پنج‌شنبه، ۲۳ فوریه ۲۰۱۲، روزنامه اقتصادی «نیکای» در ژاپن، اعلام کرده است که این کشور واردات نفت از جمهوری اسلامی ایران را ممکن است تا ۲۰ درصد کاهش دهد. این درحالی است که در تاریخ ۲۱ فوریه، ژاپن به همراه هند و چین اعلام کرده بودند که  واردارت نفت از ایران را تنها تا ۱۰ درصد کاهش خواهند داد.

ژاپن که سومین واردکننده‌ی بزرگ نفت در جهان محسوب می‌شود، در سال گذشته‌میلادی ۹ درصد نفت مورد نیاز خود را از ایران خریداری کرده است. نیاز ژاپن به نفت بعد از سونامی و فاجعه‌ی انفجار نیروگاه‌اتمی فوکوشیما افزایش یافته است.

به‌نظر می‌رسد  تصمیم ژاپن به کاهش بیشتر واردات نفت از ایران، به دلیل فشارهای ایالات متحده‌ی امریکا برای توقف خرید نفت ایران به این کشور است. اوسامو فوجی‌مان، سخنگوی دولت ژاپن پیش از این گفته بود که ژاپن و ایالات متحده‌ی آمریکا در ماه فوریه بر سر کاهش واردات نفت از ایران توافق خواهند کرد، با این‌حال از از اعلام دقیق نرخ کاهش واردات طفره رفته بود.

کاتسویا اوکادو، معاون نخست‌وزیر ژاپن نیز به خبرگزاری رویترز گفته است که ژاپن ممکن است بتواند خرید نفت از ایران را بیشتر کاهش دهد. او با تاکید بر این‌که افزایش نرخ جهانی نفت خام یک نگرانی جدی است، گفته است:«برای چنین شرایطی ذخایر استراتژیکی را پیش‌بینی کرده‌ایم. ادامه‌ی این روند افزایش بی‌رویه نرخ نفت، نه فقط ژاپن که ایالات متحده‌ی آمریکا و همه‌ی جهان را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد.»

ژاپن در شرایطی از کاهش بیشتر واردات نفت از ایران می‌گوید که  گزارش‌ها حاکی از آن است که دولت کره‌جنوبی به دنبال جلب رضایت آمریکا است تا از اعمال تحریم بر نفت ایران، معاف شود.

پنج‌شنبه، ۲۳ فوریه، دولت کره‌جنوبی اعلام کرد که توانسته است ایالات متحده‌ی آمریکا را راضی کند که با ادامه واردات محصولات غیرنفتی کره جنوبی از ایران مخالفت نکند. یک مقام مسئول دولت کره‌جنوبی به رویترز گفته است:« گفت‌وگو با آمریکا برای معافیت از اعمال تحریم بر نفت جمهوری اسلامی ایران را در فضایی آرام پیش می‌بریم و به نتیجه خوشبین هستیم.»

هند به دنبال افزایش واردات نفت از عربستان

جایپل ردی، وزیر نفت و انرژی هند نیز روز پنج‌شنبه اعلام کرده است که این کشور به دنبال افزایش واردات نفت از عربستان سعودی است. او گفته است که هند به دنبال آن است که تا سال ۲۰۱۷، هر سال واردات نفت از عربستان را تا ۱۰۰ هزار بشکه در روز افزایش دهد.

وزیر نفت و انرژی هند با رد این نظر که دلیل افزایش واردات از عربستان، اعمال تحریم‌های جهانی علیه خرید نفت از جمهوری اسلامی ایران است، گفته است:«تصمیم دوجانبه میان ما و عربستان سعودی برای افزایش واردات نفت از این کشور، به‌هیچ‌وجه ربطی به رابطه‌ی ما با دیگر کشورهای نفت‌خیز و از جمله رابطه ما با ایران ندارد.»

