روز سه‌شنبه (دوم اکتبر/ ۱۱ مهر) برای نخستین بار یک هواپیمای ایرانی در فرودگاه بغداد مورد بازرسی قرار گرفت. این امر اعتراض خفیف دولت ایران را به دنبال داشت. گزارشی از خبرگزاری الجزیره در گفت‌وگو با برخی از دولتمردان عراق نشان می‌دهد که میان آنها اختلاف نظر جدی وجود دارد.

به دنبال بازرسی یک هواپیمای ایرانی در بغداد، علی دباغ، سخنگوی دولت عراق، در کنفرانسی مطبوعاتی گفت که مأموران عراقی پس از بازرسی هواپیمای ایرانی به آن اجازه دادند که به پرواز خود به سوی سوریه ادامه دهد. دباغ تأکید کرد که این بازرسی نشان داد که هواپیمای ایرانی حامل اسلحه نبود.

از سوی دیگر حسن جهاد امین، عضو کمیسیون امنیت و دفاع در پارلمان عراق به خبرگزاری "الجزیره" گفته است: «ما با استفاده از آسمان عراق برای ارسال اسلحه به نظام سوریه مخالف هستیم.» او از موضع ناروشن دولت عراق انتقاد کرد و گفت که به سقوط نظام بشار اسد "روزهایی انگشت‌شمار" باقی مانده است.

امین افزوده است که به اعتقاد او کشور عراق از نظر سیاسی همچنان تحت اشغال ایالات متحده است. او تصریح می‌کند: «کسی که فکر کند اشغال عراق پایان یافته، دچار توهم است.»

نشانه‌ی "حاکمیت ملی"

شاکر شبر، از نمایندگان "ائتلاف ملی" در پارلمان عراق، به الجزیره گفته است که بازرسی هواپیمای ایرانی، "ژستی سیاسی" از جانب عراق بوده است تا به ایالات متحده نشان دهد، آن چنان که شایع است گوش به فرمان حکومت ایران نیست، بلکه بر کشور تسلط دارد و می‌تواند به طور مستقل و مطابق حاکمیت ملی خود، رفتار کند.

در برابر حامد مطلک، عضو دیگر کمیسیون امنیت و دفاع در پارلمان عراق، عقیده دارد که مقامات آمریکایی بی‌جهت مقامات عراقی را متهم نکرده بودند. آنها با افزارهای فنی خود دریافته بودند که ایران با هواپیماهای خود با عبور از عراق به سوریه اسلحه و مهمات می‌فرستد.

آقای مطلک تأکید می‌کند که ایالات متحده خواهان تنش با دولت عراق نیست اما از عراق انتظار دارد که موضع روشنی در برابر رژیم سوریه اتخاذ کند. این سیاستمدار عراقی نیز معتقد است دولت عراق باید از معترضان سوریه حمایت کند، زیرا "نظام سوریه در نهایت شکست خواهد خورد".

بسیاری از دولتمردان و شهروندان عراقی با "قیام سوریه" ابراز همدلی می‌کنند، اما دولت عراق تا کنون از اتخاذ موضعی روشن خودداری کرده یا به صورت کلی گفته است که باید از ادامه کشتار و خونریزی در سوریه جلوگیری کرد.

آسمان عراق در خدمت ایران

ایالات متحده در بیانیه‌ای جمهوری اسلامی را متهم کرد که با استفاده از آسمان عراق برای رژیم اسد در سوریه تسلیحات نظامی ارسال می‌کند. در این رابطه دولت آمریکا در روزهای پایانی تابستان ۱۱۷ فروند هواپیمای ایرانی را تحریم کرد، زیرا مدعی بود که آنها زیر پوشش "امدادهای انسانی" برای رژیم سوریه اسلحه حمل می‌کنند.

در همین راستا ایالات متحده از دولت عراق خواست به هواپیماهای ایرانی عازم سوریه که از حریم هوایی این کشور عبور می‌کنند دستور فرود دهد و آن‌ها را بازرسی کند.

وزیر امور خارجه‌ی عراق ۹ مهرماه از تصمیم بازرسی هواپیماهای ایرانی عازم سوریه خبر داد. دو روز بعد (سه‌شنبه ۱۱ مهر / دوم اکتبر) نخستین هواپیمای ایرانی مورد بازرسی قرار گرفت.

روز چهارشنبه حسن دانایی‌فر، سفیر جمهوری اسلامی در بغداد، نسبت به بازرسی یک فروند هواپیمای ایرانی در عراق واکنش نشان داد. او بازرسی از هواپیماهای ایرانی را "خلاف عرف و توافق‌های سازمان‌های هواپیمایی دو کشور" دانست.

سفیر ایران در عراق به خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت: «ما مراتب اعتراض خود را اعلام کرده‌ایم» و این مسئله "حق عمل متقابل را برای ما محفوظ نگه می‌دارد، هر چند ما تمایل نداریم وارد چنین فضاهایی شویم".