وزیران خارجه‌ی اتحادیه‌ی اروپا روز دوشنبه (۳ آوریل/۱۴ فروردین) در نشستی در لوکزامبورگ از جمله سندی استراتژیک درباره‌ی سیاست این اتحادیه در قبال آینده‌ی سوریه تصویب کردند که با خط‌‌مشی کنونی دولت آمریکا درباره‌ی بحران سوریه مرزبندی روشنی دارد. در این بیانیه گفته شده که صلح پایدار در سوریه با رژیم بشار اسد ممکن نیست.

۲۸ وزیر خارجه‌ی اتحادیه‌ی اروپا، در سوریه‌ی دموکراتیک و صلح‌آمیز آینده، برای بشار اسد، رئيس‌جمهوری کنونی این کشور جایی نمی‌بینند. اما آنان نمی‌خواهند کناره‌گیری اسد را به پیش‌شرط راه‌حلی سیاسی برای غلبه بر بحران سوریه تبدیل کنند.

بیشتر بخوانید: سفیر آمریکا در سازمان ملل: اولویت آمریکا برکناری اسد نیست

رکس تیلرسون، وزیر خارجه‌ی ایالات متحده آمریکا هفته‌ی گذشته گفته بود این سوری‌ها هستند که باید درباره‌ی سرنوشت اسد تصمیم بگیرند. نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل نیز تصریح کرده بود که  واشنگتن دیگر خود را روی هدف براندازی اسد متمرکز نمی‌کند.

دونالد ترامپ در ماه ژانویه برای عملیات نظامی مشترک با روسیه علیه "دولت اسلامی" (داعش) اعلام آمادگی کرده بود. مسکو نه تنها از اسد پشتیبانی سیاسی می‌کند، بلکه در منازعه‌ی سوریه دخالت مستقیم نظامی دارد.

هشدار گابریل به واشنگتن

زیگمار گابریل، وزیر خارجه‌ی آلمان، با توجه به مواضع اخیر واشنگتن درباره‌ی بشار اسد، به ایالات متحده هشدار داد که مساله‌ی سوریه نمی‌تواند فقط تابعی از پیکار علیه جهادگرایان باشد. او خواستار آن شد که اسد "دیکتاتور" هم برای جنایات خود مجازات شود.

گابریل تصریح کرد که البته اتحادیه‌ی اروپا هم همواره گفته است این سوری‌ها هستند که در پایان باید بگویند چه کسی باید رئیس‌جمهوری‌شان باشد. اما یک چیز نباید روی دهد و آن هم اینست که یک دیکتاتور که جنایات هولناکی در این منطقه مرتکب شده است، در دراز مدت بدون مجازات بماند.

ژان مارک آیرو، وزیر خارجه‌ی فرانسه نیز برای سوریه خواهان "روند گذاری سیاسی" شد که واقعا هم شایسته‌ی چنین مفهومی باشد. به گفته‌ی او فرانسه حتی یک لحظه هم نمی‌تواند تصور کند که این سوریه تحت رهبری بشار اسد باقی بماند. به گفته‌ی او اسد مسئولیت "مرگ بیش از ۳۰۰ هزار تن، زندانیان، شکنجه‌شدگان و سرزمینی ویران‌شده را برعهده دارد".

گفتنی است که البته اتحادیه‌ی اروپا هم خواهان کناره‌گیری فوری اسد نیست، بلکه آن را به عنوان نتیجه‌ی یک روند گذار سیاسی با انتخابات دموکراتیک در سوریه در نظر می‌گیرد. فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه‌ی اروپا امروز در لوکزامبورگ گفت: «اتحادیه‌ی اروپا از هر راه‌حلی پشتیبانی می‌کند که برای همه‌ی‌سوری‌ها قابل قبول باشد».

وزیران خارجه‌ی اتحادیه‌ی اروپا در بیانیه‌ی امروز خود همچنین از رژیم سوریه خواستند که در مذاکرات صلح سازمان ملل "نقشه‌های خود برای گذار واقعی و همه‌جانبه‌ی سیاسی" را ارائه دهد.

جمع‌آوری کمک برای بازسازی

اتحادیه‌ی اروپا در سند استراتژیک خود برای سوریه همچنین خواستار کمکی گسترده برای بازسازی این کشور شده است. اما در این سند گفته می‌شود که بازسازی هنگامی می‌تواند آغاز شود که گذار سیاسی در سوریه به مرحله‌ی عملی رسیده باشد.

بیشتر بخوانید: پایان بدون نتیجه دوره پنجم مذاکرات صلح سوریه

وزیران خارجه‌ی اتحادیه اروپا همچنین اعلام کردند که یک کنفرانس بین‌المللی سوریه روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه در بروکسل برگزار خواهد شد. هدف از این کنفرانس از یکسو پشتیبانی از روند سیاسی است که با میانجیگری سازمان ملل در جریان است و از سوی دیگر قرار است کمک‌های مالی برای کشورهای همسایه‌ی سوریه جمع‌آوری شود که پذیرای آوارگان سوری شده‌اند.

وزیران خارجه‌ی اتحادیه‌ی اروپا روز دوشنبه نمی‌خواستند رسما تایید کنند که روسیه، ترکیه و عربستان سعودی احتمالا در سطح وزیر در این کنفرانس شرکت نخواهند کرد. این کنفرانس از جمله با مشارکت آلمان فراخوانده شده است.

روسیه اخیرا به همراه ترکیه و ایران چند نشست برای مذاکره درباره‌ی سوریه در آستانه ‌قزاقستان برگزار کرد. در اتحادیه‌ی اروپا این نگرانی وجود دارد که چنین مذاکراتی می‌تواند مذاکرات صلح سوریه را که با میانجیگری سازمان ملل در ژنو در جریان است بلاموضوع کند.