ادامه مذاکرات در فوریه به‌رغم افزایش حملات به توافق ژنو
۱۳۹۲ دی ۲۳, دوشنبه
کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از توافق کارشناسی در مذاکرات اتمی میان ایران و جامعه جهانی استقبال کرد. وی اجرایی شدن این توافقات را گامی مثبت خواند.
به گفته محافل دیپلماتیک، ایران و کشورهای غربی توافق کرده‌اند که مذاکرات را در ماه فوریه ۲۰۱۴ ادامه دهند و روند "اعتمادسازی" را تقویت کنند.
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا نیز ضمن استقبال از توافقات بدست آمده گفت که جامعه جهانی "هوشیارانه" مراقب رعایت مفاد توافقات اتمی از سوی ایران است. به گفته کری مذاکرات دشوار اتمی برای "نخستین بار نتیجه داده" و سبب توقف موقت برنامه اتمی ایران شده و حتی زمینه‌های به عقب راندن آن را نیز فراهم کرده است.
فرانک والتر اشتاین‌مایر، وزیر امورخارجه آلمان نیز که برای مراسم خاک‌سپاری آریل شارون به اسرائیل سفر کرده گفت: «سال ۲۰۱۴ سالی تعیین‌کننده برای برنامه اتمی ایران ، مناقشه اسرائیل و فلسطینی‌ها و بحران سوریه خواهد بود.»
وزیر امورخارجه آلمان تصریح کرد که جامعه جهانی در حل برنامه اتمی ایران بیش از موضوعات دیگر پیشرفت داشته است. وی افزود: «اما نگرانی‌های اسرائیل را باید در این زمینه جدی گرفت.»
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل نیز اعلام کرد که به هر قیمتی از تسلیح اتمی ایران جلوگیری خواهد کرد. وی با اشاره به خدمات آریل‌شاورن، نخست‌وزیر فقید اسرائیل تصریح کرد که وی هم‌چون شارون پاسدار امنیت و حق حیات اسرائیل خواهد بود.
دولت اسرائیل از روند مذاکرات اتمی و توافقات بدست‌آمده در ژنو ناخشنود است.
لاریجانی: هیچ نهادی در ایران توافق ژنو را نپذیرفته است
محمد جواد لاریجانی، رئیس ستاد حقوق بشر قوه قضاییه، در گفت‌وگویی با خبرگزاری فارس مدعی شد که دولت جمهوری اسلامی متعهد به رعایت توافقنامه ژنو نیست.
وی افزود: «این سند باید مبتنی بر یک توافقنامه شود و در مجلس به تصویب برسد. چون دولت ما در سند ژنو تعهد به آن کرده است طبیعتا ما اول طرفی نیستیم که آن را نقض می‌کنیم و این بر اساس وفای ما به عهد است. اما این سند همین الان نقض شده است.»
لاریجانی همچنین گفت: «یک نکته دیگر که در این توافقنامه وجود دارد این است که در این سند تمام قطعنامه‌های شورای امنیت پذیرفته شده است و این امر مخالف نظر نظام و مجلس است. ببینید ما قطعنامه‌های تحریم شورای امنیت را نباید به هیچ وجه بپذیریم زیرا آنها ما را متهم کرده‌اند که فراتر از هسته‌ای رفته‌ایم.»
به گفته لاریجانی آمریکا و کشورهای اروپایی به توافقنامه ژنو پایبند نیستند و حتی "تهدیدهای آنان" نیز نقض توافقنامه است.
حسین شریعتمداری، نماینده علی خامنه در روزنامه کیهان و مدیر مسئول این روزنامه نیز در سرمقاله‌ای با عنوان "اشک‌ها و لبخندها" نوشت: «بعد از انتشار متن توافقنامه ژنو به تحلیل محتوای آن پرداختیم و با ارائه اسناد و شواهدی، به این واقعیت تلخ اشاره کردیم که توافقنامه ژنو غیر از یک دستاورد- اثبات غیر قابل اعتماد بودن آمریکا- دستاورد دیگری نداشته و ندارد»
شریعتمداری نیز اعتبار توافقنامه ژنو را منوط به تصویب آن از سوی مجلس می‌داند. بنا به اصل ۷۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی «عهدنامه‌ها، مقاوله‌نامه‌ها، موافقت‌نامه‌های بین‌المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد.» اصل ۱۲۵ قانون اساسی نیز «امضای عهدنامه‌ها و مقاوله‌نامه‌ها و قراردادها و... را تنها بعد از تصویب مجلس شورای اسلامی، قانونی می‌داند.»
مدیر مسئول کیهان با استناد به این اصول می‌افزاید: «بنابراین با توجه به اصول یاد شده از قانون اساسی، توافقنامه ژنو از نگاه نظام جمهوری اسلامی ایران فاقد وجاهت قانونی بوده و اعتبار اجرایی ندارد.»
مسعود جزایری، معاون امور بسیج و فرهنگ دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح، نیز روز یک‌شنبه (۲۲ دی) گفت: «نظام، مذاكرات ژنو را مورد تاييد قرار داده زيرا معتقديم با مذاكره می‌توانيم بخشي از سختی‌ها و مشكلاتی كه دشمنان به ما تحميل كرده‌اند را برطرف كنيم.»
وی بر خلاف برخی منتقدان دولت روحانی بر اصل مذاکره صحه گذاشت اما بر بی‌اعتمادی ایران به طرف مقابل تاکید کرد: «به همين دليل نظام اسلامی، مذاكرات را پديده‌ای مثبت می‌داند اما با بی‌اعتمادی كامل نسبت به طرف‌های مذاكره، پای ميز حاضر می‌شود.»
ارزیابی دولت و حامیان آن از روند مذاکرات
این سخنان در حالی ابراز می‌شود که عباس عراقچی، معاون وزیر امورخارجه اعلام کرد که شش ماه اول "برای اعتمادسازی" میان طرفین است تا گام نهایی در این زمینه برداشته شود.
عراقچی در باره تفسیرهای متفاوت میان ایران و آمریکا و برچیده شدن غنی‌سازی گفت: «مشکلات آقای اوباما در کنگره را درک می‌کنیم و نمی‌خواهیم چیزی بگوییم که دچار مشکل شود . اما استفاده از عبارت dismantled کمال سوء استفاده از یک کلمه است و برچیده شدن اصلا در برنامه ما اتفاق نمی‌افتد.»
سرعت توافقات و خنثی شدن تلاش‌های تندروها
علی خرم، نماینده پیشین ایران در سازمان ملل در یادداشتی سرعت پذیرش توافقات را نکته‌ای مثبت خواند و آن را نشانه "پیشنهادات معقول و متوازن و منصفانه ایران" دانست.
به گفته وی ایران و غرب به "یک بازی برد برد" می‌اندیشند و به همین دلیل نیز مذاکرات همراه با موفقیت بوده است. خرم در خصوص اجرایی شدن توافقات ژنو گفت که این امر تلاش تندروها در غرب را خنثی کرده و به بحث‌های غیرضروری در ایران نیز خاتمه داده است.
وی افزود: « به این ترتیب بر اظهاراتی دال بر اینکه مذاکرات صرفاً نوعی مانور بوده است نیز خط بطلان کشیده شد. ظرف دو ماه گذشته بحث‌های غیرضروری در ایران صورت گرفت که جامعه را از نظر سیاسی پلاریزه کرده بود. در حالی که این بحث‌ها ما را از محتوا و پیام اصلی ژنو دور کرده بود، اجرای این توافقنامه به واقع یک موفقیت بزرگ است.»