استاندار: هورالعظیم خشک شود ریزگردها مردم را بیچاره می‌کنند
۱۴۰۰ تیر ۱۳, یکشنبه
تنها یک پنجم هورالعظیم آب دارد و یک روزنامه محلی وضع را "هولوکاست آبی" خوانده است. استاندار خوزستان می‌گوید تالاب به ۲۰۰میلیون مترمکعب آب دیگر نیاز دارد و از اهالی منطقه خواسته که برای نجات هور از خشکی، شلتوک‌کاری نکنند.
عکس: YJC
تبلیغات
استاندار خوزستان در حاشیه جلسه ستاد تنظیم بازار این استان، مردم را به پرهیز از شلتوک‌کاری در اطراف تالاب هورالعظیم فراخواند. قاسم سلیمانی دشتکی با اذعان به مشکلات حوضه آبریز کرخه و کاهش ارتفاع آب در دو حوضچه تالاب هورالعظیم گفت: «قرار بود حدود ۲۵۰ میلیون مترمکعب آب از بستر رودخانه تا پایان شهریورماه وارد هورالعظیم شود اما تاکنون حدود ۵۰ میلیون مترمکعب وارد شده است و باید ۲۰۰ میلیون مترمکعب دیگر آب وارد شود.»
خبرگزاری ایسنا از قول دشتکی نوشت: «اگر هورالعظیم به کویر تبدیل شود، مشکل ریزگردها در خوزستان مردم را بیچاره می‌کند و سلامت مردم را به خطر می‌اندازد. از مردم تقاضا دارم امسال از شلتوک‌کاری دست بکشند و اگر از این کار دست برندارند قطعا با توجه به شرایط آبی، به آن‌ها خسارت وارد میشود.»
یک روزنامه محلی خوزستان به نام "خوزی‌ها"، سوختن تالاب و مرگ جانداران و گیاهان را به "هولوکاست آبی" تشبیه کرده است. در این میان قاسم تقی‌زاده خامسی، معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا گفته که مشکل "بزرگ‌نمایی" شده و اکثر تصاویر منتشره در شبکه‌های اجتماعی از هورالعظیم را فتوشاپ یا قدیمی دانسته است.
او در عین حال تلف شدن انبوه ماهیان تالاب را ناشی از افزایش جمعیت آبزیان در وضعیت ترسالی دو سال گذشته دانسته است: «این گسترش جمعیت در سمت عراق، باعث کمبود اکسیژن محلول در تالاب به ویژه در گرمای تابستان و رشد میکرومغذی‌ها و جلبک‌ها در تالاب شده و کاهش منابع آبی در مقایسه با سال‌های تر مرگ و میر ماهیان در هورالعظیم در سمت عراق را افزایش داده است.»
خامسی با اذعان به کاهش منابع آبی موجود، اضافه کرده که سد کرخه باید هم منابع آبی پایین دست حوضه آبریز را تامین کند و هم آب شرب و کشاورزی را: «بر همین اساس باید در سال جاری مصرف را کمتر کنیم.»
در این میان، قاسم ساعدی، نماینده دشت آزادگان در مجلس گفته که تالاب علاوه بر خشکی، بحران ناشی از ریختن پساپ‌های صنعتی سایت‌های حفاری را نیز تجربه می‌کند. ساعدی با اشاره به خوابیدن معاش دامداران منطقه، نسبت به آثار سوء ادامه وضع هشدار داده است: «این تالاب خشک شود، آثار و تبعات سوء آن دامن استان‌های همجوار را هم خواهد گرفت و این طور نخواهد بود که فقط مردم خوزستان و دشت آزادگان متضرر شوند.»
ناقوس مرگ هورالعظیم؛ تالابی که مرداب شد
نیزاری پهناور و زیستگاه ده‌ها گونه ماهیان بومی، پرندگان کمیاب، پستانداران اهلی و کنارزی در آستانه نابودی است. کاهش آورد کرخه، شیب بستر و تبخیر ناشی از گرمای منطقه، ضلع شمالی هورالعظیم را به برهوت مبدل کرده است.
