استرس ناشی از آزمون‌های پایان ترم
۱۳۹۰ شهریور ۷, دوشنبه
با کوتاه‌شدن طول دوران تحصیل در مقاطع دانشگاهی در آلمان که از نتایج پروسه بولونیا است، تعداد آزمون‌های پایان ترم نیز افزایش یافته است. بر اساس پروسه بولونیا دوره کارشناسی (Bachelor) در دانشگاه‌های آلمان در شش ترم و دوره کارشناسی‌ارشد (Master) در چهار ترم خلاصه میشود.
افزایش حجم مواد درسی و نارضایتی دانشجویان
کاتارینا فافینگر، دانشجوی رشته‌ی تربیت معلم در دانشگاه گوته در شهر فرانکفورت، از جمله منتقدان پروسه بولونیا است. او در ارتباط با استرس ناشی از امتحانات می‌گوید: «حجم مواد درسی زیاد است و زمان برای درس‌خواندن کم. در واقع کار ما شده حفظ کردن درس‌ها.»
کاتارینا در همین رابطه به گفت‌وگوهایش با فارغ‌التحصیلان نظام آموزشی پیشین در آلمان اشاره می‌کند که معتقدند، در گذشته حجم درس‌ها و آزمون‌های پایان ترم در مقایسه با امروز به مراتب کمتر بوده است.
ذکر این نکته نیز لازم است که افزایش آزمون‌های مورد بحث، بیشتر در رشته‌های علوم انسانی و اجتماعی رخ داده است؛ رشته‌های زیرمجموعه علوم طبیعی و اقتصاد در نظام آموزشی پیشین آلمان نیز با حجم بالایی از مواد درسی همراه بوده‌اند.
شکل امتحان در دانشگاه‌های آلمان
امتحان در دانشگاه‌های آلمان در سه شکل عمده برگزار میشود: دسته‌ی اول امتحانات کتبی را شامل میشود که همانند آزمون‌های رایج در دانشگاه‌های ایران به صورت تشریحی و یا چهارجوابی برگزار می‌شوند.
دسته‌ی دوم امتحانات شفاهی هستند. در برخی از دروس دانشگاهی امتحان شفاهی را جایگزین امتحان کتبی می‌کنند. در این فرم از امتحان اغلب دانشجو موضوعی را در هماهنگی با استاد انتخاب می‌کند و در فرم کنفرانس به تشریح آن می‌پردازد. سپس استاد اول و احتمالا استاد دوم که کار نوشتن صورت‌جلسه‌ی امتحان را برعهده دارد، سئوالاتی را در ارتباط با موضوع آزمون مطرح می‌کنند.
شکل سوم امتحان نیز مقاله‌نویسی است. این شکل از امتحان در دانشگاه‌های ایران بیشتر در قالب نوشتن پایان‌نامه استفاده میشود. در دانشگاه‌های آلمان اما در برخی از دروس، امتحان کتبی و شفاهی برگزار نمی‌شود، بلکه دانشجو موظف است موضوعی را انتخاب کرده و در آن زمینه به نوشتن مقاله‌ای علمی بپردازد. حجم مقالات علمی با توجه به رشته و مقطع تحصیلی و همچنین مقررات داخلی هر دانشکده متفاوت است.
آخرین مهلت تحویل مقالات علمی به طور معمول شروع ترم بعدی تحصیلی است. از این رو بسیاری از دانشجویان چاره‌ای جز نگارش مقاله در دوران تعطیلات بین دو ترم ندارند. بسیاری از منتقدان پروسه‌ی بولونیا این نکته را نیز مورد بحث قرار می‌دهند که حجم بالای مواد درسی نه تنها دانشجویان را طی ترم تحصیلی، بلکه حتی در تعطیلات نیز با استرس و نگرانی از نتیجه‌ی امتحانات همراه می‌کند.
KB/KG