استعفای فرمانده قرارگاه خاتم؛ گمانهزنی حضور در انتخابات
۱۳۹۹ اسفند ۱۷, یکشنبه
سعید محمد، فرمانده قرارگاه خاتمالانبیا سپاه، استعفا داد. گمانهزنیها در باره حضور او در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ افزایش یافته است. فرمانده کل سپاه حسین هوشیسادات را به سمت فرمانده این قرارگاه منصوب کرد.
تبلیغات
سرلشکر پاسدار حسین سلامی فرمانده کل سپاه در حکمی سرتیپ دوم پاسدار حسین هوشیسادات را به سمت فرمانده قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا سپاه منصوب کرد.
هوشیسادات پیش از این معاون مهندسی و پدافند غیرعامل سپاه را برعهده داشته است.
قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا، بازوی اقتصادی سپاه پاسداران، پس از پایان جنگ عراق و ایران و با هدف بازسازی ویرانیها تأسیس شد. این قرارگاه رفتهرفته به پیمانکار اصلی پروژههای کلان اقتصادی و صنعتی دولت ایران تبدیل شد.
چندی است که بحث بر سر نامزدی نظامیان در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ در ایران ادامه دارد.
این موضوع در مجلس ایران مخالفت جمعی از نمایندگان را برانگیخت و این نمایندگان قصد داشتند با تصویب لایحهای مانع ورود سرداران سپاه به انتخابات ریاست جمهوری ایران شوند اما پیشنهاد حذف نامزدی نظامیان در مجلس رای نیاورد.
اغلب مدافعان نامزدی نظامیان در انتخابات ۱۴۰۰ معمولا خودشان سابقه نظامیگری داشتهاند. برای مثال محسن رفیقدوست، اولین وزیر سپاه در جمهوری اسلامی از این ایده استقبال کرده و گفته است: «اگر یکی از برادران سپاه رئیسجمهور شود و تابع حرف رهبری باشد یکساله مشکلات کشور حل میشود.»
اما حضور نظامیان در انتخابات حتی از زمان تاسیس جمهوری اسلامی مطرح بوده است. در اوایل انقلاب آیتالله خمینی به شدت با آن مخالفت کرد و گفت که ورود به انتخابات "برای سپاه جایز نیست". خمینی تاکید کرد: «در امر انتخابات باز هم به من اطلاع دادند که بین سپاهیها باز صحبت هست، خوب انتخابات در محل خودش دارد میشود، به سپاه چه کار دارد که آنها هم اختلاف پیدا بکنند، برای سپاه جایز نیست.»
فرماندهان کل سپاه پاسداران از آغاز تا امروز
اندکی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران سپاه پاسداران شکل گرفت. نیرویی نظامی که اکنون اقتصاد و سیاست را هم تحت کنترل دارد، در روزهای اخیر دارای فرمانده جدیدی شده و از سوی آمریکا در لیست تروریستی قرار گرفته است.
عکس: khaterenegari
ترکیب اولیه ستاد فرماندهی سپاه شامل افراد زیر میشد: علی دانش منفرد، فرمانده/ سید محمد غرضی، معاون عملیات/ دکتر افروز، مسئول روابط عمومی/ محسن رفیقدوست، مسئول تدارکات و محسن سازگارا. فرماندهی علی دانش منفرد که از ۹ اسفند ۱۳۵۷ تا ۱۸ فروردین ۱۳۵۸ ادامه یافت، فاقد حکم رسمی بود. (عکس: قسمت بالا، نفر اول سمت چپ با عینک)
عکس: khaterenegari
با ادغام سه گروه مسلح دیگر در درون سپاه که ۱۸ فروردین ۱۳۵۸ صورت گرفت، سرپرستی سپاه به آیتالله حسن لاهوتی سپرده شد. چندی بعد او به همراه پسرش وحید لاهوتی بازداشت شد و در زندان اوین بهطرز مشکوکی درگذشت. سعید و حمید لاهوتی، پسران آیتالله لاهوتی به ترتیب همسران فاطمه و فائزه هاشمی رفسنجانی هستند.
عکس: Melliun
در دورهای که لاهوتی سرپرست سپاه بود، جواد منصوری به فرماندهی برگزیده شد که منجر به اختلاف میان این دو شد که در نهایت به استعفای لاهوتی در ۲۹ آبان ۱۳۵۸ انجامید. سپس موسوی اردبیلی و اکبرهاشمی رفسنجانی از سوی شورای انقلاب مامور یافتند به مشکلات سپاه رسیدگی کنند.