عکس: YJC
زیست‌گاهی به وسعت ۱۲۰ هزار هکتار و سرشار از منابع جانوری و گیاهی در مرز ایران و عراق رو به موت است. صدها هزار ماهی و ده‌ها گاومیش به خاطر کم آبی، گرما و سوءمدیریت‌های اقلیمی در هورالعظیم تلف شده‌اند.
عکس: YJC
سطح آب در ضلع شمالی تالاب در حوزه چذابه، به دلیل کاهش آورد رودخانه کرخه، شیب زمین و تبخیر شدید ناشی از گرمای منطقه، نصف شده است. سازمان حفاظت محیط زیست خوزستان می‌گوید این وضعیت در تیر و مرداد طبیعی است.
عکس: YJC
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان با تاکید بر کاهش بارندگی و ادامه خشکسالی، از توافق با سازمان آب و برق خوزستان برای رهاسازی موجی آب به تالاب خبر داده و گفته است: «آب موجود و قابل برنامه‌ریزی در مخزن دریاچه سد کرخه به عنوان تامین کننده آب تالاب هورالعظیم شرایط مناسبی ندارد.»
عکس: YJC
سطح تالاب پوشیده از نی است و عمق آن در پاره‌ای نفاط به پنج متر می‌رسد. ذخایر آب تالاب از رود کرخه در ایران و رود دجله در عراق تأمین میشود. تالاب در سال‌های گذشته طعمه آتش‌سوزی‌های گسترده نیز بوده است.
عکس: YJC
تالاب زیستگاه اصلی ماهی های بومی، گاومیش‌ها و محل امرار معاش روستاییان بسیاری است. دو سال قبل رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست ایران اذعان کرد که فعالیت صنعت نفت از اوایل دهه ۱۳۹۰ از جمله طرح توسعه میدان نفتی آزادگان باعث شد که بخش‌هایی از تالاب به مرداب تبدیل شوند.
عکس: YJC
گیاهان کف‌زی همچون نی، جگن، تره تیزک و گیاهان شناور مانند میمونی‌ها و نیلوفر آبی، نابود یا بیمار شده‌اند. گونه‌های گیاهی کنار تالاب مانند کاهوی وحشی یا سورمه صحرایی نیز پژمرده و بی‌رمق.
عکس: YJC
تالاب هورالعظیم زیستگاه بیش از ۱۲ گونه ماهی است؛ از جمله حمری، آمور، برزم یا کپور نقره‌ای. حالا تنها فوجی از ماهی مرده در بستر خشکیده تالاب به چشم می‌خورد.
عکس: YJC
گاومیش از جمله پستانداران اهلی و کنارزی در تالاب است که اکثرا در نواحی ساحلی آن دیده میشود. گراز، سگ آبی یا خفاش از دیگران پستانداران موجود در هورالعظیم هستند. گاومیش‌ها از عطش و تشنگی مرده‌اند.
عکس: YJC
تقریباً تمام روستاهای مجاور تالاب به جز شهر رفیع، از بین رفته‌اند. با خشکی تالاب، طوفان‌های ریزگردی بیشتر شد. پرندگان آب‌زی و کنار آب‌زی مثل غاز خاکستری، عروس غاز، اردک مرمری و چنگر از آن کوچیدند.
عکس: YJC
روز شنبه ۱۲ تیر، گروهی از کنشگران و دوستداران محیط‌زیست در اعتراض به خشکی تالاب، مرگ آبزیان و کوچ پرندگان در برابر سازمان آب و برق خوزستان تجمع کردند. معاون مطالعات پایه و طرح های جامع منابع سازمان آب و برق استان، خشکی تالاب را ناشی از نقض ممنوعیت "کشت شلتوک" از سوی کشاورزان دانسته است.
