اثرات پیدا و پنهان تحریم‌ها بر صنعت ایران
۱۳۸۹ شهریور ۱۴, یکشنبه
قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت علاوه‌بر ایجاد محدودیت شدید بر خرید‌های نظامی ایران، فعالیت شرکت‌های اقتصادی، حمل ونقل دریایی و نیز مراودات بانکی ایران را هدف قرار داده و محدود کرده است.
با این‌حال به نوشته‌ی وبسایت «خبرآنلاین»، مقام‌های ایرانی موضع محکمی در برابر این تحریم‌ها گرفته‌اند و مدعی‌اند «این تحریم‌ها بر اقتصاد ایران بی‌اثر است». محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهور ایران گفته که این قطعنامه‌ها پشیزی نمی‌ارزد و وزیر اقتصادی و دارایی هم اعلام کرده این تحریم‌ها بیشتر از آنکه اقتصادی باشند، سیاسی هستند و حتی تاثیر روانی خود را هم از دست داده‌اند.
اما حسین ساسانی، دبیرکل کنفدراسیون صنعت ایران به «خبرآنلاین» گفته است «اینکه گفته می‌شود تحریم‌ها هیچ اثری بر صنعت ندارد درست نیست. باید مسولان کشور واقع‌بینانه به این مشکل نگاه کنند چرا که با دیدن واقعیت‌ها است که می‌توان برنامه‌ریزی درست و جامعی برای مقابله با تحریم‌ها اتخاذ کرد.»
در این میان علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز فشار اقتصادی غرب را مهم‌ترین خطر موجود برای جمهوری اسلامی ایران دانسته است. او گفته است که «سخت‌گیری‌های آنها (کشورهای غربی) در بحث قطعنامه‌ها بی‌تاثیر نیست اما می‌توان تهدیدها را به فرصت تبدیل کرد.»
از نظر دبیرکل کنفدراسیون صنعت ایران، «فرصت بودن تحریم بر روی کاغذ ممکن است. زمانی می‌توانیم تهدید را به یک فرصت تبدیل کنیم که شرایط محیطی به ما اجازه تفکر را بدهد. اما متاسفانه در حال حاضر شرایطی که صنعت در آن قراردارد یک شرایط عادی نیست بنابراین روی کاغذ این حرف منطقی است اما در عمل نه.»
هزینه‌های پیدا و پنهان تحریم‌ها
حسین ساسانی به خبر آنلاین گفته است، هزینه‌هایی که تحریم بر صنعت وارد می‌کند دو نوع است: یکی هزینه‌های پنهان که کسی به آن توجهی نمی‌کند و در بلندمدت تاثیر بسیار زیادی بر عملکرد واحدهای صنعتی می‌گذارد و دیگری هزینه‌های آشکاراست.
دبیرکل کنفدراسیون صنعت یکی ازهزینه‌های پنهان تحریم‌ها را «تغییر بازارها» عنوان می‌کند و می‌گوید: «چه تولیدکنندگان، چه صادرکنندگان و چه واردکنندگان بر اثر تحریم بازارهای قبلی خود را از دست می‌دهند و مجبور هستند که بازارهای جدید را برای ادامه فعالیت خود پیدا کنند که این تغییر هزینه‌هایی را برای آنها تحمیل می‌کند که نه تنها به چشم نمی‌آید بلکه کمتر کسی در باره آن این روزها صحبت می‌کند.»
به نظر آقای ساسانی یکی دیگر از هزینه‌های پنهان در اثر تحریم‌ها «کاهش ریسک سرمایه‌گذاری» است.
دبیرکل کنفدراسیون صنعت در خصوص هزینه‌های آشکار نیز می‌گوید: «اولین جایی که یک واحد تولیدی و صنعتی به آن برای شروع کار مراجعه می‌کند بانک است که متاسفانه با اعمال تحریم‌ها نه تنها بانک‌های داخلی نمی‌توانند اعتبارات اسنادی باز کنند بلکه بانک‌های جهانی نیز حاضر به همکاری با ما نیستند.»
ساسانی می‌گوید، علت اینکه بانک‌های جهانی حاضر نیستند با بانک‌ها و صنعتگران ایرانی همکاری کنند جریمه‌های سنگینی است که در صورت تخلف باید تحمل کنند. برای مثال اگر یک شرکت آمریکایی بخواهد با شرکت‌های ایرانی ارتباط برقرار کند، کسی که تحریم‌ها را رعایت نکرده محکوم به پرداخت یک میلیون دلار جریمه و تحمل ۲۵ سال زندان می‌شود.
وی «هزینه بالای حمل و نقل» را از دیگر معضلات و مشکلات صنعتگران ایرانی در دوران تحریم عنوان می‌کند و می‌گوید: «صنعتگران نمی‌توانند از طریق کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران کالاهای خود را مثل گذشته حمل کنند و اگر حتی کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران نام خود را هم تغییر دهد بازهم این کار امکان‌پذیر نیست و اگر صنعتگری از طریق یک کشتیرانی و هواپیمایی دیگر به غیر از ایران محموله‌ای را حمل کند بین ۱۰ تا ۳۰ درصد برهزینه‌های او افزوده خواهد شد.»
اوضاع وخیم صنعت
آقای ساسانی در ادامه‌ی این گفت‌وگو به اوضاع کنونی صنعت کشور اشاره کرده و می‌گوید: «با توجه به اینکه وضعیت صنایع دولتی و نیمه‌دولتی وخیم است واحدهای صنعتی بخش خصوصی که علی‌رغم کوچکی از وضعیت بدتری برخوردار هستند و متأسفانه ارائه تسهیلات و یا استمهال بدهی برخی از صنایع فقط اقداماتی است که پشتوانه خوبی ندارد و شاید فقط مانند مسکنی در کوتاه مدت برای بهبود صنایع عمل کند.»
دبیرکل کنفدراسیون صنعت می‌افزاید: «سیستم نظارت اگر بتواند برای بخش صنعت کشور برنامه‌ای بلند مدت تدوین کند قطعاً واحدهای صنعتی نگاه امیدوارانه‌تری به آینده خواهند داشت اما وقتی صنعتگر کشور تصویر درستی از آینده صنعت کشور ندارد هیچ تصمیمی هم برای سرمایه‌گذاری واحدهای صنعتی خود نخواهد کرد و قطعاً این باعث کاهش بهره‌وری و کیفیت محصولات تولیدی خواهد شد و در آینده شاهد واردات کالاهای بی‌کیفیت به کشور خواهیم بود.»
MM/FW