ادامه اعتراضها در شهرکرد در نهمین روز قطع آب آشامیدنی
۱۴۰۱ مرداد ۲۵, سهشنبه
در پی سیلاب اخیر منبع اصلی تامین آب لولهکشی شهرکرد و اطراف آن از مدار خارج شد و اعتراضها به قطع آب ادامه دارد. در نهمین روز قطع آب شماری از شهروندان مقابل استانداری تجمع کردند و علیه مسئولان دولتی شعار دادند.
تبلیغات
بیش از یک هفته پیش در پی وقوع سیل آب چشمه کوهرنگ، به عنوان منبع اصلی تامین آب آشامیدنی شهرکرد و اطراف آن به شدت گلآلود شد.
آلودگی آب چشمه کوهرنگ به حدی بود که امکان استفاده از آن در تصفیهخانه وجود نداشت و این مشکل پس از ۹ روز همچنان ادامه دارد.
روز سهشنبه، ۲۵ مرداد بار دیگر شماری از شهروندان معترض مقابل استانداری چهارمحال و بختیاری تجمع کردند و ضمن اعتراض به مسئولان محلی و دولت، از جمله شعار دادند «ننگ ما، ننگ ما، دولت الدنگ ما.»
تشنگی زادگان سرچشمه
استان چهارمحال و بختیاری از پرآبترین استانهای ایران به شمار میرود و شهروندان معترض با توجه به همین واقعیت روز سهشنبه از جمله شعار میدادند "زاده سرچشمهایم، تشنهایم تشنهایم" و "مسئول بیکفایت، استعفا استعفا".
شهرکرد اردیبهشت امسال هم شاهد تظاهرات شهروندان علیه ادامه گرانی و وضعیت بد معیشتی با شعارهایی نظیر "مرگ بر دیکتاتور" بود و ماموران انتظامی در آن برای متفرق کردن معترضان به سمت آنها تیراندازی کردند.
در ویدئویی که خبرگزاری هرانا، وابسته به مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران در شبکه توئیتر منتشر کرده فریاد مردم معترض به گوش میرسد که روز سه شنبه سخنان یکی از مسئولان محلی را با فریاد "بیشرف، بیشرف" قطع میکنند.
بنابر گزارشها با افزایش اعتراضهای مردمی، از چند روز پیش آبرسانی سیار با تانکر در برخی مناطق شهرکرد و اطراف آن آغاز شده که ظاهرا نیاز شهروندان را برطرف نمیکند.
آبرسانی با کیسه پلاستیکی
خبرگزاری تسنیم، رسانه نزدیک به سپاه پاسداران روز دوشنبه گزارش داد، یکشنبه شب حدود "سی گروه مردمی" توزیع آب معدنی در محلههای شهرکرد را آغاز کردهاند و این کار ادامه دارد. مطابق تصویرهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی و به نقل از خبرگزاری ایسنا در مواردی این آبها در کیسههای پلاستیکی به دست مردم میرسند.
به نوشته تسنیم غلامعلی حیدری، استاندار چهارمحال و بختیاری روز دوشنبه مدعی شد: «برای رفع مشکل آب شرب شهرکرد، مسئله از بالاترین مقامها در سطح ملی پیگیری شد.»
شعار "مرگ بر رئیسی" و اعتراضهای سابقهدار
ظاهرا به دلیل ادامه کمآبی با وجود ادعای پیگیری "بالاترین مقامها در سطح ملی"، مردم معترض شهرکرد رئیس دولت را نیز هدف انتقاد قرار داده و شعار "مرگ بر رئیسی" سر دادند.
با ادامه و شدت گرفتن حرکتهای اعتراضی جو شهرکرد روز سهشنبه به شدت امنیتی شد و در تصویرها و ویدئوهای منتشر شده در فضای مجازی نیروهای یگان ویژه به چشم میخورند که خود را برای سرکوب معترضان آماده میکنند.
کارشناسان ناکارآمدی، سوءمدیریت و سیاستهای نامتوازن و غیرکارشناسانه مسئولان در زمینه سدسازی و انتقال آب بینحوضهای را، در کنار خشکسالی و تغییرات اقلیمی از عوامل اصلی بحران آب در اغلب مناطق ایران ارزیابی میکنند.
