استعفای فیاض زاهد؛ شکاف در تیم رسانه‌ای "دولت وفاق"
۱۴۰۴ آبان ۲۴, شنبه
فیاض زاهد، روزنامه‌نگار و عضو شورای اطلاع‌رسانی دولت مسعود پزشکیان، روز جمعه ۲۳ آبان (۱۴ نوامبر) در نامه‌ای خطاب به الیاس حضرتی، رئیس این شورا، از سمت خود استعفا کرد.
زاهد در این نامه با اشاره به سابقه رفاقت و همکاری خود با حضرتی و حمایت‌های گذشته‌اش از مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری ایران، نوشت که تصورش از عضویت در این شورا، برخورداری از "اختیار و اراده" در بیان نظراتش بوده، اما "ویژگی فردی و اظهارات و نوشته‌های گاه و بی‌گاه" او باعث "نارضایتی‌هایی" شده است.
او در پایان نامه‌اش، "مدارا و تحمل" حضرتی و پزشکیان را "سرمایه" خود خوانده و کناره‌گیری‌اش را از "شورای اطلاع‌رسانی دولت" اعلام کرده است. الیاس حضرتی نیز در پاسخ، ضمن قدردانی از "استقلال رأی و شرافت قلم" زاهد، استعفای او را پذیرفت.
اعتراض به یک انتصاب جنجالی
چند ساعت پیش از انتشار این نامه، زاهد با انتشار پستی جنجالی در شبکه اجتماعی اکس، از جمله نوشت: «دردناک است در روزی که فواد شمس از فشار روزگار!! خودکشی کرد، مدیر برکشیده رئیسی معاون رئیس جمهورمان شد. اسم این هرچه باشد وفاق نیست. کج‌تابی است.»
منظور زاهد از "مدیر برکشیده رئیسی"، اسماعیل سقاب اصفهانی، معاون تازه‌منصوب‌شده پزشکیان بود که اخیرا از سوی رئیس جمهوری به ریاست "سازمان بهینه‌سازی و مدیریت راهبردی انرژی" گمارده شده است؛ مدیری که پیش‌تر در دولت ابراهیم رئیسی ریاست "ستاد راهبردی تحول" را برعهده داشت و از چهره‌های نزدیک به او در آستان قدس رضوی به شمار می‌رفت.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
این انتصاب، از نگاه زاهد، نماد تناقضی آشکار با شعارهای وعده‌‌داده‌شده از سوی دولت پزشکیان است؛ دولتی که به نظر می‌رسد از نظر او، با چنین "کج‌تابی"هایی از اصول ادعایی "دولت وفاق ملی" فاصله گرفته است.
واکنش‌ها اما سریع و تند بود. علی‌اصغر شفیعیان، مدیرمسئول "انصاف‌نیوز" و مشاور معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس جمهوری، در پاسخ نوشت که «شورای اطلاع‌رسانی دولت نیاز به اصلاح جدی دارد» و اظهارنظر یکی از اعضای شورا علیه تصمیم پزشکیان را "تأسف‌بار" خواند.
واکنش شفیعیان عملاً شکاف در تیم رسانه‌ای دولت را آشکار کرد؛ شکافی میان چهره‌های مدعی استقلال رسانه‌ای و کسانی که "شورای اطلاع‌رسانی" را موظف به هم‌سویی کامل با سیاست‌های دولت می‌دانند.
پیش‌زمینه اختلاف؛ از نقد سیاست خارجی تا "هزینه" انتقاد
استعفای فیاض زاهد تنها به یک انتصاب محدود نمی‌شود. او در ماه‌های اخیر به یکی از صریح‌ترین صداهای منتقد در درون ساختار دولت بدل شده بود. او روز سوم مهرماه گذشته در گفت‌وگو با "خبرآنلاین"، برخی مواضع مطرح‌شده درباره "بستن تنگه هرمز" یا "خروج از ان‌پی‌تی" را "جاهلانه یا خائنانه" توصیف کرده بود.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
زاهد چندی بعد نیز در یادداشتی مشترک با دو روزنامه‌نگار و تحلیلگر دیگر، عباس عبدی و محمد مهاجری، ادعای پزشکیان در خصوص "آمادگی حکومت" برای گفت‌وگو با منتقدان را رد کرد و نوشت که در غیاب آزادی بیان، استقلال قضایی و رسانه‌های آزاد، گفت‌وگو "اگر ناممکن نباشد"، دست‌کم "پرهزینه" است.
