ادامه صادرات نفت به هند و نگرانی از عدم وصول طلب‌های نفتی
۱۳۹۰ خرداد ۱۷, سه‌شنبه
با آن‌که در شش ماه گذشته، بابت صادرات نفت ایران به هند، پولی دریافت نشده است، ایران همچنان به "صادرات نفت مجانی" به هند ادامه می‌دهد. به نقل از خبرگزاری مهر، آمارهای غیررسمی حاکی از ۲ میلیارد دلار بدهی نفتی هند به ایران است. مدیر پالایشگاهی مانگلور هند نیز با تایید یک میلیارد دلار بدهی به ایران، گفته است: «با وجود نگرانی مسئولان شرکت ملی نفت ایران، خرید نفت از این کشور ادامه می یابد.»
به گزارش این خبرگزاری، در حالی که هند با چرخش‌های ۱۸۰ درجه‌ای و توافقات پشت پرده با عربستان قصد دارد از کشورهای متنوعی نفت وارد کند، در ایران مسئولان دستگاه‌های مختلف اقتصادی مانند بانک مرکزی یا شرکت ملی نفت ایران زیر بار مسئولیت دریافت پول نفت از هند نمی‌روند.
اواخر سال گذشته میلادی و پس از سفر باراک اوباما به هند، ۲۳ دسامبر ۲۰۱۰، بانک مرکزی هند اعلام کرد از این پس برای پرداخت اعتبار و تسهیلات تأمین بهای مواد خام واردشده از ایران کاری انجام نخواهد داد و پرداخت‌های نفت وارداتی هند از ایران باید خارج از چارچوب "اتحادیه پایاپای آسیا" انجام شود.
"اتحادیه پایاپای آسیا" شامل بانک‌های مرکزی هند، بنگلادش، مالدیو، میانمار، ایران، پاکستان، بوتان، نپال و سری‌لانکا است. هند در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ روزانه حدود ۴۲۶هزار بشکه نفت از ایران وارد کرده است.
برای فرار از این محدودیت، معاملات پنهانی نفتی میان ایران و هند از طریق بانکی در آلمان ادامه پیدا کرد. به دنبال بازتاب گسترده این معاملات غیرقانونی در رسانه‌های آلمانی، باعث شد که آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، دستور توقف تمام معاملات نفتی با ایران را صادر کند.
حسن منصور، اقتصاددان و استاد دانشکده عالی اقتصاد و بازرگانی پاریس در گفت‌و‌گویی با دویچه وله با توجه دادن به ادامه صادرات روزانه ۴۲۶ هزار بشکه نفت ایران به هند که معادل ۱۶ درصد کل نفت مصرفی هند است، می‌گوید: «درباره این‌که بدهی نفتی هند به ایران چه گونه و با چه مکانیزمی پرداخت خواهد شد تصویر روشنی وجود ندارد. بانک مرکزی هند گفته است که باید راهی پیدا کرد. منتهی با سیستم پرداخت‌های بین‌المللی امکان پیدا کردن راه دیگری وجود ندارد. چون تمام رفت‌وآمد پول‌های رسمی، بزرگ و عمدتا دلار زیر کنترل بانک مرکزی آمریکاست و در نتیجه متخطی را تعقیب خواهند کرد.»
«نگه داشتن نفت روی آب بهتر از فروش مجانی»
چرا با وجود طلب میلیارد دلاری ایران از هند و عدم توانایی وصول طلب‌های میلیاردی، ایران همچنان به صادرات نفت به هند ادامه می‌دهد؟ این کارشناس پاسخ می‌دهد: «دست ایران برای این‌که نفت خود را به هر کس که می‌خواهد بفروشد چندان باز نیست. چون تحریم‌ها روی این مسئله نیز اثر کرده و عملا عمده واردکننده‌ی نفت ایران، چین و هند هستند.»
آمریکا از هند خواسته است که تحریم‌ها علیه ایران را رعایت کند. با این همه به گفته حسن منصور، خرید نفت از ایران شامل تحریم‌های بین‌المللی نیست، با این همه به دلیل تحریم‌های بانکی، هر بانکی که بخواهد در این زمینه با ایران همکاری کند، از سوی امریکا زیر فشار قرار خواهد گرفت.
به گزارش خبرگزاری مهر، محمود بهمنی رئیس کل "بانک مرکزی ایران" گفته است: «نگه داشتن نفت روی آب بهتر از فروش آن به صورت مجانی است اما مسئولان شرکت ملی نفت که تاکنون در متنوع‌سازی بازارهای صادراتی نفت ایران موفق عمل نکرده‌اند بر ادامه صدور طلای سیاه به هند تاکید می‌کنند.»
حسین کرمانی
تحریریه: علی امینی