احتکار کشورهای مرفه بقیه جهان را از واکسن کرونا محروم میکند
۱۳۹۹ آذر ۲۰, پنجشنبه
کشورهای ثروتمند تا پایان سال آینده به میزان سه برابر جمعیت خود واکسن کرونا سفارش دادهاند و این دسترسی میلیاردها نفر در کشورهای کمدرآمد به این واکسن را تا سالها بسیار محدود میکند.
تبلیغات
در رقابتی که میان کشورهای مرفه جهان برای خرید واکسن کرونا آغاز شده، کشورهای فقیر به شکل خطرناکی از این واکسن محروم میشوند. "ائتلاف مردمی واکسن" که یکی از بزرگترین سازمانهای بینالمللی امدادرسانی است روز چهارشنبه ۱۹ آذر (نهم دسامبر) هشدار داد که کشورهای کم درآمد ممکن است "سالها" امکان دسترسی به واکسن کرونا را نداشته باشند.
این سازمان که ائتلافی از سازمانهای بینالمللی مانند "عفو بینالملل"، "عدالت جهانی" و "آکسفام" است با بررسی توافقنامه کشورهای ثروتمند با هشت تولیدكننده اصلی واكسن در جهان اعلام کردهاند که اگرچه این واکسن هنوز در مرحله آزمایش بالینی است، اما این کشورها تا پایان سال ۲۰۲۱ برای سه برابر جمعیت خود واکسن سفارش دادهاند، در حالی که از هر ۱۰ نفر در تقریبا ۷۰ کشور فقیر جهان تنها یک نفر در سال آینده دسترسی به واکسن خواهد داشت.
بر اساس این بررسی دسترسی ۶۷ کشور با درآمد متوسط یا پایین به واکسن کرونا برای ایمن کردن مردم خود بسیار کم خواهد بود. در راس کشورهای غنی جهان که واکسن کرونا را چند برابر جمعیت خود سفارش داده، کانادا است که هر شهروند آن میتوانند پنج برابر دوز لازم خود را واکسینه کند.
باید در این روند تغییر جدی داده شود
کشورهای ثرومتند با جمعیتی معادل ۱۴ درصد جمعیت جهان تا کنون ۵۳ درصد این واکسن را خریدهاند. آنا ماریوت از سازمان آکسفام میگوید: «هیچ انسانی نباید از دسترسی به واکسنی که نجات دهنده زندگی است محروم شود، تنها به این خاطر که شهروند کشوری فقیر است یا به اندازه کافی پول برای خرید آن در جیب ندارد.»
او تاکید کرده است که اگر تغییری جدی در این روند داده نشود میلیاردها نفر در سراسر جهان تا سالها از مصونیت در برابر ویروس کووید-۱۹ محروم خواهند ماند. ائتلاف مردمی واکسن از صنایع داروسازی و تحقیقاتی خواسته است که فناوری و دانش معنوی خود را به گونهای به شراکت بگذارند که امکان تهیه واکسن برای همه وجود داشته باشد.
استیو کوکبورن از سازمان عفو بینالملل از دولتها خواسته است که هر اقدام لازمی را انجام دهند تا واکسن کووید ۱۹ به عنوان محصولی متعلق به همه جهان به شکل عادلانه و بر اساس نیاز انسانها پخش شود. او هشدار داده است که احتکار این واکسن تمامی تلاشها برای ایمن کردن جهانیان در برابر کرونا را بیاثر میکند. او از کشورهای ثروتمند انتقاد کرده است که با این کار خلاف وظایف حقوق بشری خود عمل میکنند.
ملیگرایی در تولید و دسترسی واکسن کرونا
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل نیز روز گذشته (چهارشنبه ۱۹ آذر) در نشستی مطبوعاتی از برخی کشورهای ثروتمند انتقاد کرد که به گفته او با رویکرد "ملیگرایی" در تولید و دسترسی به واکسن کرونا برخورد میکنند در حالی که رویکرد رهبران جهانی به مسئله واکسن باید به عنوان "کالایی عمومی" باشد.
این نخستین بار نیست که دبیرکل سازمان ملل متحد بر لزوم دسترسی عادلانه دولتها به واکسن کرونا تاکید میکند. گوترش پیشتر نیز گفته است که واکسن کرونا باید در دسترس همگان در همه جای جهان قرار گیرد. او با تاکید بر محفوظ بودن حقوق معنوی دانشمندانی که برای ساخت واکسن ویروس کرونا تلاش کردهاند گفته است که ساخت این واکسن برای برخی کشورها و فراموش کردن بقیه، غیرقابل پذیرش است.