آبان ماه سال پیش هم جمعی از کشاورزان، فعالان محیط زیست و شهروندان چهارمحال و بختیاری مقابل استانداری در شهرکرد گردآمدند و به پروژههای انتقال آب از این استان به استانهای کویری برای مصارف غیرشرب اعتراض کردند.
پیش از آن نیز تظاهرات گستردهای در اصفهان در اعتراض به خشک شدن زاینده رود برگزار شده بود. تظاهرات به خاطر کمبود آب ناشی از سیاستهای مخرب دولت حتی در استانهای پر بارش نظیر استانهای شمالی نیز سابقه دارد.
خشکسالی در ایران؛ تهدیدی طبیعی یا بحرانی مدیریتی؟
در زمستانی که کمبارشترین فصل پنجاه سال گذشته در ایران لقب گرفته است، برف نازکی تهران را پوشاند. نزولات آسمانی در حالی در شش استان شروع شده که ۵۷ سد تقریبا خالی هستند و مدیرعامل سازمان آب از نبود ذخیره برفی مینالد.
عکس: Fararu
زمستان ۹۶ خشکترین فصل نیم قرن گذشته در ایران است و تهران تازه در ۲۷ دی روی برف به خود دید. مدیرعامل شرکت آب منطقهای تهران، کاهش ۶۰ تا ۷۰ درصدی بارندگی به نسبت سال گذشته را در ۵۰ سال گذشته بیسابقه میخواند. محمدرضا بختیاری میگوید در ایران تغییر اقلیم رخ داده و باید بر این اساس زندگی کرد که چارهای جز صرفهجویی نیست.
عکس: Entekhab
بختیاری میگوید اگر در دی و تا اواسط بهمن برف نداشته باشیم، بارش برف از نیمه دوم و اسفند ماه نمیتواند به ذخیره برف کشور کمک کند. مدیرعامل آب منطقهای استان البرز در پاییز ۹۶ ابراز امیدواری کرده بود که ذخیره ۵۹ درصدی سد کرج و ذخیره ۶۰ درصدی سد طالقان در زمستان با بارش برف ارتقاء یابد. تصویر: سد کرج.
عکس: MEHR
رسانهها، کارشناسان اقلیمی و فعالان زیست محیطی زنگ خطر خشکسالی را مدتهاست به صدا در آوردهاند. فرماندار تهران میگوید اگر بارندگیها در تهران به همین روند باشد، ۵۲ درصد مردم پایتخت بدون آب شرب خواهند ماند. یک تحقیق بینالمللی با مشارکت سه پژوهشگر ایرانی نتیجه میگیرد که کشور به "سندروم ورشکستگی آبی" مبتلاست. تصویر: سد اکباتان در همدان.
عکس: MEHR
عواملی چون افزایش سریع جمعیت، مهاجرت و گسترش شهرنشینی، کشاورزی ناکارا، سدسازی بیرویه، رویای خودکفایی غذایی، چاههای عمیق یا عطش توسعه، در کنار تحریمها، عدم ثبات اقتصادی و سطح پایین هشیاری زیستمحیطی از دلایل این "ورشکستگی" عنوان میشوند. به این سیاهه باید عوامل طبیعی چون سیل، خشکسالی و تغییر اقلیم را اضافه کرد.
عکس: MEHR
از ابتدای مهر تا آذر ۹۶ مجموعه بارش در اکثر استانهای ایران بیشتر از ۵۰ درصد کاهش داشته است. خراسان جنوبی، قم، یزد و اصفهان با کمترین میزان بارش در این دوره روبرو بودهاند. سد اکباتان در همدان ۷۹ متر ارتفاع و ۳۶میلیون مترمکعب ظرفیت دارد که به دلیل بارندگی کم، سطح آن بسیار پایین رفته است. از ابتدای سال آبی جاری تاکنون، آب ورودی به سد اکباتان ۷۸ درصد کاهش داشته است و به ۴۱۰ هزار مترمکعب رسیده است.
