زنان جوانی در اصفهان طعمهی اسیدپاشی شدند. برخی این گمان را مطرح میکنند که انگیزه اسیدپاشی مبارزه با "بدحجابی" است. مقامات پلیس این احتمال را نه تایید و نه تکذیب کردند. تحقیقات برای شناسایی مجرمین ادامه دارد.
تبلیغات
در اصفهان در روزهای گذشته چند مورد اسیدپاشی به زنان رخ داده است. مقامات نیروی انتظامی وقوع دستکم ۲ مورد را تایید کردند. هرچند رسانههای داخل ایران تعداد موارد اسیدپاشی در این شهر را بیشتر ذکر میکنند.
معاون مبارزه با جرایم جنایی پلیس اعلام کرد که همزمان مرد نقابداری بازداشت شده که مسئول اسیدپاشی دیگری در روزهای اخیر در تهران بوده است. این مقام مسئول انگیزهی مرد اسیدپاش را "متناقض" اعلام کرد. مقامات توضیح بیشتری ندادند که این انگیزههای "متناقض" چه بوده است.
در عینحال در شبکههای اجتماعی این گمان مطرح میشود که وقوع چندین مورد اسیدپاشی در اصفهان به دلیل آنچه که حکومت ایران "بدحجابی" میداند رخ داده است. از قرار تمام قربانیان تابهحال زنان جوانی بودند که حد پوشش مورد تایید تبلیغات رسمی جمهوری اسلامی را نداشتند.
اسیدپاشی • زنانی که قربانی کینه مردان میشوند
اسیدپاشی یکی از بیرحمانهترین خشونتهایی است که همچنان در بسیاری از کشورها شاهد آن هستیم. خشونت جبرانناپذیری که بیشتر در مورد زنان رخ میدهد؛ زنانی که دیگر هرگز همچون گذشته زندگی نخواهند کرد اما همچنان مقاوم هستند.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
یک عکاس آلمانی به نام "کریستینه ووهرل" Christine Woehrl به تازگی به عکاسی از زنانی پرداخته است که در کشورهای مختلف قربانی این خشونت شدهاند. زنانی که با وجود اینکه قربانی اسیدپاشی شدهاند اما با قدرتی غیرعادی به زندگی ادامه میدهند.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
"نصرت" در پاکستان از سوی همسر و برادر همسرش مورد اسیدپاشی قرار گرفته است. این زن پاکستانی پس از اسیدپاشی بسیاری از موهای خود را از دست داد. با کمک پزشک "نصرت" حالا بخشی از صدمات وارد شده به صورتش و موهایش جبران شده است. عکاس این مجموعه از امیدی که در چشمهای نصرت موج میزند یاد کرده و میگوید: «این زنان پس از مدتی دیگر خودشان را پنهان نمیکنند. آنها با امید به زندگی ادامه میدهند.»
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
هرچند در آلبوم عکسهای این عکاس آلمانی، هیچ یک از زنان قربانی اسیدپاشی ایرانی حضور ندارند اما نگاهی گذرا به صفحات حوادث بسیاری از روزنامههای ایران، متاسفانه مهر تاییدی بر وجود چنین پدیدهای در ایران خواهد زد. معروفترین قربانی اسیدپاشی در ایران شاید "آمنه بهرامی" باشد که در سال ۱۳۸۲ قربانی خشم همکلاسی سابق خود شد و یکی از پر سر و صداترین پروندههای اسیدپاشی در ایران را رقم زد.
عکس: Mehrnews.ir
"آمنه بهرامی" از همان دست زنانی بود که با وجود مشکلات فراوانی که دچارش شد، حتی از قصاص چشم عامل اسیدپاشی خود گذشت. در طول سالهای درمان، کتابی درباره زندگی او در آلمان با عنوان "چشم در برابر چشم" منتشر شد. آمنه همچنین برای فرهنگسازی و جلوگیری از حوادث این چنینی در جلسههای بسیاری حضور پیدا کرد و از تجربیاتش گفت.