شورای حقوق بشر سازمان ملل نیز با تصویب قطعنامهای در مورد مسئولیت دولتها در رسیدگی به اپیدمی کرونا، بر لزوم دسترسی همه کشورها به واکسن کووید-۱۹ و همچنین دسترسی به معاینه و درمان این بیماری تاکید کرده است.
آنها که همهگیری کرونا بازارشان را داغ کرده است
شیوع کرونا اگرچه در مجموع جلوی رشد اقتصادی را گرفته، اما برخی شرکتها و صاحبان آنها از این وضعیت سود زیادی بردهاند، از جمله جف بزوس، صاحب شرکت آمازون. ارزش سهام این شرکت در ماههای گذشته پیوسته افزایش یافته است.
عکس: Dennis Van TIne/Star Max//AP Images/picture alliance
جف بزوس
ثروت جف یزوس، صاحب شرکت آمازون روز به روز بیشتر میشود. او پیش از همهگیری کرونا ثروتمندترین مرد جهان بود، اما با توجه به افزایش معاملات این شرکت پس از آغاز پاندمی کرونا، میزان ثروت بیزوس جهشی تازه داشته است. طبق آخرین گزارش نشریه فوربس میزان دارایی جف بزوس در حال حاضر بر ۱۶۰ میلیارد یورو بالغ میشود.
عکس: Andrej Sokolow/dpa/picture alliance
جف بیزوس و آمازون
طبق آخرین آماری که منتشر شده، شرکت آمازون توانست تنها در سه ماهه سوم سال جاری میلادی حجم معاملات خود را ۳۷ درصد در مقایسه با مدت زمان مشابه در سال گذشته افزایش دهد و به بیش از ۹۶ میلیارد دلار برساند. با توجه به ادامه محدودیتهای ناشی از پاندمی کرونا انتظار میرود که این روند صعودی ادامه یابد.
عکس: Richard Drew/AP Photo/picture alliance
ایلان ماسک
نشریه اقتصادی بلومبرگ در ماه نوامبر ۲۰۲۰ اعلام کرد که ایلان ماسک، بنیانگذار خودروسازی تسلا از لحاظ میزان ثروت از بیل گیتس، بنیانگذار مایکروسافت نیز سبقت گرفته است. میزان دارایی ماسک در حال حاضر ۱۱۰ میلیارد یورو برآورد میشود.
عکس: Patrick Pleul/dpa/picture alliance
ایلان ماسک و تسلا
ارزش سهام شرکت تسلا در بازارهای بورس جهان در ماههای اخیر پیوسته رو به افزایش بوده و این روند سبب شده که میزان دارایی ایلان ماسک نیز روز به روز بیشتر شود. در طی ۱۲ ماه گذشته بر ارزش سهام شرکت تسلا ۶۷۵ درصد افزوده شده است. ارزش شرکت تسلا در بازارهای بورس ۵۰۰ میلیارد دلار است. گر چه تسلا به نسبت دیگر خودروسازان تولید کمتری دارد، اما سهام آن باارزشترین سهامی است که در بازار معامله میشود.
عکس: Getty Images/Win McNamee
اریک یوآن
در دوران همهگیری کرونا شیوه و مختصات کار و اشتغال نیز به شدت دگرگون شده و بسیاریها سرگرم دورکاری و کار از منزل هستند. شرکت زوم و مدیر عامل آن، اریک یوان (تصویر) در پاندمی کرونا جهشی باورنکردنی را تجربه کردند. طبق ارزیابی کارشناسان میزان دارایی اریک یوان در عرض همین مدت کوتاه به ۱۶ میلیارد یورو افزایش یافته است.
عکس: Kena Betancur/Getty Images
اریک یوان و زوم
زوم برای ارتباط تلفنی، دورکاری، کنفرانسهای مطبوعاتی، جلسههای کوچک و بزرگ و آموزش از راه دور و روابط اجتماعی مورد استفاده قرار میگیرد. کاربران روزانه زوم از ۱۰ میلیون در دسامبر ۲۰۱۹ به ۲۰۰ میلیون نفر در ماه مارس ۲۰۲۰ رسیدند.
