رجب طیب اردوغان روز چهارشنبه (۱۲ اکتبر/۲۱ مهر) ادامه حضور نیروهای کشورش در شمال عراق را چنین توجیه کرد که آنها قصد دارند از گسترش "آتش و خون" در منطقه جلوگیری کنند.

ترکیه، "نیروی اشغالگر"

ارتش ترکیه از یک سال پیش در پادگانی در منطقه بعشیقه در شمال موصل، شماری سرباز مستقر کرده است. آنکارا هدف این استقرار را آموزش نظامی پیکارجویان سنی‌مذهب برای مبارزه با "دولت اسلامی" (داعش) می‌خواند.

اما دولت عراق، ترکیه را جزو "ائتلاف بین‌المللی علیه داعش" نمی‌داند و با ادامه حضور آنها در خاک عراق مخالف است.

در اوایل ماه اکتبر سال جاری پارلمان ترکیه به ادامه مأموریت نظامیان ترکیه در عراق و سوریه رأی داد. پارلمان عراق در واکنش به این رأی، سربازان ترکیه را "نیروهای اشغالگر" خواند و خواهان خروج آنها از خاک عراق شد.

حیدر عبادی، رئیس دولت عراق گفت که حضور نظامیان ترکیه حاکمیت ملی عراق را تهدید می‌کند. او همچنین از شورای امنیت دعوت به مداخله کرد تا ترکیه سربازانش را از خاک عراق خارج سازد.

بینالی ییلدیریم، نخست وزیر ترکیه در پاسخ به موضع عراق گفت: «در عراق ۶۳ کشور گوناگون در مبارزه با گروه تروریستی داعش حضور دارند. معلوم نیست دولت عراق چرا فقط با حضور ما مخالفت می‌کند؟»

اما ایالات متحده نیز از حضور ترکیه در عراق راضی به نظر نمی‌رسد. سخنگوی وزارت خارجه تلویحا جانب دولت عراق را گرفت و گفت: «ایالات متحده ترکیه را بخشی از ائتلاف بین‌المللی مبارزه با تروریسم نمی‌داند. دو کشور باید اختلاف نظرها را با گفت‌وگو حل کنند».

سرسختی ترکیه

سران ترکیه تأکید می‌کنند که قصد خروج از عراق را ندارند. نعمان کورتولموش، معاون نخست وزیر ترکیه می‌گوید سربازان ترکیه تا زمان رانده شدن "دولت اسلامی" (داعش) از شهر موصل در منطقه باقی خواهند ماند.

دولت عراق و نیروهای ائتلاف هم‌پیمان با آن، قصد دارند به زودی به شهر موصل، دومین شهر عراق و بزرگترین پایگاه داعش، حمله کنند.

ترکیه می‌گوید نگران آن است که پس از حمله نظامیان عراقی، که بیشتر به مذهب شیعه گرایش دارند، در موصل و پیرامون آن کشمکش‌های فرقه‌ای روی دهد.

اما موضوع مهم‌تر این است که ترکیه نگران زوال قدرت خود در شمال عراق است. چنانچه شهر موصل به کمک کردها و نیروهای شیعه طرفدار ایران از چنگال داعش آزاد شود، این به معنای از بین رفتن نفوذ ترکیه در شمال عراق خواهد بود.

ترکیه به ویژه از قدرت گرفتن کردها در نزدیکی مرزهای خود به شدت ناراحت است. به همین علت رویکرد ترکیه با سیاست ایالات متحده، که کردها را از متحدان مهم خود در نبرد با داعش می‌داند، در تضاد قرار گرفته است.

در همین راستا اردوغان از اظهارات اخیر هیلاری کلینتون، نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آینده به شدت انتقاد کرد.

بیشتر بخوانید: ترکیه در عراق به دنبال چیست؟

خانم کلینتون طی دوئل تلویزیونی با رقیب خود دونالد ترامپ گفت در صورتی که به ریاست جمهوری انتخاب شود، در مسلح کردن کردها تردید نخواهد کرد. او تصریح کرد: «کردها مهمترین متحد ما در عراق و سوریه هستند».

اردوغان گفته که امریکا با مسلح کردن کردها "جان صدها هزار نفر" را به خطر می‌اندازد. او همکاری آمریکا با "سازمان‌های تروریستی کرد" را "بازی با آتش" خواند.

ترکیه پ‌ک‌ک، کردهای مبارز ترکیه و هم‌پیمانان مسلح آن در عراق و سوریه را جزء گروه‌های تروریستی ارزیابی می‌کند.