سرکوب معترضان در ترکیه تهدیدی جدی برای مناسبات این کشور با اتحادیه اروپا محسوب می‌شود. به گفته دیپلمات‌ها در بروکسل، اتحادیه اروپا رسیدگی به خواست ترکیه برای ورود به این اتحادیه را به تعویق انداخته است. قرار بود که اتحادیه اروپا در روز چهارشنبه آینده (۲۶ ژوئن) موضوع‌هایی را مورد بررسی قرار دهد که در راستای درخواست ترکیه برای پیوستن به این اتحادیه بود.

"سرکوب خشونت‌آمیز" تظاهرکنندگان در شهرهای ترکیه دلیلی برای دیدار نمایندگان و سفرای کشورهای اروپایی در بروکسل بود تا درباره ادامه همکاری‌های ترکیه با اتحادیه اروپا و پیوستن آتی این کشور به این اتحادیه رایزنی کنند.

بنا به گزارش‌های رسیده، آلمان و هلند با گسترش و تعمیق مناسبات میان اتحادیه اروپا و ترکیه مخالفت کرده‌اند. اما گفته می‌شود که تصمیم نهایی در این باره به نشست دوم سفرای کشورهای اروپایی، پیش از دیدار وزیران خارجه این کشورها موکول شده است. وزیران خارجه کشورهای اروپایی در روز دوشنبه (۲۴ ژوئن) در بروکسل دیدار خواهند داشت. منابع دیپلماتیک بر این باورند که دستیابی به یک توافق "نامحتمل" به نظر می‌رسد.

نگرانی آلمان و اتریش از اوضاع ترکیه

بنا به خبرهای منتشر شده درهفته پیش، گشایش دور جدیدی از مذاکرات اتحادیه اروپا و ترکیه در شرایط کنونی "ناممکن" به نظر می‌رسد. دولت آلمان نیز بطور غیرمستقیم گفته است که در حال حاضر گشایش دور جدید مذاکرات را "نامحتمل" می‌داند، اما هنوز تصمیمی قطعی در این‌باره اتخاذ نشده است.

در مقابل مواضع "ناروشن" آلمان، میشائل اشپیندلگر، وزیر امورخارجه اتریش اعلام کرد که گفت‌وگویی جدیدی برای ورود ترکیه به اتحادیه اروپا صورت نخواهد گرفت. وی دلیل این موضع‌گیری را "رفتار دولت ترکیه در قبال تظاهرکنندگان" خواند.

وزیر خارجه اتریش پس از گفت‌وگو با آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان گفت: «در آلمان و اتریش نگرانی فراوانی در این رابطه وجود دارد.» آلمان و اتریش دارای مناسبات ویژه و تنگاتنگی با ترکیه هستند.

به گفته اشپیندلگر "آزادی‌های پایه‌ای هم‌چون حق تظاهرات، حق بیان و عقیده باید در همه کشورها مراعات شود. در این زمینه به هیچ‌وجه استثنایی را نمی‌توان مجاز شمرد."

ضربه‌ای بر روابط ترکیه و اتحادیه اروپا

اگمن باغیش وزیر ترکیه در امور اروپا پیشتر به آنگلا مرکل هشدار داده بود که پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا را بدل به موضوعی انتخاباتی در آلمان نکند. وی در این‌باره گفت: «اگر خانم مرکل در پی موضوعاتی برای انتخابات داخلی آلمان است، بهتر است که این موضوعات درباره ترکیه نباشند.»

آنکارا از انتقادهای دولت آلمان به رفتار پلیس ترکیه در قبال معترضان خشنود نیست. صدر‌اعظم آلمان عملیات پلیس علیه تظاهرکنندگان را "بسیار خشن" خوانده بود.

به گفته محافل دیپلماتیک در آنکارا در صورتی که در هفته آینده دور جدید مذاکرات میان اتحادیه اروپا و ترکیه برگزار نشود، ضربه سنگینی بر مناسبات دو طرف وارد خواهد شد.

مذاکرات پس از ۳ سال توقف

فاضل سای، یکی از نوازندگان مشهور پیانو در ترکیه با ارسال نامه‌ای به آنگلا مرکل از وی خواست که در برابر پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا از خود سرسختی نشان ندهد.

این هنرمند ترکیه در نامه خود می‌نویسد: «میلیون‌ها انسان در ترکیه استحقاق پیوستن به اتحادیه اروپا را دارند.» فاضل سای یکی از منتقدان برجسته دولت اسلام‌گرای اردوغان در ترکیه محسوب می‌شود.

تا کنون در جریان مذاکرات ترکیه و اتحادیه اروپا "۱۳ بخش" از مجموع ۳۵ بخش گشوده شده و مورد بررسی قرار گرفته‌اند. یکی از موضوعاتی که فعلاَ مسکوت نهاده شده، درباره مناسبات ترکیه با جمهوری قبرس است.

در صورت برگزاری دور جدید مذاکرات در هفته آینده، موضوع گفت‌وگوها درباره سیاست‌های محلی و منطقه‌ای ترکیه خواهد بود.