ادامه جنجال بر سر آتش‌زدن عکس آیت‌الله خمینی
۱۳۸۸ آذر ۲۱, شنبه
فیلم آتش‌زدن تصویر آیت‌الله خمینی در روز ۱۶ آذر به موضوعی جنجال‌برانگیز در ایران بدل شده است. نمایش این فیلم از تلویزیون جمهوری اسلامی در شامگاه ۱۶ آذر محمل مناسبی برای جناح حامی دولت شده تا مخالفان را به "ساختارشکنی" متهم کند و برخورد سخت‌تر با آنها را قابل توجیه بداند.
روز شنبه، ۲۱ آذر، روحانیون و محافل سیاسی و دانشجویی حامی دولت در حرکتی هماهنگ و در پاسخ به فراخوان جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در شماری از حوزه‌های علمیه و مساجد دست به اعتراض علیه اقدام یادشده زدند.
مخالفان فیلم و نمایش آن در تلویزیون جمهوری اسلامی را مشکوک می‌دانند. به عقیده‌ی آنها هواداران دولت در تلاش‌اند با استفاده از این فیلم سمت و سوی مبارزه‌ی جاری در ایران را دگرگونه جلوه دهند و راه را برای سرکوب آن بازکنند.
عطاالله مهاجرانی، وزیر ارشاد دولت اول محمد خاتمی، پخش این فیلم را ساز تازه‌ای برای سرکوب توصیف کرده است. او انتشار چنین تصویری را « بدون آگاهی و اجازه مقامات عالی نظام و بدون برنامه‌ریزی نامحتمل» دانسته و آن را شبیه سوءاستفاده‌ی تبلیغاتی محافظه‌کاران از وقایع کنفرانس برلین در سال ۱۳۷۸، برای سرکوب اصلاح‌طلبان، توصیف کرده است. مهاجرانی در ادامه ارزیابی خود، نتیجه گرفته است که «سناریونویسان و کارگردانان پاره کردن عکس امام، می خواهند جنبش سبز ملت ایران و نهضت ضد استبداد دینی دانشجویان را به عنوان حرکتی علیه امام خمینی وانمود کنند.»
اظهارات مشابه کروبی و موسوی
پیش از این نیز، هم مهدی کروبی و هم میرحسین موسوی ارزیابی مشابه‌ای از نمایش فیلم پاره‌شدن تصویر آیت‌اللله خمینی در سیمای جمهوری اسلامی ارائه کردند. موسوی در مصاحبه با روزنامه جمهوری اسلامی، گفت که «دانشجویان هرگز دست به چنین ساختارشکنی‌هایی نمی‌زنند زیرا همه می‌دانیم که دانشجویان به امام عشق می‌ورزند و حاضرند برای آرمان‌های امام جان فشانی کنند.» او آتش‌زدن تصویر آیت‌الله خمینی را «اقدامی مشکوک» و پخش آن از سیمای جمهوری اسلامی را نیز نادرست توصیف کرد.
در این میان، آیتـالله احمد خاتمی، عضو شورای نگهبان و از چهره‌های سرسخت هوادار دولت در حمله‌ای کم‌سابقه به سيد حسن خمينی، وی را به خاطر که آن که یک نهاد تحت مسئولیت او هم فیلم پاره کردن تصویر آیت‌الله خمینی و هم پخش تلویزیونی را تلویحاَ مشکوک خوانده، به باد انتقاد گرفت.
اشاره خاتمی به نامه‌ای بود که حمید انصاری، قائم مقام موسسه نشر آثار آیت الله خمینی به عزت‌الله ضرغامی، رئیس صدا و سیما نوشته است. وی در این نامه می‌گوید که «علیرغم آنکه در این روز بعضا شعارهای ساختارشکنانه دیگری با کمال تاسف مطرح شده، اما هتک حرمتی نسبت به ساحت امام خمینی گزارش نشده است.» انصاری نمایش فیلم یادشده را در هر حالت نادرست دانسته و تلویحاَ فیلم را جعلی خوانده است: «بر فرض آنکه آنچه که در تصاویر تنظیم شده و نامرتبط نشان داده شده است، در گوشه‌ای از تجمعات آن روز توسط فردی مجهول و مغرض انجام یافته باشد، توسعه آن به گونه‌ای که گویی جو غالب چنان بوده است، دروغی بیّن و مسلم می باشد.»
