در آلمان بحث بر سر آینده تولید انرژی اتمی همچنان ادامه دارد. در این کشور ۱۷ راکتور اتمی فعال‌اند. بر طبق آمار موجود، بیشتر مردم آلمان خواستار پایان فعالیت راکتورهای هسته‌ای هستند. نظر اکثریت مردم این کشور اما با نظر ائتلاف احزاب حاکم دمکرات‌مسیحی، سوسیال مسیحی و دمکرات‌های آزاد آلمان در تضاد است. این احزاب بر این نظرند که به این زودی‌ها نمی‌توان از تهیه انرژی اتمی گذشت و باید از راکتورهای موجود در سال‌های آتی نیز بهره برد.

اداره محیط زیست آلمان اما برمبنای تحقیقات خود به این نتیجه رسیده که تا سال ۲۰۵۰ باید انرژی مورد نیاز این کشور تنها از راه انرژی‌های تجدیدپذیر تامین شود.

آیا راکتور‌سازی در اروپا توسعه می‌یابد؟

همزمان با دفاع دولت آلمان از تمدید فعالیت‌های راکتورهای اتمی این کشور، در بسیاری از کشورهای اروپایی استفاده از انرژی اتمی بار دیگر در دستور کار دولت ها قرار گرفته است. دولت سوئد تصمیم به راه‌اندازی راکتورهای جدید گرفته و در فرانسه، فنلاند، ایتالیا و لهستان نیز، قرار است راکتورهای جدیدی راه‌اندازی شوند.

یورگ بوری، مدیر عامل شرکت سوئیسی بنیاد انرژی در جواب این پرسش که آیا راکتور‌سازی در حال توسعه است، می گوید : «اگرچه در چند کشور اروپایی برنامه ساخت چند راکتور جدید تصویب شده، اما در مجموع فرایند پایان یافتن کار راکتورها در جهان شدیدتر است و در ۲۰ سال آینده بسیاری از راکتورها از کار خواهند افتاد.»

مشکلات موجود برای راکتورها

یورگ بوری بر این نظر است که سرمایه‌گذاری در بخش انرژی اتمی با خطرات بسیاری همراه است و بانک‌ها برای وام دادن به ساخت راکتورها به سادگی حاضر به پذیرش این خطرات نیستند. این بانک‌ها مثلا محاسبه می‌کنند که ساخت یک راکتور حدود ۱۵ سال وقت می‌برد و استفاده از آن حدود ۶۰ سال است. بانک‌ها در چنین شرایطی علاقه چندانی به سرمایه‌گذاری ۷۵ ساله از خود نشان نمی‌دهند.

مشکل اقتصادی اما در حالی است که آینده انرژی اتمی در کشورهای مختلف دنیا نیز روشن نیست و به عوامل گوناگون طبیعی و سیاسی نیز مربوط می‌شود.

همه این عوامل همراه می‌شوند با نظر منفی مردم به این نوع انرژی. مردم نسبت به ایمنی راکتورهای اتمی نگرانند. آنها نگرانند که درجه ایمنی راکتورهای اتمی در برابر سقوط احتمالی هواپیماهای مسافری یا جنگی کافی نیست و در صورت سقوط یک هواپیما در تاسیسات اتمی، فاجعه‌ای عظیم با خسارات جانی و مالی‌ جبران ناپذیر رخ خواهد داد.

انبار نهایی زباله‌های اتمی، مشکلی عمده

تا کنون هیچ راه چاره دقیق و بی خطری برای دفن نهایی زباله‌های اتمی پیدا نشده است و هیچ شهروندی حاضر نیست این زباله‌ها را در نزدیکی محل مسکونی‌اش دفن کنند. این در حالی است که هزینه انبار نهایی زباله‌های اتمی، با درصد ایمنی بالا و نه قطعی، بسیار بالاست و علاقمندی به سرمایه‌گذاری در این بخش بسیار پایین.

تا سال ۲۰۰۰ میلادی تنها در آلمان بیش از ۹ هزار تن زباله اتمی تولید شده است. بر مبنای طرح پایان دادن به استفاده از انرژی اتمی، که قرار است تا سال ۲۰۲۳ تحقق یابد، این میزان زباله اتمی تا آن زمان دوبرابر می‌شود و پس از این تاریخ، در صورت تمدید کار ِ راکتورها هر سال حدود ۵۰۰ تن دیگر به این کوه زباله اتمی افزوده می شود.

دولت ایالت بایرن آلمان بر تمدید ۲۰ ساله استفاده از راکتورهای اتمی تاکید می‌کند. اگر این پیشنهاد تایید شود در مدت این ۲۰ سال ۱۰ هزار تن زباله اتمی دیگر نیز به میزان قبل افزوده خواهد شد.

انبار نهایی این زباله‌ها یکی از مهم‌ترین مشکلات تولیدکنندگان انرژی اتمی است. این در حالی‌ست که مراکز تهیه شده کنونی ِ انبارهای نهایی زباله‌های اتمی، با گذشت زمان فرسوده می‌شوند و همین امر بزرگ‌ترین نگرانی‌ شهروندانی است که در نزدیکی این انبارها زندگی می‌کنند.

دولت آلمان خواستار ادامه فعالیت راکتورهاست

ائتلاف احزاب دمکرات و سوسیال مسیحی آلمان و دمکرات‌های آزاد در دولت ائتلافی این کشور خواستار آن است که این راکتورها هر چه طولانی‌تر تولید انرژی را ادامه دهند.

با انتخابات ایالت نُرد راین وستفالن آلمان و شکست سنگین حزب دمکرات مسیحی این کشور، نمایندگان این حزب در مجالس ایالتی دیگر در اکثریت نیستند و ائتلاف حاکم در دولت آلمان نمی‌تواند قانون تمدید کار راکتورهای اتمی را در آلمان اجرایی کند، زیرا این احزاب ائتلافی در مجالس ایالتی در اقلیت‌اند و احزاب سوسیال دمکرات و سبزهای آلمان به همراه حزب چپ‌های این کشور، که اکثریت را در این مجالس دارند، مخالف تمدید فعالیت نیروگاه‌های اتمی هستند.

زیگمار گابریل، رئیس حزب سوسیال دمکرات آلمان، احزاب حاکم را تهدید کرده که اگر دولت بدون نظرخواهی از دولت‌های ایالتی طرح تمدید فعالیت راکتورها را در مجلس فدرال به رای بگذارد، این حزب به دادگاه قانون اساسی کشور شکایت خواهد کرد.

AJ/JT