قرقیزستان با اجاره این پایگاه توانسته است از پشتیبانی مالی آمریکا برخوردار شود. اما با بروز بحران مالی جهانی و نیاز این کشور به کمک بیشتر، روسیه قول داده است حدود ۲ ميلیارد دلار کمک کند. همین مسئله است که بحث پیرامون بسته شدن پایگاه ماناس را تازه می‌کند.

دو ميلیارد دلار برای بستن پایگاه هوائی

روزنامه روسی "ورمیا نوستی" از احتمال فسخ توافقنامه استقرار پايگاه‌های آمريكايی در قرقیزستان گزارش داده است. بنابه نوشته این روزنامه، تحقق این مسئله چند روز پیش از روی كار آمدن باراك اوباما می تواند "هدیه ای غیر مترقبه و ناگوار" برای آمريكا باشد.

فرنگیس نجیب الله، روزنامه نگار و تحلیل گر تاجیک، انگیزه انتشار این گونه اخبار در مطبوعات آسیای میانه و روسیه را با سفر رئیس جمهور قرقیزستان به روسیه در ارتباط می داند:«قورمان بک باقی‌اف رئیس جمهور قرقیزستان قرار است هفته آینده به مسکو سفر کند و با دیمیتری مدودوف، درباره سرمایه‌گذاری دو میلیارد دلاری روسیه در کشورش به گفت و گو بنشیند. حال او شاید برای خشنودی مسکو تمدید قرارداد کشورش با آمریکا را مورد تجدید‌نظر قرار دهد».

به گزارش مطبوعات روسیه، ولادمیر پوتین، نخست وزیر این کشور اواخر سال ۲۰۰۸ هنگام دیدار با "ایگور چودینف" همتای قرقیزستانی خود قول داده است ۳۰۰ ميليون دلار کمک نقدی در اختیار این کشور قرار دهد و مبلغ يك ميليارد و هفتصد ميليون دلار ديگر را نیز در این کشور سرمايه‌گذاری کند.

کمک مالی آمریکا به قرقیزستان

قرقیزستان در مقابل دريافت كمك‌های مالی آمریکا پایگاه ماناس را در اختیار این کشور قرار داده و با کسب درآمد ارزی توانسته است بخشی از مشکلات اقتصادی خود را حل کند. حال با دریافت کمک های كلان از روسيه آیا این کشور حاضر به تعطيل این پايگاه خواهد شد؟

به‌نظر فرنگیس نجیب الله، تحلیل گرتاجیک، آمریکا با کمک مالی و پرداخت اجاره پایگاه هوائی ماناس به قرقیزستان، سبب شده است که این پایگاه تا به‌حال علیرغم مخالفت روسیه و چین بسته نشود: «موجودیت این پایگاه در قرقیزستان برای اقتصاد این کشور خیلی اهمیت دارد. آمریکا برای اجاره این پایگاه سالانه مبالغی را نیزمی پردازد. به‌نظر من قرقیزستان به آسانی این پایگاه را نخواهد بست».

ادامه بحث بسته شدن پایگاه

تاکنون هیچ منبع رسمی دولت قرقیزستان بسته شدن احتمالی پایگاه هوائی ماناس را تائید نکرده است. اما بحث بسته شدن این پایگاه در میان سیاستمداران قرقیز داغ است. کابای قره بیکوف، نایب رییس کمیته پارلمانی قرقیزستان در امور بین المللی گفته است که فقط پارلمان این کشور می تواند درباره خروج نیروهای آمریکائی از خاک قرقیزستان تصمیم گیری کند.

واکنش آمریکا

واشنگتن نیزهنوزهيچ واكنشی به اخبار منتشر شده درباره تصميم احتمالی قرقيزستان برای تعطيل پايگاه ماناس نشان نداده است. وزارت امور خارجه آمريكا اعلام كرد در اين خصوص آگاهی چندانی ندارد و از چگونگی اوضاع در قرقيزستان مطلع نيست. اما پیش بینی می شود که کشورهای آسیای میانه به‌ویژه با وخیم‌تر شدن اوضاع امنیتی مرزهای پاکستان و افغانستان، در سیاست خارجی آمریکا اهمیت بیشتری پیدا کنند.

فرنگیس نجیب الله تحلیل گر تاجیک در این رابطه می گوید: «در جنگ آمریکا علیه ترور، این کشورها می توانند نقش مهمی را داشته باشند و سرپل مهم انتقال مهمات و لوازم مورد نیاز به نیروهای بین المللی مستقردر افغانستان باشند».

برخی از کارشناسان حتی پیش بینی می‌کنند که با توجه به ناامنی در مرزهای پاکستان و افغانستان، دولت آمریکا ازبکستان را بجای پاکستان انتخاب خواهد کرد. این کارشناسان، همچنین تاکید دارند که امکانات ساختاری شهر مرزی ترمذ در ازبکستان کمک رسانی به نیروهای مستقر در افغانستان را سهل تر خواهد کرد.