هند در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ میلادی، روزانه  بیش از ۳۷۰ هزار بشکه نفت از ایران خریداری کرده است. هند اعلام کرده است که به تحریم‌های جهانی علیه خرید نفت از ایران نخواهد پیوست و به فشارهای ایالات متحده‌ی امریکا برای توقف روابط تجاری خود با ایران، تن نخواهد داد.

عربستان سعودی روزانه  بیش از ۹.۸ میلیون بشکه نفت استخراج می‌کند. این کشور پیشتر اعلام کرده بود که میزان استخراج را می‌تواند تا ۲.۵ بشکه دیگر نیز افزایش دهد تا پاسخگوی کمبود جهانی نفت بعد از اعمال تحریم‌ها علیه ایران باشد.

اوایل ماه فوریه سال جاری میلادی بعد از آن‌که علی النعیمی، وزیر نفت عربستان اعلام کرد که ریاض می‌تواند استخراج روزانه‌ی نفت خود را افزایش دهد، ملک عبدالله پادشاه این کشور به هند پیشنهاد فروش نفت بیشتر داد.

افزایش بی‌رویه‌ی قیمت نفت در بازارهای جهانی
 
توقف خرید نفت از ایران از ژوئیه ۲۰۱۲، از همین حالا تاثیر خود بر بازار جهانی نفت را نشان داده و نرخ نفت را با افزایشی بی‌رویه مواجه کرده است.

پنج‌شنبه، ۲۳ فوریه ۲۰۱۲ قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال در بازارهای جهانی به ۱۲۳دلار و ۸۱ سنت رسیده است. از آغاز سال ۲۰۱۰، فقط چند روزی در ماه مارس ۲۰۱۰، قیمت نفت برنت از این میزان بالاتر رفته است. 

کارشناسان مسایل نفتی افزایش بی‌رویه‌ی نرخ نفت برنت را نتیجه‌ی مناقشه‌ی غرب و ایران و اعمال تحریم علیه خرید نفت از جمهوری اسلامی ایران می‌دانند.

کارستن فریچ، اقتصاددان ارشد «کامرز بانک»  در گفت‌وگویی با خبرگزاری فرانسه، گفته است:«تا زمانی که افزایش نرخ نفت ادامه دارد، ایران کمبود منابع ارزی خود را با فروش بیشتر نفت و بالا بردن قیمت نفت جبران خواهد کرد. در چنین شرایطی نمی‌توان به هیچگونه سازشی بر سر برنامه‌ی اتمی ایران در آینده‌ی نزدیک امیدوار بود.»

دیوید هافتون، تحلیل‌گر مسایل اقتصاد نفتی نیز به خبرگزاری فرانسه گفته است:« یک روز بعد از بازگشت بازرسان آژانس بین‌المللی اتمی از ایران، نرخ نفت برنت ۱ دلار افزایش داشته است. این افزایش بها پیامی روشن دارد و هرگونه اقدام جدی علیه برنامه هسته‌ای ایران را خنثی می‌کند.»

افزایش نرخ جهانی نفت در وضعیتی ادامه دارد که آخرین سفر بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران از سوی رئیس آژانس، «بی‌حاصل و بی‌نتیجه» توصیف شده است و آمریکا گفته است که ایران یکی از آخرین شانس‌های خود برای بازگشت به میز مذاکره درباره‌ی برنامه‌ی اتمی خود را از دست داده است.

فرانسه نیز گفته است که امتناع ایران از ورود بازرسان به نیروگاه هسته‌ای و نظامی خود، «فرصتی از دست‌رفته» است و احتمال تصمیم‌های و حرکت‌های جدی‌تر علیه جمهوری اسلامی ایران را افزایش داده است.

جمهوری اسلامی ایران در اقدامی که بیشتر نمادین ارزیابی شد، صادرات نفت به بریتانیا و فرانسه را متوقف کرده و تهدید کرده است که در صورت ادامه تحریم‌ها و توقف خرید نفت از این کشور، صدور نفت به دیگر کشورهای اروپایی را نیز متوقف می‌کند.

FS/FW