احمد خاتمی در خطبه‌های نماز روز جمعه (۱ نوامبر/۱۰ آبان) آمریکایی‌ها را "خودبرتربین" توصیف کرد و گفت: «آمریکا در تجربه نشان داده در مذاکره هیچ‌چیزی را به کشور مقابل نداده است. آنها فقط زبان مقاومت را می‌فهمند. وقتی مسئول سیاسی اتحادیه اروپا می‌گوید، ما فشار و مذاکره را همزمان جلو می‌بریم ما هم به آنها می‌گوییم، ما شعار مرگ بر آمریکا و مذاکره را همزمان پیش می‌بریم.»

احمد خاتمی با این حال اضافه کرده است که از فعالیت دیپلمات‌ها چنانچه "مصداق نرمش قهرمانانه را داشته باشد" حمایت می‌شود و این فعالیت‌ها "متناقض با مقاومت" نیست.

"نرمش قهرمانانه" برگفته از سخنرانی رهبر جمهوری اسلامی در شهریورماه امسال است. آیت‌الله خامنه‌ای در آن سخنرانی در تفاوتی آشکار با مواضع قبلی خود از "دیپلماسی لبخند" حمایت کرد و "نرمش قهرمانانه" را یکی از حرکت‌های "صحیح و منطقی در سیاست‌های داخلی و خارجی" خواند.

انتقاد از وندی شرمن

احمد خاتمی در بخشی از خطبه‌های نماز جمعه همچنین با اشاره به سخنان اخیر وندی شرمن، نماینده آمریکا در مذاکرات ۱+۵ با ایران، گفته‌های وی را "تحقیرآمیز" خواند و گفت: «این آدم بی‌شخصیتی که در مذاکرات ایران و آمریکایی‌ها با کمال بی‌ادبی به ملتی با تمدن ۱۴۰۰ ساله اهانت می‌کند مصداق واقعی تفکرات آنها است».

خانم شرمن چندی پیش با حضور در جمع نمایندگان سنای آمریکا گفته بود که به تیم ایرانی حاضر در مذاکرات اعتماد نمی‌کند و اضافه کرده بود: «ما می‌دانیم فریب‌کاری بخشی از دن ان ای است».

این دیپلمات آمریکایی بر خلاف ادعاهای مطرح شده از سوی رسانه‌های ایرانی در این جمله هیچ اشاره‌ای به ایران یا ایرانیان نکرده بود. اندکی پس از آن نیز خبرگزاری مهر با استناد به گزارش روزنامه "کریستین ساینس مانیتور" از اظهارات خانم شرمن، نوشت که در نقل سخنان وی اشتباه در ترجمه رخ داده است.

با این همه اظهارات وندی شرمن موجی از انتقادها در میان مقامات ایرانی را به همراه داشت. در پی این واکنش‌ها سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا "توهین وندی شرمن به ژن ایرانی" را رد کرد.

خطیب نماز جمعه تهران در سخنان خود تأکید کرده است که رابطه با آمریکا گرفتاری‌های کشور را حل نمی‌کند، زیرا "واقعیت تاریخی نشان داده رابطه با آمریکا گرفتاری‌ها را افزون می‌کند."

"محرمانه ماندن مذاکرات به معنای نامحرم دانستن مردم است"

همزمان با خطبه‌های نماز جمعه این هفته و تأکید احمد خاتمی بر پیشبرد مذاکرات و سردادن شعار علیه آمریکا حمید روحانی، رئیس "بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی" به شدت از محرمانه ماندن جزئیات مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ انتقاد کرد. وی گفت تیم مذاکره‌کننده ایران با در پیش گرفتن این روش می‌خواهد "مردم را در بی‌خبری نگه دارد".

او در سخنانی که پیش از خطبه‌های نماز جمعه ایراد شد با اشاره به محرمانه نگه‌داشتن جزئیات مذاکرات هسته‌ای از سوی تیم ایران اظهار داشت: «در نوشته‌های منحوس و زهرآگینشان زمزمه می‌کنند که سیاست خارجی را باید از خیابان‌ها جمع کرد، یعنی در حقیقت از دست مردم باید آن را بیرون آورد، چون مردم اگر در جریان قرار گیرند، نمی‌گذارند در مذاکرات پشت پرده، بده و بستانی صورت گیرد؛ پس باید مردم را نامحرم دانست و از صحنه بیرون راند».

پیش از این نیز جریان‌هایی در ایران نسبت به محرمانه‌ماندن جزئیات مذاکرات ژنو به شدت انتقاد کرده و خواستار ارائه گزارش از نشست ژنو شده بودند.

جواد ظریف، وزیر امور خارجه و سرپرست تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران، در واکنش به این انتقادها در صفحه فیس‌بوک خود محرمانه ماندن جزئیات مذاکراتی را که در جریان است، در روابط بین‌الملل "امری عادی و طبیعی" خواند.

او در پاسخ به منتقدان نوشت: «اطمینان داشته باشید که هیچ نگرانی در مورد اعلام عمومی آنچه در مذاکرات طرح شد نداریم. اما هدف ما از این مذاکرات رسیدن به تفاهم است و نه بهره برداری های زودگذر تبلیغاتی. معمولا محتوای مذاکراتی بر روی آنتن‌ها می‌رود که طرف‌های مذاکره امیدی به نتیجه آن نداشته باشند و فقط برای فشار سیاسی و بهره برداری تبلیغاتی این چنین اقدامی را انجام دهند».

ارائه مدالیته جدیدی به آژانس از سوی ایران

عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران و عضو تیم مذاکر‌ه‌کننده هسته‌ای، شامگاه پنج‌شنبه (۹ آبان) در یک گفتگوی تلویزیونی از ارائه مدالیته جدیدی از سوی ایران به آژانس خبر داد و گفت که این مدالیته بر اساس طرحی "گام به گام" است.

او افزود: «اینکه این گام‌ها چگونه هست،‌ هنوز مورد بحث قرار دارد ولی توافق شد تا برای تبدیل فضای بین ایران و آژانس که متاسفانه در دو سال گذشته به سمت تقابل رفته بود، به فضای تعاملی، کار ابتدا با اقدامات ساده‌تر و آسان‌تر شروع شود».

عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران محرمانه ماندن جزئیات مذاکرات را بر اساس توافقی با کشورهای ۱+۵ و به دلیل "حساسیت بالا" خواند و گفت: «کشورهای ۱+۵هم تاکنون در باره منتشر نکردن جزئیات مذاکرت پایبندی داشته‌اند و این امر نشان می‌دهد که آنها جدی هستند».

عباس عراقچی همچنین نسبت به اختلاف دیدگاه‌ها بر سر سیاست خارجی و تبدیل شدن اختلاف‌ها به "تشتت" هشدار داد و گفت: «اگر انتقادات و اختلافات به مرز تشتت برسد قطعاً بر کار ما تأثیر می‌گذارد. در زمان جنگ همه برای دلگرمی دادن به رزمندگان تلاش می‌کردند و هیچکس در خیابان‌ها پوستری نصب نمی‌کرد که آنها را جور دیگری خطاب کند و نشان دهد.»

این سخنان به نصب و جمع‌آوری پوسترهای عظیم تبلیغاتی با عنوان "صداقت آمریکایی" در تهران اشاره دارد که در روزهای گذشته موضوع بحث میان جریان‌های گوناگون سیاسی در ایران شد. مضمون این تابلوها تأکید بر "غیرقابل اعتماد بودن آمریکا در مذاکره با ایران" بود.