خبرگزاری آسوشیتدپرس روز پنجشنبه ۱۵ خرداد (۵ ژوئن) به نقل از یک دیپلمات ارشد غربی خبر داد کشورهای غربی قصد دارند در نشست آتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) در روز دوشنبه ۹ ژوئن در وین، پیش‌نویس قطعنامه‌ای را ارائه دهند که برای نخستین بار در ۲۰ سال گذشته ایران را به نقض تعهدات پادمانی خود متهم می‌کند. 

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

به نوشته این خبرگزاری ارائه این قطعنامه در زمان حساسی صورت می‌گیرد چونکه دولت دونالد ترامپ، به دنبال "دستیابی به توافق با تهران" برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران است.

دو طرف تا کنون پنج دور گفت‌وگو برگزار کرده‌اند، اما هنوز به نتیجه نرسیده‌اند.

به گفته دیپلمات غربی، پیش‌نویس این قطعنامه به طور مشترک توسط فرانسه، بریتانیا و آلمان (گروه موسوم به E3) به همراه ایالات متحده تهیه شده است. 

مشورت آمریکا با متحدان اروپایی

وزارت خارجه آمریکا در واشنگتن اعلام کرد که دولت ترامپ در حال مشورت با متحدان اروپایی خود درباره گام‌های بعدی در نشست شورای حکام است.

مقامات آمریکایی گفتند "نگرانی‌های جدی درباره برنامه هسته‌ای ایران و عدم پایبندی طولانی‌مدت این کشور به تعهدات پادمانی‌اش دارند و همه گزینه‌ها را بررسی می‌کنند. آنها ابراز داشتند که در حال هماهنگی با شرکای خود برای موضع‌گیری در نشست شورای حکام هستند که از ۹ تا ۱۳ ژوئن برگزار می‌شود.

پیش‌نویس قطعنامه چه می‌گوید؟

در پیش‌نویسی که به دست آسوشیتدپرس رسیده، آمده است:«عدم همکاری کامل و به‌موقع ایران از سال ۲۰۱۹ تا کنون با آژانس در خصوص مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده در چندین سایت مخفی در ایران، نشان‌دهنده نقض تعهدات پادمانی آن کشور است.»

این قطعنامه همچنین می‌گوید ناتوانی آژانس در اطمینان از صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران،  سئولاتی را ایجاد کرده که در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل است که مسئولیت حفظ صلح و امنیت بین‌الملل را برعهده دارد.

قطعنامه از رافائل گروسی دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌خواهد که "تلاش‌های خود را برای اجرای این قطعنامه و قطعنامه‌های پیشنهادی ادامه داده و گزارش‌های بعدی درباره پیشرفت‌ها را ارائه کند. 

عراقچی: اتهامات وارده سیاسی و مغرضانه است

ایران بارها داشتن هرگونه برنامه تسلیحات هسته‌ای را رد کرده و می‌گوید که برنامه هسته‌ای‌اش صرفا صلح‌آمیز است.

در واکنش به قطعنامه پیشنهادی آمریکا و سه کشور اروپایی عباس عراقچی در پلتفرم اکس (توئیتر سابق) نوشت به‌جای آن‌که با حسن نیت عمل کنند، سه کشور اروپایی (E3) در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصمیم به "اقدامات مغرضانه" علیه ایران گرفته‌اند.

عراقچی ادامه می‌دهد: «زمانی که همین سه کشور در سال ۲۰۰۵ چنین رفتار ناپسندی را نشان دادند، در واقع این اقدام آن‌ها در بسیاری جهات نقطه آغاز غنی‌سازی اورانیوم در ایران بود. آیا واقعا این سه کشور در دو دهه گذشته هیچ‌چیز نیاموخته‌اند؟»

عراقچی می‌گوید "اتهام نادرست" مبنی بر این‌که ایران تعهدات پادمانی خود را نقض کرده، اتهامی است که بر پایه گزارش‌های "مغرضانه و سیاسی‌" و با هدف ایجاد بحران مطرح می‌شود.

عراقچی تهدید کرده است "مسئولیت کامل آنچه پیش خواهد آمد، تنها بر دوش بازیگران بی‌مسئولیتی است که برای حفظ نفوذ خود از هیچ اقدامی فروگذار نمی‌کنند."

احتمال تغییر متن پیش‌نویس

طبق تعهدات پادمانی ایران موظف است فعالیت‌های هسته‌ای خود را اعلام کند و به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دهد که از صلح‌آمیز بودن آن‌ها اطمینان حاصل کنند. 

مقامات غربی معتقدند که ذرات اورانیوم کشف‌شده در  سایت‌های هسته‌ای ممکن است نشان‌دهنده وجود برنامه مخفی تسلیحات هسته‌ای ایران تا سال ۲۰۰۳ باشد. 

دیپلمات ارشد غربی که با خبرگزاری آسوشتیدپرس صحبت کرده با این حال قطعنامه را "گامی جدی" توصیف کرده اما گفته است که "غرب هنوز درِ دیپلماسی را به روی ایران نبسته است".

در متن پیش‌نویس قطعنامه همچنین آمده است شورای حکام بر حمایت خود از راه‌حل دیپلماتیک برای حل مسائل برنامه هسته‌ای ایران تأکید می‌کند. در قسمتی از متن اشاره شده است که این راه‌حل باید به توافقی منتهی شود که تمامی نگرانی‌های بین‌المللی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران را در نظر بگیرد و همه طرف‌ها را به مشارکت سازنده دیپلماتیک ترغیب کند. 

هشدار درباره پیامدها در صورت عدم همکاری ایران

دیپلمات غربی که خبرگزاری آسوشیتدپرس نامش را قید نکرده هشدار داده است که اگر ایران همکاری نکند، احتمال دارد در تابستان نشست فوق‌العاده‌ای برگزار شود و قطعنامه‌ای برای ارجاع موضوع به شورای امنیت سازمان ملل متحد صادر گردد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

سه کشور اروپایی پیش از این هشدار داده بودند که در صورت عدم همکاری ایران، ممکن است تحریم‌هایی که طبق توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ لغو شده بودند دوباره اعمال شوند.

جمهوری اسلامی ایران در واکنش به تصمیمات شورای حکام با گسترش فعالیت‌های هسته‌ای خود و اخراج بازرسان، واکنش نشان داده بود.