احمد خاتمی در سخنرانی در جمع طلاب حوزه‌ی علمیه قم، در واکنش به این نامه، جریان‌های اعتراضی اخیر را تلاش برای حذف ولایت فقیه توصیف کرد و افزود: « از موسسه نشر آثار حضرت امام كه توسط حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی مدیریت می شود سئوال می‌كنم كه این بیانیه در این شرایط به چه معنا است؛ شما به جای اینكه تقدیر می‌كنید انتقاد می‌كنید. واقعیت انقلاب كه اسلام بود مورد هجمه است چرا فریاد بر نمی آورید؟ این جریان در پی حذف ولایت فقیه از حكومت هستند.»
سؤال‌های بی پاسخ
در همین حال، سایت آرمان ایران، که نزدیک به محسن رضایی معرفی می‌شود، تهیه فیلم سوزاندن عکس آیت‌الله خمینی را برنامه‌ریزی شده دانسته و صحنه‌سازی برای آن را تلویحاَ کار صدا و سیما دانسته است. آرمان ایران با اشاره به سکوت عزت الله ضرغامی نسبت به اتهاماتی که در باره‌ی جعلی‌بودن فیلم از سوی مخالفان عنوان می‌شود، افزوده است: « ضرغامی بیان نمی‌کند که چگونه افرادی حاضر شده اند جلو دوربین فیلمبرداری رسمی صدا و سیما دست به چنین اقدام احمقانه ای بزنند، بی آنكه نگران تشخیص هویت خود بوده و از عواقب آن بترسند.»
سایت یادشده درادامه پرسش دیگری را مطرح کرده است: « چگونه تنها فیلمبردار صدا و سیما موفق شده از این صحنه فیمبرداری نموده و آن هم در این بین تنها از انگشت دستهای آشوبگران فیلم بردارد، بدون آنكه بخواهد كمی لنز دوربین خود را بر محیط یزرگتر و جمعیت اطراف آن بازتر نماید!» نویسنده آرمان ایران در نهایت نتیجه گرفته است که «در مجموع وقوع حادثه بشدت مورد شبهه اهل نظر بوده و روز به روز بر احتمال وجود نقشه و انگیزه‌های برنامه ریزی شده‌ای در تهیه و پخش این فبلم افزوده می‌شود.»
اختلاف در میان اصول‌گرایان
در همین حال برخی از گزارش‌ها حاکی است که تبلیغات جنجالی حامیان دولت در باره‌ی پاره‌شدن تصویر آیت‌الله خمینی و تظاهرات علیه آن با استقبال همه‌ی طیف‌های اصولگرا روبرو نشده است. بنا به برخی گزارش‌ها، اجتماع روحانیون و اساتید حوزه‌های علمیه سراسر تهران که قرار بود در ابتدا در مدرسه عالی آیت‌الله مطهری برگزار شود، با مخالفت مدیر آن، ایت‌الله امامی کاشانی و از روحانیون اصولگرا روبرو شده است. طلاب یادشده تظاهرات خود را ناچار در مدرسه مروی برگزار کردند.
گرچه تظاهرات و تجمعات روز شنبه، اوج مانورهای تبلیغاتی هواداران دولت برای اعمال فشار علیه مخالفان و براندازجلوه‌دادن آنها تلقی می‌شود، ولی بعید نیست که این ماجرا در روزها و هفته‌های آینده نیز ادامه یابد. از هم اکنون در میان محافل دولتی و انتظامی و امنیتی این نگرانی شکل گرفته است که تحرکات اعتراضی مخالفان در دهه‌ی اول محرم نیز بستری برای بروز و نمود بیابد.
FW/BM