت واقعی گونه‌های در معرض خطر در شرایط فعلی مطابقت دارد.
اشتفان دولینگر در توضیح تأثیر بلندمدت فعالیت‌های انسان بر انقراض گونه‌ها با اشاره به گیاهان زینتی، مانند گل سرخ آشفته (Ragged Robin) یا گلی به نام Succisa Pratensis می‌گوید: «این گونه‌ها که پراکندگی آنها قبلا بسیار زیاد بود در حال حاضر میزانشان بسیار کاهش یافته است، اگر چه که عواملی که باعث این کاهش شده مانند مصرف کودهای شیمیایی و کشیدن شبکه فاضلاب به ده‌ها سال پیش برمی‌گردد.»
پژوهشگران تأکید می‌کنند، اثرات زیان‌بخش فعالیت‌های انسان حتی در مورد جانورانی با عمر کوتاه، مثل سنجاقک‌‌ها و ملخ‌ها نیز ده‌ها سال بعد روشن می‌شود.
دولینگر خاطرنشان می‌سازد: «رد پای خطری که امروز گونه‌ها را تهدید می‌کند را باید در توسعه اقتصادی که از ۱۰۰ سال پیش آغاز شده یافت.»
به گفته او، دخالت شدیدی که امروزه در طبیعت صورت می‌‌گیرد، اثرات خود را ده‌ها سال بعد نشان خواهد داد. او نتیجه‌گیری می‌کند، بنابراین در مورد گونه‌های در معرض نابودی ارزیابی نادرستی صورت گرفته و شمار این گونه‌ها بسیار کمتر از میزان حقیقی تخمین زده شده است.