عکس: Namenews.ir
"فلاویا" در سال ۲۰۰۹ از سوی فرد ناشناسی در اوگاندا مورد اسیدپاشی قرار گرفت. او و خانوادهاش تا امروز نمی دانند که چرا و توسط چه کسی این کار انجام شده است. اما اسیدپاشی باعث توقف زندگی "فلاویا" نشد.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
هیچ چیز برای "فلاویا" ساده نبود. او تا مدتها از خانه خارج نمیشد اما با کمک خانواده و دوستانش حالا همه چیز آسانتر شده است. او حالا نه تنها به روند عادی زندگی بازگشته است بلکه به صورت کاملا حرفهای به رقص سالسا روی آورده است.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
"علی نجفی توانا" حقوقدان در این رابطه میگوید: «در بحث اسيدپاشی، بايد ابتدا آسيبشناسی صورت گيرد. علتها را جستوجو كنيم و ببينيم چرا اين بزه در حال گسترش است. بررسیهای علمی نشان میدهد كه دلیل افرادی که دست به اسیدپاشی میزنند معمولا برای انتقام گرفتن به دليل اختلافات خانوادگی به ويژه شكستهای عشقی و عاطفی است.»
عکس: Mehrnews.ir
"نیهاری" ۱۹ سال دارد و اهل هند است. او هم یکی دیگر از قربانیان گمنام اسیدپاشی است که عکسش در کتاب این عکاس آلمانی وجود دارد. کتابی که دربردارنده ۱۰۰ عکس از قربانیان اسیدپاشی است. "نیهاری" از سوی همسرش مدتها تحت شکنجه روحی و جسمی بود. میزان این شکنجهها روحی و جسمی تا جایی پیش رفت که روزی تصمیم گرفت، خودش بر روی خودش اسید بریزد.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
"نیهاری" که به خاطر آزارهای جسمی و روحی همسرش دست به این کار زده بود، حالا با وجود جراحتهای بسیار به زیبایی خود همچنان اهمیت میدهد. او معتقد است، زنان سوخته هم زیبا هستند. عکسهای "نیهاری" و بسیاری دیگر از زنان قربانی اسیدپاشی در نمایشگاهی در موزه مردم شناسی شهر مونیخ در آلمان تا ۱۱ ژانویه ۲۰۱۵ در معرض دید بازدیدکنندگان است.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
مرجان آسیابانی، روانشنانس معتقد است: «در فرهنگ مردسالار بسیاری از کشورها، زمانی که مردی از به دست آوردن زن مورد علاقه خود ناامید میشود، با اقدام به اسیدپاشی به نوعی انتقام میگیرد. حس مالکیتی که نسبت به آن زن وجود دارد، خشم مرد را تا جایی پیش میبرد که با ریختن اسید بر روی او میکوشد مانع از زندگی مشترک او با فرد دیگری شود.»
عکس: Jamejamonline.ir
عکاس این مجموعه که برای جمعآوری مجموعه خود به بنگلادش، هند، پاکستان، کامبوج، نپال و اوگاندا سفر کرده است، میگوید: «این زنان تلاش میکنند با تنهایی و گوشهگیریای که به آنها تحمیل شده کنار بیایند، اعتماد به نفس از دست رفتهشان را دوباره بیابند و زندگی تازهای را آغاز کنند.»
