در آستانه برگزاری کنفرانس سوریه در ژنو به نظر می‌رسد که اختلافات میان روسیه و مسکو برای حل بحران سوریه همچنان ادامه دارد. به گفته دیپلمات‌های غربی در دیدار هیلاری کلینتون، وزیر امورخارجه آمریکا با سرگئی لاوروف همتای روس خود، واشنگتن و مسکو نتوانسته‌اند اختلافات موجود را از سر راه بردارند.

دیدار وزیران خارجه آمریکا و روسیه در روز جمعه (۲۹ ژوئن/۹ تیر) در سن‌پترزبورگ صورت گرفت و قرار بود که پیرامون برپایی یک دولت آشتی ملی در سوریه رایزنی شود.

کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه از ۵ عضو دائم شورای امنیت و همچنین برخی کشورهای منطقه نظیر ترکیه، عراق، کویت و قطر دعوت کرده است که در روز شنبه (۳۰ ژوئن/۱۱ تیر) در ژنو بر سر راه‌های پایان دادن به خشونت و خونریزی در سوریه به بحث و تبادل نظر به پردازند. جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به این کنفرانس دعوت نشده‌اند.

گفته می‌شود که عنان در طرح جدید خود خواهان ایجاد دولت آشتی ملی با ترکیبی از طرفداران بشار اسد و مخالفان است. ظاهراَ اختلاف اصلی میان مسکو و واشنگتن بر سر نقش بشار اسد در حکومت آتی سوریه است. کنفرانس ژنو در سطح وزیران امورخارجه کشورهای دعوت‌شده برگزار خواهد شد.

پیشتر طرح ۶ ماده‌ای کوفی عنان برای برقراری آتش‌بس و پایان دادن به خشونت‌ها در سوریه عملاَ با شکست مواجه شده بود. به گفته سازمان‌های حقوق‌بشری از آغاز نا‌آرامی در سوریه تا کنون بیش از ۱۵ هزار تن جان خود را از دست ‌داده‌اند. مخالفان تعداد قربانیان را بیش از آمار گفته شده ذکر می‌کنند.

خوش‌بینی روسیه

سرگئی لاوروف، وزیر امورخارجه روسیه پس از دیدار با هیلاری کلینتون تصریح کرد که امکان دستیابی به یک توافق در کنفرانس ژنو وجود دارد. لاورف در روز جمعه گفت: «در ملاقات گروه تماس سوریه در ژنو شانس بسیار زیادی وجود دارد که کشورهای شرکت‌کننده به نقاط مشترکی دست یابند.»

وزیر امورخارجه روسیه افزود که در "موضع خانم کلینتون شاهد تغییراتی" بوده است. به گفته لاوروف، هیلاری کلینتون در دیدار با وی هیج اولتیماتومی را در نظر نگرفته است و از غیرقابل تغییر بودن طرح پیشنهادی در کنفرانس ژنو نیز سخنی به میان نیاورده است.

وزیر امورخارجه روسیه تاکید کرد که هر دو کشور خواهان ایجاد گفت‌وگوی ملی در سوریه هستند. لاوروف تصریح کرد که تصمیم درباره روند مذاکرات باید به "نیروهای سوری" واگذار شود.

برکناری اسد از قدرت

هیلاری کلینتون، وزیر امورخارجه آمریکا نیز تصریح کرد که همه کشورهای شرکت‌کننده در کنفرانس ژنو از جمله روسیه پیشاپیش اعلام کرده‌اند که "به‌طور روشن" از پیشنهادات کوفی عنان پشتیبانی خواهند کرد.

کلینتون افزود نشست ژنو می‌تواند امکان "یک پیشرفت واقعی" در بحران سوریه را به‌ وجود آورد. نمایندگان آمریکا در این کنفرانس بار دیگر تصریح کردند که بنا به برنامه عنان برای تشکیل یک دولت انتقالی در سوریه، بشار اسد، رئیس‌جمهوری کنونی این کشور نمی‌تواند در قدرت باقی بماند.

به نظر می‌رسد اختلافات میان مسکو و واشنگتن دقیقاَ بر سر نقش بشار اسد در دولت آتی این کشور است. اسد پیشتر اعلام کرده بود که با هر گونه برنامه و پیشنهادی از خارج مخالف است. در مقابل مخالفان رژیم سوریه خواهان کناره‌گیری اسد و خانواده وی از قدرت هستند. بر اساس طرح جدید عنان برخی نیروهای معتدل حکومتی می‌توانند در دولت انتقالی حضور داشته باشند.

کنفرانس ژنو در حالی برگزار می‌شود که تنش سیاسی میان ترکیه و سوریه شدت یافته است. پس از سرنگونی هواپیمای جنگنده ترکیه توسط پدافند سوریه هر دو کشور دست به تقویت نیروهای نظامی خود در مناطق مرزی زده‌اند.

روسیه و چین به عنوان حامیان اسد تا کنون تمامی قطعنامه‌های الزام‌آور علیه رژیم سوریه را در شورای امنیت سازمان ملل وتو کرده‌اند.