عکس: Mashregh
با توجه به اینکه هاشمی رفسنجانی در تاریخ ۲۶ آبان وارد کابینه موقت شورای انقلاب شده و به سرپرستی وزارت کشور منصوب شده بود و نیز لاهوتی که استعفای کتبی خود را رسانهای کرده بود، سید علی خامنهای به سرپرستی کل سپاه گمارده شد. با انتصاب ابوالحسن بنیصدر به فرماندهی کل نیروهای مسلح، او از سرپرستی سپاه و نیز معاونت وزارت دفاع استعفا داد.
عکس: FARS
عباس دوزدوزانی از پنجم اسفند ۱۳۵۸ تا دوم خرداد ۱۳۵۹ فرماندهی سپاه را برعهده گرفت. او نخستین فرمانده کل سپاه بود که حکم فرماندهی خود را از بنیصدر دریافت کرده بود. دوزدوزانی هم به دلیل مخالفتهای رئیس جمهوری وقت، استعفا میدهد و از این مسئولیت کنار میرود.
عکس: FARS
فرمانده بعدی سپاه عباس آقازمانی معروف به "ابوشریف" بود که در دوم خرداد ۱۳۵۹ طی حکمی از سوی بنیصدر به فرماندهی سپاه پاسداران منصوب شد اما کمتر از یک ماه بعد در ۲۷ خرداد همان سال استعفا کرد.
عکس: FARS
بنیصدر در روز ۸ تیر اعلام کرد که سید محمدکاظم موسوی بجنوردی را به فرماندهی سپاه منصوب کرده است. او که موسس حزب ملل اسلامی بود و به تازگی و در دوره دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی به مجلس راه یافته بود، در ابتدا فرماندهی سپاه را به صورت مشروط پذیرفت اما پس از انتشار این خبر و مشورت با سید احمد خمینی، اعلام کرد که فرماندهی سپاه را نمیپذیرد.
عکس: IRNA
روز ۲۲ تیر، مرتضی رضایی به مدت یک سال و یک ماه و ۲۹ روز فرماندهی سپاه را برعهده گرفت. برخی وی را "سردار بی تصویر سپاه" مینامند. رضایی طی حکمی از سوی ابوالحسن بنیصدر و تایید آیتالله خمینی به فرماندهی سپاه منصوب شد. پس از پایان دوران فرماندهی او در سال ۱۳۷۳ با حکم آیتالله خامنهای در مقام "حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران" در پس پرده رمز و راز پنهان شد.
عکس: Mashregh
دوره یک ساله مرتضی رضایی با انتصاب محسن رضایی به عنوان فرمانده کل سپاه پاسداران پایان گرفت. او پیشتر مسئول اطلاعات سپاه بود و به مدت ۱۶ سال بهعنوان فرمانده سپاه بر سر کار ماند. تصمیمهای جنگی او بهویژه در عملیاتهای کربلای ۴ و ۵ هنوز هم محل بحث و مناقشه است.
عکس: MEHR
وزارت سپاه پاسداران یکی از وزارتخانههای سابق در دولت ایران است که میان سالهای ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۸ فعال بود. محسن رفیقدوست از ۱۸ آبان ۱۳۶۱ تا ۲۲ شهریور ۱۳۶۷ وزیر سپاه پاسداران بود. این وزارتخانه تدارک نظامی سپاه را برعهده داشت.
عکس: defapress.ir
علی شمخانی نیز به مدت یک سال از شهریور ۱۳۶۷ تا ۱۳۶۸ در دولت چهارم وزارت سپاه را برعهده داشت. بودجه این وزارتخانه در سال ۱۳۶۶ بالغ بر ۷۰۰ میلیون دلار بود.
عکس: Fars
یحیی (رحیم) صفوی از شهریور ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۶ به مدت ۹ سال و ۱۱ ماه فرماندهی سپاه را برعهده داشت. او فرمانده سپاه اصفهان در دوران جنگ و فرمانده نیروی زمینی سپاه بوده است.
عکس: IRNA
محمد علی جعفری در سال ۱۳۸۶ جانشین یحیی رحیم صفوی شد و این سمت را تا اردیبهشت ۱۳۹۸ برعهده داشت. جعفری دانشآموخته کارشناسی مهندسی معماری از دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد فرماندهی از دانشگاه امام حسین است.
عکس: AP
حسین سلامی در اردیبهشت سال ۱۳۹۸ ضمن ارتقا به درجه سرلشکری به سمت فرماندهی سپاه پاسداران منصوب شد. سلامی که با آغاز دوران جنگ در سال ۱۳۵۹ به سپاه پیوست، حافظ قرآن است و پیشینه فعالیت سیاسی در قبل یا هنگام انقلاب اسلامی نداشته است.