اين خبرنگار، متخصصِ اخبارِ مربوط به جاسوسى و امنيتِ ملى است كه با اتكاء به منابعِ داخلى و روابطى كه با سازمانهاى امنيتى آمريكا نظير «سى‌اى اِ»(CIA) و «ان اس سی»(NSC) دارد، براى روزنامه‌ی نيويورك تايمز و لوس آنجلس تايمز، اخبارِ پشت پرده را در سالهاى اخير گزارش كرده است. يكى از افشاگرى‌هاى اين كتاب، كه به صورت گزارشى در نيويورك تايمز هم منتشر شد و جنجالِ بسيار به پاكرد آن بود كه جورج بوش برخلاف قانون به طور مخفيانه دستور داده است كه «سازمان امنيت ملی» (National Security Agency) اتباع و شهروندان آمريكايى را كه مظنون به ارتباط با اعضاى القاعده هستند، زيرِ پوششِ تجسّس بگيرد و مكالماتِ تلفنى و ارتباطاتِ ديگر آنها را مورد استراقِ سَمع قرار دهد. اين كار خلاف قانون است و اكنون رييس جمهور در معرض اتهام قانونى قرار گرفته است تا از كارِ خودش دفاع كند.

افشاگرى ديگرى كه در اين كتاب آمده مربوط مى‌شود به فعاليت جاسوسانِ آمريكايى در ايران. طبق گزارش آقاى رايزِن، در سال ۲۰۰۰ ميلادى سازمان «سى‌اى اِ» در عملياتى به نام «عمليات مِرلين» كه پيشتر توسط بيل كلينتون تصويب شده بود، قصد داشت با دادنِ اطلاعاتِ به ظاهرعلمى اما نادرست درباره‌ی طرز ساختن كلاهكِ جنگى براى انفجار بمب، دانشمندانِ ايرانى را گمراه و نتيجهء كارشان را بى‌اثر و خنثا كند. قرار بود اين اطلاعاتِ محرمانه توسطِ يك جاسوس به مأمورانِ اطلاعاتى ايران تحويل داده شود و آنها كارِ ساختنِ كلاهك را برطبق آن اطلاعات شروع كنند. هدفِ عمليات مِرلين اين بود كه دانشمندان هسته‌اى ايران سالهاى زياد وقت‌شان را صرف ساختنِ كلاهك‌هايى بكنند كه حاوى اطلاعاتِ غلط بود و پس از ساخته شدن نمی‌توانست هيچ انفجارى را باعث شود. اما آمريكايى‌ها بدآوردند به اين ترتيب كه يك پناهندهء سياسى روسى كه مأمور «سى ‌اى ا» بود و می‌بايست نقشه‌هاى كلاهك‌ها را به ايرانى‌ها بدهد، دوجانبه كار می‌كرده، و موضوع را پنهانى نزد مأمورانِ ايرانى فاش می‌كند و در نتيجه، بدون اطلاع آمريكا، ايرانى‌هاكه هدف عملياتِ مرلين را فهميده بودند، با دقت اطلاعاتِ نادرست را از بخش‌هاى درستِ نقشه‌هاى كلاهك جدا كردند و فقط روى قسمت‌هاى معتبرِ آن كار كردند. به اين ترتيب طبق گفتهء آقاى رايزن، جاسوسهاى آمريكايى ناخواسته به توسعهء برنامه‌ی اتمى ايران كمك رساندند.

اين تنها مورد از اشتباهاتِ جاسوسى آمريكا در قبال ايران نبود. برطبق كتاب «موقعيت جنگی» در سال ۲۰۰۴ ميلادی، يكى از مأمورانِ «سى‌اى اِ» پيامى الكترونيكى و رمزى شده به يكی از جاسوسانِ ايرانى‌شان می‌فرستد اما از قرار، آن فردِ دوم هم جاسوسِ دو سره بوده و براى ايرانى‌ها كار می‌كرده. آن پيام رمزی، به اشتباه اسامى تعدادى از جاسوسانِ آمريكا در ايران را دربر داشته است. آقاى رايزن می‌نويسد اين اطلاعات به دست مقاماتِ ايرانى می‌افتد و آنها هم به سرعت همه‌ی آن افراد را شناسايى و دستگير می‌كنند.

پس از انتشارِ كتابِ «وضعيت جنگی»، ديروز سخنگوى سازمان «سى‌اى اِ» محتواى آنرا نادقيق خواند، اما صحتِ ساير مطالب اين كتاب و كارنامه‌ی خبرنگارى نويسنده‌اش احتمالِ درستیِ گزارش‌هاى آنرا زياد می‌كند.

عبدى كلانترى - نيويورك