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
"فریدا" اهل بنگلادش است و ۲۴ سال سن دارد. او از سوی همسرش که به مواد مخدر اعتیاد دارد مورد اسیدپاشی قرار گرفته است. شوهر "فریدا" بسیاری از اموالشان را در قمار باخته بود. این زوج مشاجرههای بیشمار خانوادگی داشتند که در نهایت شوهرش هنگامی که "فریدا" در خواب بود با پاشیدن اسید بر روی وی، انتقامش را از او گرفت. "فریدا" تاکنون ۱۷ بار تحت عمل جراحی قرار گرفته است.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
انتقامجویی و کینه مردان اما در مواردی تنها به زنان بازنمیگردد. در موارد بسیاری کودکان یک خانواده هم همراه مادرشان قربانی اسیدپاشی میشوند. سمیه در روستای همتآباد بم و فرزندش از سوی همسرش که اعتیاد دارد، در خواب مورد اسیدپاشی قرار گرفتند. بسیاری از حقوقدانان در ایران نسبت به فقدان قانون سختگیرانه نسبت به این جرم بارها هشدار دادهاند.
عکس: Mehrnews.ir
زنان قربانی اسیدپاشی با یکدیگر در پاکستان دیدار میکنند. آنها معتقدند در این دیدارها دیگر حس تنهایی نمیکنند و افرادی حضور دارند که کاملا آنها را درک میکنند. با این وجود عکاس این مجموعه پس از عکاسی از این زنان معتقد است، قربانیان اسیدپاشی با وجود همه تلاشها نمیتوانند احساس زن بودنشان را بازیابند. اما عکاس با گردآوری این مجموعه تلاش کرده این احساس را در آنها بیدار کند.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
عکس 141 | 14
علی شجاعی، یکی از کسبهی خیابانی که یکی از اسیدپاشیها رخ داد به خبرگزاری "ایسنا" گفت که حجاب زن جوان "معمولی" بود و تاکید کرده که این چندمینبار در روزهای گذشته است که در این خیابان اسیدپاشی رخ داده است.
فضلالله کفیل، فرماندار اصفهان به این خبرگزاری گفت که یکی از زنانی که مورد اسیدپاشی قرار گرفته متاهل است و احتمال داده که این اسیدپاشی "انگیزههای شخصی و خانوادگی" داشته باشد.
این مقام مسئول در پاسخ به خبرنگارانی که پرسیدند آیا انگیزه "بدحجابی" دلیل اسیدپاشیها بوده گفت که موضوعات این چنین را باید با "دقت" بررسی کرد و از انتشار اخباری که ایجاد "نگرانی و حس عدم امنیت" در میان مردم کند، خودداری کرد.
جرمی بدون مجازات
در سالهای گذشته موارد متعددی از اسیدپاشی در ایران رخ داده است. تهیهی اسید در ایران بسیار ساده است. با مراجعه به داروخانهها، باطریسازیها و تعمیرگاههای اتوموبیل با بهانهای ساده میتوان اسید تهیه کرد.
هیچ قانون، بخشنامه و دستوری برای محدودیت خرید و فروش اسید در کشور وجود ندارد. کارشناسان سهولت دسترسی به اسید را در افزایش میزان اسیدپاشی در جامعه موثر میدانند.
متوسط مجازات اسیدپاشی در کشور تابهحال با استناد به ماده ۶۱۴ قانون مجازات اسلامی بین ۲ تا ۵ سال حبس بوده است. میزان اندک مجازات برای جرمی که سرنوشت زندگی قربانی را برای همیشه تغییر میدهد، در افزایش این جرم نقش داشته است.
اسیدپاشی در بسیاری از کشورهای همسایه از جمله پاکستان در زمرهی جدیترین جرایم است و گاه تا ۳۰ سال مجازات حبس در پی دارد.
قانون جمهوری اسلامی ایران امکان قصاص را نیز به قربانی میدهد. این عمل هیچوقت اجرایی نشده است. آمنه بهرامی، زن جوانی که قربانی اسیدپاشی مردی شد که خواستگار او بود، تنها موردی بود که پرونده تا پای اجرای قصاص رفت. اما بهرامی با پادرمیانی فعالان حقوق بشر از قصاص گذشت کرد.
پیش از این سازمانهای بینالمللی مثل "عفو بینالملل" خواهان حذف مجازات قصاص برای اسیدپاش و افزایش مجازات جایگزین، مثل طولانی کردن مدت حبس شدند.