1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

احتمال حیات در سیارات دیگر

۱۳۸۷ بهمن ۴, جمعه

تاکنون هزاران کتاب، مقاله و فیلم درباره احتمال وجود حیات در سایر سیارات ارائه شده ‌است. اما به راستی نظر اخترشناسان و دانشمندان علوم دیگر درباره وجود حیات یا حتی موجودات هوشمند در سیارات دیگر چیست

کهکشان راه شیری
کهکشان راه شیریعکس: AP

جالبترین سیاره در منظومه شمسی کره مریخ (بهرام) است. این کره به خاطر ترکیبات آهن به سیاره سرخ نیز شهرت دارد. همیشه افسانه‌های فراوانی درباره ساکنان مریخ وجود داشته است. در قطب مریخ، یخ (آب جامد) و دی‌اکسیدکربن وجود دارد. نیروی جاذبه بر روی مریخ یک‌سوم نیروی جاذبه بر زمین است. در سمت روز مریخ، حرارت بالغ بر ۲۰ درجه و در سمت شب بالغ بر منهای ۱۰۰ درجه است.

دانشمندان به این نظراند که جو مریخ در سه میلیارد سال پیش تراکم بیشتری داشته، اما بر اثر پایان فعالیت‌های آتشفشانی و جرم محدود این سیاره، گازهای موجود از جو این سیاره خارج شده‌اند. با این وجود امکان دریاهای زیرزمینی در مریخ نیز وجود دارد.

بدنبال کشف یک سنگ آسمانی از کره مریخ بر روی زمین، دانشمندان در آزمایش‌های خود موفق به مشاهده بقایای موجودات میکروسکوپی شدند. اما هنوز بطور قطعی نمی‌توان گفت که موجودات میکروسکوپی منشایی فرازمینی دارند. بدون دریافت نمونه مستقیم از مریخ، تمام نظرات موجود تنها گمانه‌زنی خواهد بود.

یکی از ماه‌های سیاره مشتری به نام "اروپا" نیز دارای قشر ضخیمی از یخ است. اخترشناسان گمان می‌برند که در زیر این لایه قطور یخ، دریایی از آب‌شور وجود دارد. اما امکان زندگی موجودات زنده در ماه "اروپا" منوط به نمونه‌بردای و مشاهدات مستقیم است.

اثبات وجود آب بر روی کره مریخعکس: AP

"تیتان" ماه سیاره زحل نیز دارای جوی نسبتاً فشرده و شبیه به زمین در دوران شکل‌گیری آن است. اما با توجه به سرمای شدید (منهای ۱۸۰ درجه) در ماه تیتان، وجود حیات از نوع زمینی بعید به نظر می‌رسد.

حیات بیرون از منظومه شمسی

اخترشناسان تا کنون موفق به کشف ۳۳۰ سیاره در خارج از منظومه شمسی شده‌اند. اما اغلب این سیارات یا ترکیبی از گازهای مختلف، به علت نزدیکی به ستارگان، دارای دمای بسیاربالایی هستند. فاصله این سیارات تا ستاره مرکزی خود برای حیات مساعد نبوده و شباهتی میان این سیارات و زمین نیز وجود ندارد.

باید افزود که شناسایی سیارات بسیار بزرگ و با حرکت انتقالی سریع، که در بیرون از منظومه شمسی قرار دارند، به مراتب آسان‌تر از کشف سیارات کوچک است. با ادامه ماموریت کاوشگر فضایی "کوروت" که دو سال پیش از سوی کشورهای اروپایی به فضا پرتاب شد، امکان شناسایی سیارات کوچک و سرد بیش از پیش فراهم خواهد شد. در سال ۲۰۱۳ نیز با نصب تلسکوپ فضایی "WEBB" این وضعیت به طور اساسی تغییر خواهد کرد. بطور مثال کشف سیاره‌ای خارج از منظومه شمسی به نام Gliese 581c نشان می‌دهد که با وجود سرمای زیاد آن، به کمک "گرمایش گلخانه‌ای" می‌توان شرایط مساعدی را برای حیات روی این سیاره بوجود آورد.

اثری از موجودات فضایی

در صورتیکه موجودات فضایی، مانند موجودات زنده بر روی زمین، ترکیباتی از ملکول‌های ارگانیک داشته باشند، پس می‌توان اثری از این ترکیبات شیمیایی را در کهکشان‌ها کشف کرد. اما این کشف هنوز به معنای وجود موجودات فضایی نخواهد بود. تنها در صورت ارسال پیام به زمین، از طریق امواج رادیویی و یا پرتوهای نوری، می‌توان با اطمینان از وجود موجودات فضایی سخن راند. به نظر پژوهشگران پروژه SETI در کالیفرنیا، در کهکشان راه شیری صدها تمدن از موجودات هوشمند وجود دارد. بهره‌برداری از ۳۵۰ رادیوتلسکوپ در کالیفرنیا در سال آینده، امکان شناسایی پیام‌های فضایی محتمل را افزایش خواهد داد.