زاهد همچنین پس از جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل، برخلاف لحن پیروزمندانه رسانه‌های رسمی، از "تحقیر" کشور در این جنگ و گریستن خود "در هر روز آن" سخن گفته بود. او بازگشت تحریم‌های سازمان ملل را نیز هشداری برای مشروعیت‌بخشی به اقدام نظامی علیه ایران دانسته و خواستار تلاش حکومت برای جلوگیری از فعال شدن "مکانیسم ماشه" شده بود.
این مواضع صریح، به‌ویژه در فضای ملتهب پس از جنگ، نارضایتی اصولگرایان تندرو و برخی محافل نزدیک به نهادهای امنیتی را برانگیخته بود.
پیام زاهد در "اکس" در روز استعفا، علاوه بر انتقاد از انتصاب سقاب اصفهانی، ارجاعی تلخ به مرگ فواد شمس، روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی داشت که دو روز پیش‌تر، در ۲۱ آبان، بر اثر "فشار روزگار" به زندگی خود پایان داد.
زاهد که ریاست انجمن صنفی روزنامه‌نگاران تهران را نیز برعهده دارد، در سوگ او نوشته بود: «کوچ فواد شمس، نمونه کوچکی است از رنج‌هایی که روزنامه‌نگاران و‌نویسندگان و نخبگان این سرزمین می‌برند! [...] ما همگی مرده‌ایم؛ بدنمان سرد نشده...»
به نظر می‌رسد در چنین فضایی، انتصاب یک مدیر منتسب به دولت پیشین که نماد "یکدستی" و نه "وفاق" محسوب می‌شد، به مقام معاونت رئیس‌جمهور، برای زاهد معنایی مضاعف یافته است.
شکاف در تیم رسانه‌ای دولت
کناره‌گیری فیاض زاهد در کنار مواضع علی‌اصغر شفیعیان و دیگر چهره‌های نزدیک به رئیس جمهوری، نشانه‌ای از بحران هویت در شورای اطلاع‌رسانی دولت است؛ شورایی که مأموریتش ایجاد هماهنگی در روایت‌های رسانه‌ای دولت است، اما خود اکنون به میدان اختلاف بدل شده است.
در روزهای گذشته نیز محمد مهاجری، عضو دیگر این شورا، در توییتی تند علیه علیرضا زاکانی، شهردار تهران، که خواستار سپردن "مدیریت آب" به خود شده بود، جنجال آفرید.
مهاجری نوشته بود: «آقای زاکانی که سر نخواستنش به‌عنوان شهردار تهران دعواست، در عبارتی خنده‌آور گفته معیشت مردم تهران و مدیریت آب پایتخت را به من بسپارید! او اگر خیلی هنر دارد همین شهرداری را که در چندسال اخیر به سازمانی فشل تبدیل کرده اصلاح کند تا لقب بی‌عرضه‌ترین شهردار تهران به نامش سند نخورد».
مجموعه این رخدادها سبب شده است که برخی رسانه‌های اصول‌گرا، همچون "جهان‌نیوز"، از "لزوم اصلاح جدی" شورای اطلاع‌رسانی دولت سخن بگویند.
استعفای فیاض زاهد بیش از کناره‌گیری از یک سمت اداری، عملا نوعی مرزبندی میان "حضور در ساختار" و حفظ استقلال بوده است. او از جمله معدود چهره‌هایی بود که کوشید در دولت پزشکیان نقش مشاور منتقد را ایفا کند، در حالی که به نظر می‌رسد در "دولت وفاق ملی"، حتی صداهای اصلاح‌طلب همدل نیز تنها تا جایی تحمل می‌شوند که "وفاق" کنونی دست‌نخورده باقی بماند.