عکس: Andre M. Chang/dpa/picture alliance
جان فولی
از جمله بخشهایی که در پی همهگیری کرونا ضربه خوردهاند، باشگاههای ورزشی، بدنسازی و فعالیتهای بدنی بودهاند. این وضعیت اما جایگاه شرکت پلوتون را محکم کرد که توسط جان فولی (تصویر) بنیانگذاری شده است. این شرکت به مشترکان خود این امکان را میدهند که با استفاده از دستگاهها و برنامههایی ویژه فعالیتهای ورزشی مورد نظر خود را در خانه انجام دهند. جان فولی در عرض چند ماه به یک میلیاردر بدل شده است.
عکس: Mark Lennihan/AP Photo/picture alliance
جان فوتلی و پلوتون
شرکت پلوتون که در سال ۲۰۱۳ فعالیت خود را آغاز کرد، در شروع کار سخت در تلاش جلب مشترک بود، اما در دوران همهگیری کرونا که فعالیتهای اکثر باشگاهای ورزشی محدود یا متوقف شده است، روز به روز به شمار مشترکان این شرکت افزوده میشود و ارزش سهام آن نیز پیوسته رو به افزایش است.
عکس: Mark Lennihan/AP Photo/picture alliance
توبیاس لوتکه
توبیاس لوتکه (تصویر) از بنیانگذاران شرکت شاپفای (Shopfiy) است. او که متولد شهر کوبلنز در آلمان است، در سال ۲۰۰۲ به کانادا مهاجرت کرد و طرح و ایدهای را که در ذهن داشت، در یک گاراژ عملی ساخت. شاپفای یک پلت فرم تجارت الکترونیک است که بازرگانان و تاجران با کمک آن میتوانند فروشگاههای آنلاین خود را طراحی و راهاندازی کنند.
عکس: Wikipedia/Union Eleven
توبیاس لوتکه و شاپفای
شاپفای که مقر آن در اوتاوا است، اکنون باارزشترین شرکت کانادا محسوب میشود. ارزش سهام این شاپفای در بازارهای بورس از ماه مارس تا کنون دو برابر شده است. نشریه فوربس میزان دارایی توبیاس لوتکه را هفت و نیم میلیارد یورو برآورد میکند. طبق ارزیابی کارشناسان بورس ارزش شاپفای در پی همهگیری کرونا به ۱۱۰ میلیارد دلار افزایش یافته است.
عکس: Justin Tang/empics/picture alliance
اوگور شاهین
اوگور شاهین، پزشک و پژوهشگر در رشته ایمنیشناسی و سرطانشناسی در شرکت بایونتک (Biontech) در ماه ژانویه سال ۲۰۲۰، زمانی که پاندمی کرونا هنوز دامن اروپا را نگرفته بود، تلاش برای تولید واکسن کرونا را آغاز کرد. به توجه به موفقیتهایی که این شرکت در هفتههای اخیر در زمنیه تولید و عرضه واکسن کرونا کسب کرده، میزان دارایی اوگور شاهین نیز افزایش چشمگیر داشته است.
عکس: BIONTECH/AFP
اوگور شاهین و بایونتک
طبق ارزیابی کارشناسان ارزش سهام بایونتک که در اختیار اوگور شاهین است، بر بیش از ۲ میلیارد یورو بالغ میشود. بایونتک که با شرکت فایزر همکاری دارد، برای تامین ۲۰۰ میلیون دوز واکسن کرونا برای اتحادیه اروپا، ۳۰ میلیون دوز برای بریتانیا، ۱۰۰ میلیون دوز برای ایالات متحده و ۱۲۰ میلیون دوز برای ژاپن قراردادی کلان امضا کرده است.
عکس: Jakub Porzycki/NurPhoto/picture alliance
باز هم آمازون
افزایش حجم معاملات شرکت آمازون تنها جف بزوس را ثروتمندتر نکرده، بلکه بر ثروت مککنزی اسکات، همسر سابق او نیز افزوده است. با توجه به بازار پررونق شرکت آمازون میزان ثروت مککنزی اسکات به حدود ۶۰ میلیارد دلار افزایش یافته و او در صدر ردهبندی ثروتمندترین زنان جهان قرار گرفته است.
عکس: Dennis Tan Tine/Star Max//AP/picture alliance