ادامه تأثیر تحریمها بر حوزه تجارت دریایی ایران
۱۳۹۲ تیر ۲, یکشنبه پایگاه خبری تابناک نزدیک به محسن رضایی روز شنبه (۲۲ ژوئن/ اول تیر) نوشت که تردد خطوط کشتیرانی خارجی به بندر "شهید رجایی" بهطور کامل قطع شد. این پایگاه اینترنتی "تحریمهای غرب و سوء مدیریت در سازمان بنادر و دریانوردی" را عامل این امر دانسته است.
به نوشته تابناک، تنها ۴ خط کشتیرانی خارجی همچنان به بندر "شهید رجایی" رفت و آمد داشتند که تردد آنها به این بندر هم از شنبه گذشته (۱۵ ژوئن/ ۲۵ خرداد) متوقف شده است. با این حساب "همکاری و تردد هر ۳۰ خط کشتیرانی خارجی با ایران قطع شد".
بندر "شهید رجایی" در نزدیکی تنگه هرمز در جنوب ایران، مهمترین دروازه واردات و صادرات این کشور محسوب میشود. شرکت "خدمات دریایی تایدواتر خاورمیانه" اپراتور اول این بندر است.
تحریم اپراتور بندر
هسته "تایدواتر خاورمیانه" در مهرماه ۱۳۴۶ با نام "شرکت خدمات دریایی داریوش" با سهامداری یک ایرانی ثبت شد. این شرکت پس از یک سال با شرکت تایدواتر آمریکا شرکت جدیدی را تأسیس کرد که نام آن به "شرکت سهامی خاص خدمات دریایی تایدواتر خاورمیانه" تغییر یافت. "تاید واتر خاورمیانه" پس از انقلاب ۱۳۵۷ دولتی و در سال ۱۳۸۳ وارد بازار بورس شد.
در سال ۱۳۸۷ و در پی اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی، سهام بلوک مدیریتی این شرکت از سازمان بنادر و دریانودری ایران به "بخش خصوصی" واگذار شد. شرکت سرمایه گذاری "مهر اقتصاد ایرانیان" با بیش از ۶۴ درصد سهام، بزرگترین سهامدار تایدواتر خاورمیانه است.
"مهر اقتصاد ایرانیان" یکی از زیرمجموعههای بانک "مهر اقتصاد" است. این بانک که پیشتر با نام "مؤسسه مالی و اعتباری مهر" (پیش از آن "مؤسسه قرضالحسنه بسيجيان") فعالیت میکرد، به بنیاد تعاون "سازمان بسیج مستضعفین" وابسته است.
با این حساب "تایدواتر خاورمیانه" در جریان گسترش تحریمهای ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی در فهرست سیاه قرار گرفت و فعالیت خطوط کشتیرانی بینالمللی در بنادری که این شرکت آنها را مدیریت میکرد (از جمله بندر "شهید رجایی") ممنوع شد.
در مقاطعی اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه "شرکت سرمایهگذاری مهر اقتصاد ایرانیان" برای فروش سهام خود در شرکت تایدواتر خاورمیانه وارد مذاکراتی شده تا "مشکلات تایدواتر در بندرشهید رجایی" حل شوند.
تحریم خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی و بیمهها
به نوشته پایگاه خبری تابناک، برای برطرفکردن مشکلات ناشی از فعالیت "تایدواتر خاورمیانه در بندر "شهید رجایی" تصمیم گرفته شد اپراتورهای دیگری فعالیت در این بندر را بر عهده بگیرند؛ «اما سوءمدیریت و کارشکنیها در بدنه سازمان بنادر باعث گردید تا اقدامات طراحیشده ابتر شود و با تداوم بلاتکلیفیها سبب شد تا کشورهای غربی فشار در این بخش را تشدید کنند و سیاست بایکوت بنادر ایران را اجرایی کنند».
علاوه بر محدودیت فعالیت خطوط کشتیرانی خارجی در بنادر ایران، خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی نیز مشمول تحریمهای بینالمللی هستند. این خطوط یکی از مهمترین ابزارهای مهم برای صنعت و تجارت ملی محسوب میشود.
تحریمهای بینالمللی گذشته از حوزه تجارت، بخش مالی، صنعتی و نفت و گاز ایران را نیز هدف گرفتهاند. کاهش فروش نفت به دلیل کاهش شمار مشتریان و همچنین نبود بیمه بینالمللی معتبر برای نفتکشها، عواید مهمترین منبع درآمد ایران را به شدت کاهش داده است. جمهوری اسلامی به دلیل تحریمهای مالی و بانکی در انتقال دلارهای نفتی به داخل کشور نیز با مشکل روبرو است.