عکس: TASNIM
بارندگی در خراسان جنوبی اوضاع خوبی ندارد و مردم آن هرسال یکی دوبار نماز طلب باران "استقساء" را به جا میآورند. در نماز باران سال جاری در مصلای المهدی بیرجند، مردی با برهای در آغوش دست به دعا برداشت. عکاس این صحنه میگوید در روستاهای اطراف بیرجند رسم است که موقع نماز دامهای کوچک را از مادرانشان جدا کنند و از خدا بخواهند به خاطر پاکی و بیگناهی آنها رحمش را شامل حال مردم کند.
عکس: Khabar Online
در اصفهان هم تا کنون دو مرتبه نماز باران اقامه شده است. محمدرضا درویش، فعال محیط زیست مشکل را در "خشکسالی مدیریتی" میبیند و از حضور مسئولان "متحجر" در مسند امر مینالد که درایت درک شرایط را ندارند: «آن چیزی که در کشور ما بحران ایجاد میکند این است که ما هرگز واقعیتهای اقلیمی و جغرافیایی خودمان را به رسمیت نمیشناسیم و همچنان رو به آسمان برنامهریزی میکنیم و امیدواریم که باد و باران بیاید.»
عکس: ILNA/S. Marandi
کارشناسان احداث صنایع فولاد، آهن، صنایع سیمان و کشت نیشکر در مناطق کم آب را اشتباه محض میدانند. محمد درویش از جمله در انتقاد از استقرار صنایع پرمصرف میگوید: «تمام نیروگاههای اتمی در دنیا در کنار رودخانهها و دریاها قرار گرفتهاند؛ اما ما در قم و اصفهان- نیروگاه اتمی ساختهایم؛ و یا اینکه استحصال اورانیوم را از یزد انجام میدهیم و مجبوریم با تانکر برای مردم آن منطقه آب شیرین ببریم.»
عکس: IRNA
برای برف و باران نماز میخوانند و استغاثه میکنند، اما این رحمت الهی اسباب زحمت هم هست. با نزول برف و باران جادهها بسته و شهرها فلج میشوند. مدرسهها را تعطیل میکنند و آمار تصادف و سوانح به خاطر لغزندگی معابر بالا میرود. چهارشنبه ۲۷ دی پلیس راه ایران از ترافیک سنگین محورهای مواصلاتی استانهای اردبیل، آذربایجان غربی، خراسان شمالی، خراسان رضوی، البرز و مازندران به خاطر بارش برف و باران خبر داد.
عکس: MEHR
به خاطر برفی که چندان هم سنگین نیست، مدارس ابتدایی نواحی پنج گانه تبریز تعطیل شدند. خبرگزاری مهر مینویسد معابر تبریز به سرسرههای عریض و طویل مبدل شدهاند زیرا شهرداری به وعده پاشیدن محلول نمک در ساعات ابتدایی صبح عمل نکرده است.
عکس: MEHR
نواحی شرقی، مرکزی و دشت سیستان، واجد بدترین وضعیت خشکسالی در ایران معرفی میشوند. محمد درویش میگوید اگر بخواهیم فاکتور جمعیت را دخالت بدهیم، تهران وخیمترین وضع را دارد: «چون سرانه آب به شدت وابسته به سدهایی است که الان ۶۰ تا ۶۵ درصد خالی هستند و از نظر پدافند غیر عامل تهران به شدت در معرض آسیب جدی است، بعد از تهران شهرهای مشهد، اصفهان و تبریز قرار دارند.»
عکس: MEHR
بحث بر سر کمبود منابع آب در ایران در سالهای اخیر. موضوعی دائمی بوده که به تدریج جنبه امنیتی نیز پیدا کرده است. به باور بسیاری کارشناسان هیچیک از مشکلات اجتماعی و سیاسی در ایران به اندازه مشکل آب جدی نیست و جنگها و تنشهایی که در پیشاند، روی قحطی آب متمرکز خواهند بود. محسن رنانی، اقتصاددان و استاد دانشگاه اصفهان میگوید ایران تا پایان دهه ۹۰ شاهد جنگ فراگیر آب خواهد بود.